Dr. Ekrem Öncü [email protected]

Yurt dışından para getirmek isteyenler dikkat

YURT DIŞINDAN PARA GETİRMEK İSTEYENLER DİKKAT, BANKALAR İŞLEM YAPMIYORUM DİYEMEYECEK!

Borç yapılandırma ve matrah artırımından yararlanmak isteyen mükellefler 25 Kasıma kadar yararlandı ve 30 Kasım itibariyle de büyük çoğunluğu ödemelerini yaptılar. 6736 sayılı yasa ile getirilen diğer bir önemli düzenleme ise bazı varlıkların milli ekonomiye kazandırılması düzenlemesidir. Bu düzenlemeden yararlanmak isteyenler için ise son tarih 31.12.2016 tarihidir.

Yurt dışından varlık getirilmesi konusunda uygulamada bazı tereddütler oluştuğundan Maliye Bakanlığı tarafından konuya ilişkin olarak tebliğ taslağı hazırlandı ve uygulamada tereddüte düşülen konularda açıklamalara yer verildi.

Yurt dışından hangi varlıklar getirilebilecektir?

Yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları 31/12/2016 tarihine kadar Türkiye’ye getirilebilecek ve söz konusu varlıkları serbestçe tasarruf edebileceklerdir. Ayrıca, bu varlıklara yurt dışında hangi tarih itibarıyla sahip olunduğunun da herhangi bir önemi bulunmamaktadır.

Yurt dışında bulunan ancak bu madde kapsamına girmeyen varlıkların (örneğin taşınmazların) madde kapsamındaki varlıklara dönüştürülmek suretiyle bu madde hükümleri çerçevesinde Türkiye’ye getirilmesi mümkündür.

Yurt dışındaki varlıklar nasıl getirilebilecektir, fiziken para getirmek mümkün müdür?

Yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları, Türkiye’deki banka veya aracı kurumlarda mevcut ya da yeni açılacak bir hesaba transfer edilebilecek veya fiziki olarak Türkiye’ye getirilebilecektir.

Banka veya aracı kurumlar ya da Gümrük İdaresi ile ilgili diğer kurum ve kuruluşlar, gerçek ve tüzel kişilerin madde kapsamında Türkiye’ye getirilen varlıklarına yönelik işlemlere ilişkin taleplerini yerine getirmeye mecburdurlar. Dolayısıyla, bu maddenin uygulanması bakımından banka ve aracı kurumlar, gerçek ve tüzel kişilerin yurt dışından getirdikleri varlıklara ilişkin hesap açma taleplerini karşılamak ve bildirimlerini almak, ilgili diğer kurum ve kuruluşlar da bu varlıklara ilişkin işlem taleplerini yerine getirmek zorundadırlar.

Söz konusu varlıkların Türkiye’ye getirildiği nasıl ispat edilecektir?

Menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının banka veya aracı kurumlara, kendileri veya yetkilendirdiği kişilerce bildirilmesi, söz konusu kıymetlerin Türkiye’ye getirildiğinin kabulü için yeterli olacaktır. Bu şekilde bildirimde bulunma seçeneğini tercih edenler bakımından söz konusu varlıkların daha sonra hesaben veya fiziken Türkiye’ye getirilmesi ihtiyaridir.

Yurt dışında bulunan söz konusu varlıkların Türkiye’deki banka veya aracı kurumlarda mevcut ya da yeni açılan bir hesaba transfer edilmesi durumunda banka dekontu veya aracı kurum işlem sonuç formları varlıkların Türkiye’ye getirilmiş olduğunun tevsikinde kullanılabilecektir.

Söz konusu varlıkların Türkiye’ye fiziki olarak getirilmesi sırasında yapılan deklarasyon/bildirime istinaden Gümrük İdaresinden alınan belgeler, varlıkların Türkiye’ye getirilmiş olduğunun tevsikinde kullanılabilecektir.

Yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının Türkiye’ye getirilmesinde veya menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının banka ya da aracı kurumlara bildirilmesinde çıkacak olan Tebliğ ekinde yer alan ve ıslak imzalı olarak hazırlanacak “Form” kullanılacaktır. Tebliğin yayımından önce bildirimde bulunanlar bakımından ise Form’un düzenlenerek ilgili banka veya aracı kurumlara verilmesi ihtiyaridir.

Menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının banka veya aracı kurumlara bildirilmesinde gerçek ve tüzel kişiler, yurt dışındaki ilgili kurum veya kuruluştan alınacak tevsik edici belgeleri kullanabilecektir. Bu kapsamda, bildirilen varlığa ilişkin olarak yurt dışındaki ilgili kurum veya kuruluştan alınan ve çıkacak olan Tebliğ eki Form’a eklenen dekont, ekstre, makbuz gibi belgeler ilgili kuruluşlar açısından yeterli kabul edilecektir. Banka ve aracı kurumların kendilerine ibraz edilen söz konusu belgelerin teyitlerini almak gibi bir yükümlülüğü de bulunmamakta olup söz konusu belgelerin, varlığın bulunduğu ülkedeki Türk elçilik ve konsoloslukları, bunların bulunmaması halinde mahallinde Türk menfaatlerini koruyan ülkenin aynı mahiyetteki temsilcileri tarafından onaylanmış olması şart değildir.

