Mehmet Bingöl [email protected]

Vergi kanunları değişiklik teklifi neler getirecek?

Vergi kanunları değişiklik 24 Ekim 2019 tarihinde TBMM’ye sevk edilmiştir. Sunulan kanun teklifinde yer alan başlıca konular aşağıdaki gibidir. Yasalaşma sürecindeki gelişme ve değişikliklerin ayrıca takip edilmesi gerekir.

Gelir vergisi tarifesi değiştiriliyor. 500 Bin TL’yi geçen gelirler için vergi oranı %35’ten %40’a çıkartılıyor.

-Ticari kazanç, serebest meslek kazancı, kira, temettü, hukuk danışmanlığı v.b. gibi gelirler sebebiyle şahsi gelir vergisi beyannamesi verenler ile yıllık 500 Bin TL üzeri ücret geliri elde eden çalışanların vergisi artacaktır.

-VERGİ TARİFESİ 2019 YILI GELİRLERİNE(ücret geliri hariç) UYGULANMAK ÜZERE YÜRÜRLÜĞE GİRMEKTEDİR. 2019 yılında elde edilen gelirler için 2020 Mart ayı içinde verilecek beyannameler için yeni tarife uygulanacaktır.

-Ancak 2019 yılındaki ücret gelirlerine mevcut tarife uygulanacaktır.

-Yıllık geliri 500.000TL üzerinde olan ÜCRET geliri sahipleri 2020 yılından itibaren elde edecekleri ücret gelirleri için gelir vergisi beyannamesi verecek.

-Kanun teklifinin bu maddesi yürürlük tarihi açısından tartışmalara sebebiyet verebilecektir. Zira vergiyi doğuran olaya (gelirin elde edilmesi), o dönemde geçerli olan Kanun maddelerinin uygulanması önemli bir vergilendirme ilkesidir. Bu çerçevede Kanun Teklifi’nin tarife değişikliğine ilişkin madde hükmünün 01.01.2020 tarihinden itibaren elde edilecek tüm gelirlere uygulanmak üzere yürürlüğe girmesi hukuka daha uygun olmaktadır. 

Kurumlar vergisi nispetinde bir değişiklik yapılmamaktadır

Kamuoyuna yansıyan ilk teklif taslağında Bankacılık/Finans sektöründe vergi oranı %22’de kalırken, reel sektör firmalarında ise kademeli olarak %18’e kadar indirim öngörülmekteydi. Ancak mükellefler arasında farklılık yaratan bu maddeler TBMM’ye sevk edilen metinden çıkarılmıştır.

Bilindiği üzere mevcut yasal düzenleme ile 2018, 2019 ve 2020 hesap dönemlerinde tüm kurumlar için %22 oranında KV ödenmektedir. Bu nispet 2021yılından itibaren tekrar %20 olacaktır. Bu hükümler eskiden olduğu gibi devam etmektedir. 

Şirketlerdeki binek oto giderlerine kısıtlama getiriliyor

-Araç kiralamalarında aylık 5.500 TL’lik gider yazabilme sınırı getirilmesi ön görülmektedir. (KDV hariç tutar )

-Araç iktisabının söz konusu olduğu durumda ise; 250.000 TL (KDV+ ÖTV dahil)’ye kadar olan kısım amortisman ayrılarak gider yazılabilecektir.

-Ayrıca söz konusu araçlara ilişkin katlanılan giderlerin de sadece %70’inin gider yazılması kabul edilmektedir. (Kiralık ya da iktisap fark etmemektedir.)

-Madde hükümleri 2020 yılından itibaren yürürlüğe girmektedir.

-Yapılan düzenleme ile bu giderler “Kanunen Kabul Edilmeye Gider” olarak vergi matrahından düşülemeyecek ve bu sebeple şirketler daha fazla Kurumlar Vergisi ödemiş olacaklardır. 

Döviz satışlarındaki kambiyo gider vergisi binde 1’den binde 2’ye çıkarılıyor. Cumhurbaşkanı bu oranı 10 kat (%2’ye) arttırabilecek

-Kişilerin döviz satın almaları halinde BSMV oranı Binde 2’ye çıkarılmaktadır.

-Bilindiği üzere, Bankalar ile yetkili müesseselerin kendi aralarında veya birbirlerine yaptıkları kambiyo satışları, döviz kredisinin ödenmesine yönelik olarak kredi borçlusuna yapılan kambiyo satışları, Sanayi sicil belgesine sahip işletmelere yapılan kambiyo satışları ile İhracatçı Birliklerine üye olan ihracatçılara yapılan kambiyo satışlarında VERGİ UYGULANMAMAKTADIR.

-Yasal değişlik sonrası yeni bir Cumhurbaşkanı Kararnamesi ile BSMV oranının yeniden Binde 1’e indirilmesi ve bahsedilen istisnaların kapsamının yeniden tespiti söz konusu olabilecektir. 

