Mehmet Bingöl [email protected]

Yeni vergi yasa teklifinde neler var?

16 Ekim'de Meclis'e sevk edilen torba yasa teklifindeki önemli hususlara ilişkin açıklamalarımız aşağıdadır. Yazımız Yasa teklifinin ilk hali çerçevesinde olup, TBMM’deki yasalaşma sürecindeki yapılacak değişiklik ve ilavelerin ayrıca takip edilmesi gerekir.

Kurumlar vergisi oranı:

Bilindiği üzere mevcut Kanuni kurumlar vergisi oranımız yüzde 20 olup, bu oran 2018, 2019 ve 2020 yılları için geçici bir Kanun maddesiyle yüzde 22 olarak uygulanmaktadır.

Torba yasa teklifi ile oran indirimine ilişkin düzenleme yapılması öngörülmektedir. Teklif ile, yüzde 20 olan kurumlar vergisi oranını 5 puana (yani yüzde 15'e) kadar indirme ve tekrar kanuni seviyesine getirme konusunda Cumhurbaşkanına yetki veriliyor. Yetki kullanımı için herhangi bir şart aranmıyor. Cumhurbaşkanı’nca karar verilmesi halinde %15 vergi oranı bütün mükellefler için geçerli olacak. Bankalar ve finans şirketleri de kapsama dahildir.

Cumhurbaşkanı’nca karar verilmesi halinde, %15 vergi oranı 2021 yılından itibaren uygulanacak.

Yasa teklifinde ayrıca; ilk defa halka açılan şirketlere de kurumlar vergisi oranının 2 puanı indirimli olarak (beş dönem boyunca) uygulanacağına bir hüküm de bulunuyor. Bu indirimin uygulanabilmesi için en az yüzde 20 oranında halka arz koşulu var ve Bankalar finans şirketlerinin bu 2 puanlık indirimden yararlanamayacağı öngörülmektedir.

Hisse senedi geri alımlarında (Buy Back) Stopaj Vergisi:

Şirketler, hisse geri alımını (“buy back”) genellikle, mevcut hisselerinin değerini artırabilmek ya da kimi zaman kontrol edici bir paya sahip olmaya çalışan bir yatırımcıyı veya hissedarı engellemek için yapmaktadır. Özellikle ABD ve Avrupa’da bu yöntem yaygın olarak kullanılmaktadır.

Ülkemizde de 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 379. maddesine göre, şirketlerin, Genel Kurul kararı ile sermayelerinin %10’nuna kadar kendi paylarını satın alabilmesi kabul edilmiştir. Halka açık şirketlerde de Sermaye Piyasası mevzuatı da bu işlemlere izin vermektedir.

TBMM’ye sevk edilen Yasa teklifinde; şirketlerin kendi hisselerini satın almaları kar dağıtımı olarak kabul edilmekte ve hisse alımını yapan şirket tarafından %15 oranında stopaj vergisi öngörülmektedir.

Bu düzenleme yasalaştığı takdirde, şirket geri aldığı hisse senetlerini;

- Sermayeyi azaltarak itfa ederse, sermaye azaltımı ticaret sicilinde tescil edildiğinde;
- Geri satın alma bedelinin altında yeniden bir bedelle satarsa elden çıkarma tarihinde;
- Geri satın almadan sonraki 2 yıl içinde ne sermaye azaltımına gidilmiş ne de elden çıkarması söz konusu olmuşsa iki yıllık sürenin son gününde
kâr dağıtımına bağlı %15 gelir vergisi stopajı ödeyecektir.

Yeni bir Varlık Barışı:

Düzenleme ile yurt dışında bulunan para, altın, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası varlıklarını 30.06.2021 tarihine kadar Bankalar ve Aracı Kurumlara bildirim yapılmak suretiyle Kanun hükümlerinden yararlanılabilecektir. Cumhurbaşkanı’nın süreyi 1 yıla kadar uzatma yetkisi de söz konusudur.

Beyan edilen varlıklar için herhangi bir vergi öngörülmemekte, sadece beyan tarihden itibaren 3 ay içinde Türkiye’ye transfer edilme şartı bulunmaktadır. (Bir önceki varlık barışı düzenlemesinde beyan edilen varlıklar üzerinden %1 oranında vergi ödenmekteydi.)

Kanundan faydalanan kişilerin beyan ettiği varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi, vergi tarhiyatı ile herhangi bir araştırma, inceleme, soruşturma veya kovuşturma yapılmayacaktır.

Yasa teklifinde vergi affı, matrah arttırımı ya da vergi yapılandırmasına ilişkin hükümler bulunmamaktadır.

Gerçek kişilerin “faiz, hisse satış kazancı” v.b. gelirlerine ilişkin Geçici 67. Madde 5 yıl uzatılıyor

Türkiye’de gerçekleşen para ve sermaye piyasasındaki gelirlerin stopaj esasındaki vergileme rejimi devam ettirilmektedir. Maddenin uygulama süresi 31.12 2025 tarihine kadar uzatılmış olacaktır.

Böylece; mevduat-repo, Hazine Bonosu&Devlet Tahvili faiz ve alım-satım kazançları, Bist’teki hisse senedi satış kazançları (mevcut stopaj %0), Vadeli işlem ve opsiyon işlemleri (VİOP kontratları dahil), Yatırım fonu gelirleri, Özel sektörce yurt içinde ihraç edilmiş olan tahvil ve finansman bonolarının faiz ve alım-satım kazançları ve yeni düzenlemeyle ilave edilen kaldıraçlı (Foreks) işlemler için yıllık Gelir Vergisi beyanı söz konusu olmayacaktır.