Fatih Öğün [email protected]

Gelecek dönemde sigorta sektörünün tanımı

Elementer ya da hayat-emeklilik alanlarına baktığımızda geleneksel sigorta tanımı ve ürünleri kişi ya da şirketler bazında uzun zaman içerisinde oluşmuş ve tanımlanmış belirli risk konularına özgü nitelikte geliştirildi. Trafik, kasko, yangın, konut, sağlık, hayat, emeklilik, tüm bu alanlar kişi ve kurumların yaşam döngüsünde tanımlanmış olan ve geçmiş dönemde tecrübe edilmiş risk noktalarının tanımı ve riskin aktarılmasına dönük fiyatlamaya odaklıydı. Bu şekilde kişi ve kurumlar risk transferi yapacak ve yatırım ya da aksiyonlarına dönük güvenceler yaratacak ürün ve hizmet alabiliyorlardı. Değişik formlarda gelen bu ürün ve hizmetler araba kazalarında oluşacak kişi ve araç kaynaklı hasarların giderilmesinden sağlık alanındaki tedavi ve ilaçların karşılanmasına ya da büyük fabrika yatırımlarının sigortalanmasına kadar birçok alanda farklı uzmanlık seviyeleri ile uygulanıyor.  Bugün geldiğimiz noktada bu ürünlerin yapısı ya da uygulanma ihtiyaçları değişmiş değil ama hızla gelişen finansal teknoloji, iletişim altyapısı ve müşteri ihtiyaçları çerçevesinde sigortanın konumlanması farklı boyutlar kazanmaya başlıyor. Öncesinde yukarıda saydığımız konularda ilgili alanın çözümüne dönük olan paketler giderek müşteriye farklı alanlarda sunulan hizmetler ile birleşiyor. Bu hizmetler sağlık alanında görülen önleyici teşhis ve bakım hizmetleri olabildiği gibi siber güvenlik alanında sunulan hizmetler ya da fabrika ortamına yerleştirilen sensörler vasıtası ile de verilebiliyor.

Yukarıda belirttiğimiz hizmetler ile sigorta ürünlerinin birleştirilmesi noktasında sigorta sektörü ile bağlantılı bazı ana trendleri sunmamız işin arka planını resmetmek açısından faydalı olacaktır. Bu alanda değineceğimiz öne çıkan trendleri aşağıdaki gibi özetleyebiliriz:

- Inovasyonun sigorta sektörünün yapısını ve işleyiş şeklini önemli ölçüde etkilemesi

- Şehirleşme ve beraberinde getirdiği etkiler

- Küreselleşmenin etkisi

- İklim değişikliği ile gelen etkiler

- Sağlık hizmetlerinin yeniden tanımlanması

Inovasyon alanına baktığımızda ise sigorta sektörü geçtiğimiz dönemde veri alanına yatırım giderek arttığı bir alan olarak öne çıkıyor. EY’ın bu alandaki araştırmalarına baktığımızda 2016’da küresel alanda sigorta sektörüne yapılan BT yatırımının yaklaşık %45’lik bölümü veri yönetimine ilişkin teknolojilere yapılmış görünüyor. Nesnelerin internetinin temel parçalarından olan sensör verilerinin ilerleyen dönemde sigorta alanında geleneksel yöntemler ile üretilen verileri yakalaması bekleniyor.

Inovasyon alanındaki bir önemli nokta da geleneksel sigorta alan ve ürünlerinin yapısının değişmeye başlaması. Otomotive sektöründe yaşanan gelişmeler, akıllı altyapı projeleri ve otonom araçların gelmesi ile birlikte geleneksel trafik ve kasko ürünlerinin odaklandığı kaza sayıları azalmaya başlayacak. Telematik uygulamaları ile kişiselleşmeye başlayan bu alanda ürünlerin yapısı değişirken siber güvenlik amacına dönük sigorta ürünlerinin sayısı artmaya başlıyor. Yurtdışında İngiltere pazarı başta olmak üzere birçok pazarda siber güvenlik ile ilgili değerlendirme ve sigorta ürünlerinin pazarlanması başlanmış durumda.