Şirket ortak ve temsilcileri adına gözüken varlıklar da getirilebilecek midir?

Şirketlerin kanuni temsilcileri, ortakları veya vekilleri adına görünen ancak gerçekte şirketlere ait olan varlıkların şirketler tarafından Türkiye’ye bu madde kapsamında getirilmesi mümkün bulunmaktadır. Başka bir deyişle şirketlerin, kanuni temsilcileri, ortakları veya 19/8/2016 tarihinden önce yetkili kuruluşlarca düzenlenmiş bir vekalet veya temsil sözleşmesi olmak koşuluyla vekilleri aracılığıyla yurt dışında değerlendirdikleri kendilerine ait varlıkları madde kapsamında Türkiye’ye getirme imkanları bulunmaktadır. Bu durumda, şirket adına açılmış veya yeni açılacak bir hesaba kanuni temsilciler, ortaklar veya vekiller tarafından transfer edilecek varlıklar, şirket tarafından Türkiye’ye getirilmiş sayılacaktır.

Yurt dışından getirilecek varlıkların kaynağı sorulabilecek midir?

6736 sayılı Kanun ile banka veya aracı kurumlar ya da Gümrük İdaresi ile ilgili diğer kurum ve kuruluşlara, gerçek ve tüzel kişilerden, bu varlıkların kaynağını beyan etmelerini istemeye yönelik ayrı bir yükümlülük getirilmediği gibi, söz konusu varlıkların kaynağını araştırma hususunda da ilave herhangi bir sorumluluk yüklenmemiştir. Bu nedenle, söz konusu kurum ve kuruluşlar Türkiye’ye getirilen varlığın daha önceden yurt dışında hangi şekilde tasarruf edildiğine veya değerlendirildiğine (örneğin; alım, satım, itfa gibi tasarruflar ile varlığın çeşitli şekillerde değerlendirilmesi sonucunda ortaya çıkan her türlü kazanç ve iratlar gibi) ilişkin olarak ayrıca bir inceleme ve araştırma yapmayacaklardır.

Yurt dışından getirilen varlıklar için herhangi bir inceleme yapılabilecek midir?

Bu kanun çerçevesinde Türkiye’ye getirilen varlıklardan dolayı herhangi bir vergi tarhiyatı yapılamayacağından, gerçek ve tüzel kişilerce bu varlıkların Türkiye’ye getirilmesinde herhangi bir vergi ödenmeyecektir.

6736 sayılı Kanun kapsamında yurt dışından Türkiye’ye getirilen varlıklar nedeniyle, bu kanundan yararlananlar ve bunların kanuni temsilcileri hakkında sırf bu işlemin yapılmış olmasından dolayı ve bu işlemden hareket edilerek, hiçbir şekilde vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı ile herhangi bir araştırma, inceleme, soruşturma veya kovuşturma yapılamayacak, vergi cezası ve idari para cezaları kesilemeyecektir.

Kapsama giren varlıkların Türkiye’ye getirilmesi nedeniyle, ithalde alınanlar da dahil olmak üzere her türlü vergi, resim, harç ve fon yönünden herhangi bir inceleme ve tarhiyat yapılamayacak, ceza kesilemeyecektir.

Yurt dışından getirilen söz konusu varlıklar nedeniyle, hiçbir şekilde geçmişe dönük bir vergi incelemesi yapılmayacağı gibi başka suretlerle de hiçbir vergi türü yönünden bir tarhiyat yapılmayacaktır. Bu kapsamda, Türkiye’ye getirilen varlık sebebiyle geçmişte elde edilmiş olabilecek kazanç ve iratlar ile söz konusu varlıkların iktisabında kullanılan kaynaklar nedeniyle geçmişe dönük bir vergi incelemesi ve tarhiyatı yapılmayacağı gibi bu kişilerden Türkiye’ye getirilen varlıklara ilişkin hiçbir şekilde bilgi talebinde de bulunulamayacaktır. Ayrıca, yurt dışından getirilen söz konusu varlıklar nedeniyle hiçbir şekilde diğer mevzuat kapsamında da herhangi bir araştırma, inceleme, soruşturma veya kovuşturma söz konusu olmayacaktır. Örneğin, yurt dışından getirilen varlıklar nedeniyle kişi hakkında gümrük  mevzuatı, kambiyo mevzuatı veya sermaye piyasası mevzuatı kapsamında herhangi bir araştırma, inceleme, soruşturma veya kovuşturma söz konusu olmayacaktır.

[email protected]