Reel sektörün döviz açığı

Merkez Bankası’nın aylık olarak yayınladığı Finansal Kesim Dışındaki Firmaların Döviz Varlık ve Yükümlülükleri Tablosu’na göre Ağustos ayı itibarıyla Reel Sektörün Döviz Açığı aşağıdaki gibidir.

Tablodan görüleceği üzere reel sektörün döviz açığı 176.5 milyar USD gibi çok yüksek bir rakam olduğu görülmektedir.

Ancak tablo iyi incelendiğinde; tabloya ihraç kaydıyla satın alınan stoklar ve reel sektörün vadeli döviz alımları ile vadeli döviz satışları dahil edilmemiştir. Diğer taraftan alınan döviz yükümlülüklerini oluşturan  YP kredilerin önemli bir bölümü yurt dışına her an satılabilecek nitelikte olan petrol ,metal ve benzeri gibi emtiaların alınmasında kullanılmıştır. Bu varlıklar her an dövize çevrilebilir nitelikte varlıklar olup bu varlıklar pozisyon tablosuna dahil edilmemiştir. Ayrıca uzun vadeli olarak borçlanılan YP kredilerin bir kısmının da gelecekte döviz kazandırıcı mal ve hizmet ihracı ile ilgili aktivitelerin finansmanında kullanıldığını da unutmamalıyız.

Diğer taraftan Döviz Pozisyonunun vade yapısına göre sınıflandırılması aşağıdaki gibidir.

 

Yukarıdaki tabloya baktığımız reel rektörün kısa vadeli bazda 6.2 milyar USD döviz fazlalığı vardır. Bu fazlalık genel olarak şirketlerin pozisyon yönetimi için kısa vadede ihtiyacı olmayan dövizi satın alarak Döviz Tevdiat Hesaplarında da ikame etmesinden kaynaklanmaktadır. Bu da piyasada dövizde alım talebi yaratması nedeniyle döviz kurlarında baskı oluşturmaktadır.

Kurlardaki artış şirketlerin bilançolarında önemli ölçüde kur farkı gideri yaratmakta ve şirketlerin mali tablolarını olumsuz bir şekilde etkilemektedir. Ancak uzun vadeli döviz açığının kaydi gider olduğunu döviz kurlarının normalleşmesi halinde bu zararların geri alınacağını unutmayalım.

Ayrıca alınan her dövizin maliyetinin geri dönülemez şekilde TL faizi olduğunu aklımızın bir köşesinde tutalım.