Fatih Öğün [email protected]

Yeni nesil bankacılık neler vadediyor?

2008 krizi sonrası gelen yeni düzenlemeler ve finansal teknolojideki ilerlemeler bankacılık yaklaşımını yeni boyutlara taşıyor. Yurtdışı piyasalara, özellikle İngiltere piyasasına baktığımızda sadece dijital ortamda hizmet verecek bankaların oluşmaya başladığını görüyoruz. Tandem, Atom, Fidor ve Number26 isminde, bazıları lisansını almış ve bazıları ise başvuru düzeyinde olan bu kurumlar bireysel ve KOBİ bankacılığı başta olmak üzere bankacılık alanında faaliyet göstermeye başlıyor.

Bu durum başlangıçta ilginç gelebilir. Hem küresel hem de yerel düzeyde baktığımızda uzun süredir hizmet veren, geniş müşteri tabanına sahip ve sağlam yapıları olan birçok bankayı piyasada görüyoruz. Özellikle Tier-1 seviyesinde bankalara baktığımızda; temel bankacılık hizmetlerinden sigorta ve yatırım danışmanlığına kadar birçok alan kapsamda yer alıyor. Peki, bu koşullarda yeni kurulmakta olan bankaların sektöre getirmeyi hedefledikleri farklı noktalar neler? Bu yazımızda bu noktaların bazıları üzerinde duracağız.

Yeni banka yapılarına baktığımızda altı çizilen noktaların başında şeffaflık geliyor. Yeni nesil banka yapılarında “parasal konularda müşterinin çözüm ortağı” olma yaklaşımı ön plana çıkıyor. Müşteriye sunulan ürün ve fiyatların hesaplamaları ile birlikte şeffaf yansıtılması hedefi ve müşterinin kendi verisinin kullanım hakkına sahip olması üzerinde durulan noktalar arasında yer alıyor. Son dönemde blockchain teknolojisinin de gelişmesi ile birlikte bu konu giderek daha fazla önem kazanıyor. Müşteri verisinin sahipliği ve yönetiminde artık müşterinin de söz sahibi olacağı ve kendi verisini kullanabileceği bir döneme doğru ilerliyoruz.

Hız ve kolaylık özellikle İngiltere’de yapılan araştırmalarda öne çıkan bir husus. Günümüzde müşteriler işlemlerini hızlı, esnek ve güvenli süreç ve teknolojileri kullanarak gerçekleştirmek istiyorlar. Yeni banka çözümlerinde mevduat hesabını 3 dakika içerisinde açmayı sağlayan çözümler yer alıyor (örnek: Monese). Burada önemli bir nokta şu: bu hizmet seviyeleri hedeflenirken bankalar aynı zamanda “müşteriyi tanıma ve doğrulama” (Know Your Customer) alanlarında atılması gereken adımları da süreçlerinde gerçekleştiriyorlar. Hız ve kolaylık alanında yukarıda örneğini verdiğimiz düzenlemeler müşterilere dijital alanlardaki diğer ürünlerde alışık oldukları kullanım kolaylığını sağlıyor.

Esneklik ve açıklık bir diğer önemli konu. Yeni kurulmakta olan dijital bankalar geleneksel bankacılık yapısının taşıdığı eski sistem ve kanal yönetimi yükünü taşımıyor. Tamamen dijital ortamda ve yeni yaklaşımlara göre geliştirilen bankacılık çözümleri artık bir işletim sistemi mantığında yaratılıyor ve geliştiriliyor (örnek: FidorOS). Yeni sistem ve çözümler ile ilerlemek kuruma müşteriye uygun çözümleri daha hızlı sunma imkânı sağlıyor; veri analitiği sadece bir ekleme şeklinde değil sistemin bütününe yansıtılıyor. Sistemi bu şekilde kurguladığınız zaman müşteriye yansıttığınız bilgi teknolojilerinin maliyeti standart bankalara oranla çok daha düşük hale geliyor.

Açıklık kavramı ise önümüzdeki dönemde daha da güç kazanacak alanlar arasında yer alıyor. Gelişen bankacılık çözümlerinde bankalar müşteriye sadece kendi ürünlerini değil müşterinin ihtiyacına göre tamamlayıcı nitelikte diğer kurumların ürünlerini de sunmayı ya da işaret etmeyi planlıyorlar. İlerleyen dönemde OpenAPI kavramının bankacılık alanında giderek daha fazla yer tutması bekleniyor. Bu gelişmeler yaşanırken buna ilişkin süreç ve sistemleri düzenlemek ve müşterilerin finansal hizmetleri alabileceği bir merkez (hub) haline dönüşmek yeni bankaların da hedefleyeceği noktalardan biri olacak gibi görünüyor.

Yukarıda bahsettiğimiz özelliklerin bir diğer etkisi, yeni bankaların bankacılık sisteminde yeterince yer almayan ya da hiç yer almayan müşterilere de bankacılık hizmetleri ulaştırmalarında yatıyor.

Bankacılık alanında bazı işlemlerde müşterinin konuşacağı birisini istemesi görünen gelecekte de önemli olan alanlardan biri olacak. Yeni kurulmakta olan dijital bankaların farklı çözümler geliştirmeleri gereken bu konu, geleneksel bankaların güçlü olduğu alanlardan birini oluşturuyor. Yukarıda bahsettiğimiz yeni dünyanın bazı unsurları şu an bize çok yakın gelmese de ilerleyen dönemdeki dinamiklere ışık tutması açısından önem taşıyor. Bankaların bu dinamikleri dikkate alarak aksiyon alması önem taşıyor.

FATİH ÖĞÜN-EY Türkiye Kıdemli Müdür