Değeri 5 milyon TL’yi geçen konutlar için binde 3 ile yüzde 1 arasında yıllık vergi getiriliyor

Kanun teklifi yasalaştığı taktirde ilk defa hayatımıza girecek olan “Değerli Konut Vergisi” ile lüks konutlar için vergi getirilmektedir.

Verginin oranı konutun değerine göre aşağıdaki gibidir:

-5 Milyon -7,5 Milyon arası: BİNDE 3

-7,5 Milyon-10 Milyon arası: BİNDE 6

-10 Milyon’u geçenlerde: YÜZDE 1

Verginin matrahı, bina vergi değeri ve Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce yapılan veya yaptırılan değerleme sonucu belirlenen değerden yüksek olanıdır.

Arsa ve arazi niteliğindeki taşınmazlar değeri ne olursa olsun değerli konut vergisine tabi değildir.

Verginin mükellefi, mesken nitelikli taşınmazın maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her ikisi de yoksa malik gibi tasarruf edendir.

Değerli konut vergisine tabi olan konutlar için mükellefler her yıl Şubat ayının 20’nci gününün sonuna kadar meskenin değerini beyanname ile meskenin bulunduğu yerdeki vergi dairesine beyan edeceklerdir. Vergi beyan üzerine yıllık olarak tarh ve tahakkuk ettirilecektir. Vergi Şubat ve Ağustos aylarının sonuna kadar iki eşit taksitte ödenecektir. 

Karşı tarafa yükletilen vekalet ücreti ödemelerinde (icra ve iflas müdürlüklerine yatırılanlar dahil) gelir vergisi tevkifati, ödemekle yükümlü olanlar tarafından yapılacak

Bize göre bu yaklaşım uygulamada çok sorunlar çıkarabilecektir. Zira davayı kaybeden taraf ile ile davayı kazanan tarafın avukatı arasında herhangi bir hizmet ilişkisi yoktur. Hatta tam tersine avukat, karşı tarafın avukatı ve onun aleyhine çalışıyor, başka deyişle, karşı tarafı savunan ve bu sebeple dava süreci boyunca karşı karşıya gelinmiş kişidir. Dolayısıyla kazanan taraf avukatının borçlu şirkete “Serbest Meslek Makbuzu” düzenlemesi ve bu çerçevede vergi kesintisi yapılması söz konusu olmamalıdır.

Öte yandan Borçlu tarafça İcra Müdürlüğü’ne yapılan ödeme; Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 423/6. Maddesinde de belirtilen “davanın ehemmiyetine göre kanun mucibince takdir olunan vekil ücretleri masarifi muhakeme yani mahkeme masrafı niteliğindedir”.

Gelir İdaresi Başkanlığı’nca yayımlanan Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği’ne göre de; “avukatların karşı taraf vekâlet ücretleri uygulamasında, kazanan tarafın avukatı serbest meslek makbuzunu parayı icraya ödeyen tarafa değil, kendi şirketine hitaben düzenleyecek ve o şirket stopaj yapacaktır. ” Tebliğin ilgili kısmı aşağıdaki gibidir:

“Avukatlar aldıkları bu para için davayı kazanana (SÖZLEŞMELİ OLDUKLARI MÜVEKKİL ŞİRKETE) serbest meslek makbuzu düzenler ve makbuzda alınan tutar üzerinden KDV hesaplayıp ayrıca gösterirler. Mahkeme kararında ‘KDV hariç’ şeklinde bir ifadenin yer almaması halinde, vekalet ücretinin KDV dahil olduğu kabul edilir ve iç yüzde oranı uygulanmak suretiyle hesaplanan KDV, düzenlenen serbest meslek makbuzunda gösterilir”.

Görüldüğü gibi Kanun teklifindeki düzenleme KDV Genel Tebliği ile de çelişmektedir. Öte yandan belirtmek gerekir k; mevcut uygulamada “vergi stopajı” sorunsuz bir şekilde uygulanmaktadır. Avukatın kendi müvekkili (hizmet sözleşmesi ile hizmet verilen kurum) gerekli stopajı yapmaktadır. Dolayısıyla bu çerçevede esasen yasal  değişikliğie bir ihtiyaç da bulunmamaktadır. 

Otel ve benzeri yerler için %2 oranında konaklama vergisi getiriliyor

Otel ve benzeri yerlerde konaklamalarda %2 oranında “konaklama vergisi” getirilmektedir. 2020 yılı için oran %1 olarak uygulanacaktır.

Aylık beyanname ile ödenecek olan “konaklama vergisi” 01/04/2020 tarihinden itibaren yürürlüğe girmektedir. 

Dijital reklam vergisi getiriliyor

Dijital ortamda reklam geliri elde eden firmaların gelirleri için bu kuruluşlar %7,5 oranında vergi ödeyecek.