“InsurTech” dediğimiz ve finansal teknolojinin sigorta alanındaki uygulamasını içeren teknoloji alanında ise yeni ve oyun değiştirici modellere sahip şirketler geliyor. Geçtiğimiz dönemde ağırlıklı olarak dağıtım kanallarına odaklı bu şirketlerin ilerleyen dönemde yeni fonlama modelleri, farklı fiyatlama usulleri ve değer önerileri ile piyasada paylarını artırmaları bekleniyor. Bu şirketlere baktığımızda mikro seviyede müşteri segmentasyonu uygulamak, farklı hasar modelleri geliştirmek ve telematik gibi uygulamaları ön plana çıkarmak gördüğümüz alanlar arasında yer alıyor.

Şehirleşme bir diğer önemli noktayı oluşturuyor. 1994 yılında küresel düzeyde nüfusun %44’ü şehirlerde yaşarken bugün bu oran %54’e çıkmış durumda. İlerleyen dönemde şehirleşmenin gelişen ve gelişmekte olan ülkelerde daha da artması ve akıllı şehir altyapılarının önemli sıçramalar göstermesi bekleniyor. Şehirleşmenin geçmiş dönemlerde görülmeyen bir ivme ile hız kazanması sigorta ürünlerinin yapısını, fiyatlamasını ve dağıtımını farklı modeller ile uygulamayı zorunlu kılıyor. On-demand dediğimiz ihtiyaç bazlı sigorta kullanımları ve önleyici nitelikte hizmetlerin bu ürünler ile birleştirilmesi şehirleşmenin getireceği ihtiyaçları etkin bir şekilde karşılamak açısından büyük önem taşıyor. Şehirleşme konusunu derinliği sebebi ile ayrı bir yazıda ele almak daha iyi olacaktır, ancak bu konuyu noktalamadan önce şehir yaşantısının getirdiği problemler, yaşlıların bakımı ve nüfus yoğunluğunun etkin yönetimi gibi birçok konu yeni sigorta ürünlerinin kapsamına girecek diyebiliriz.

Hizmetler ve sigorta birleşmesine dönük önemli bir diğer alanı da sağlık sektörü oluşturuyor. Bu alanda yeni iş modelleri, teknolojiler ve piyasadan gelmekte olan istekler sağlık sigortası alanında aşağıda listelediğimiz ana değişim noktalarını yaratıyor:

- Kronik hastalıkların artması (örnek: şeker, kalp rahatsızlıkları) ve bunlara ilişkin kapsamlı önleyici yöntem ve tedavi bulma gerekliliği

- Sağlık hizmetlerinde yapılan tedaviden çok tedavinin sonuçlarına ve performansına odaklanmak

- Mobil sağlık teknolojilerinin gelişmesi ve günlük hayat içerisinde yerini almaya başlaması (örnek: giyilebilir cihazlar ile temel sağlık göstergelerinin ölçülmesi)

- Büyük veri alanında mimari ve çözüm olarak gelişmelerin hızlanması ve sağlık sektöründe müşterinin anlaşılması ve tedavi yöntemlerinin geliştirilmesine katkı sağlaması

- Hasta odaklılık konusunda ilerleme sağlanması. Hastane içinde ve dışında tedavi ve yönlendirmede hastanın takibi ve tedavisine dönük çözümlerin gelişme kaydetmesi

- Teknik alanda (Underwriting) yeni çözüm ve yaklaşımların bulunması ihtiyacı

Sağlık sektöründeki genel değişime paralel olarak sağlık sigortası alanında yaşanan bu değişimler şehirleşme ve inovasyon gibi konular ile birleşince önemli biri değişim gücü haline geliyor.

Yukarıda resmetmeye çalıştığımız değişim ile sigorta ürünleri ve hizmetleri birleştirme konusunda önümüzdeki dönemin belirleyici dinamikleri neleri içerecek dersek bu konuda aşağıdaki maddeler ön plana çıkıyor:

- Sigorta alanında sunulan ürün ve hizmette müşterinin hayat döngüsünü takibe dönük yaklaşımların geliştirilmesi. Başka bir deyişle sigortanın müşteriye sadece yeni poliçe, yenileme ya da hasar/tazminat anında değen bir iş modeli olmaktan çıkması önem taşıyor.

- Başta inovasyon olmak üzere değişik alanlarda ortaklıkların geliştirilmesi bir diğer önemli noktayı oluşturuyor. Günümüzde finansal teknoloji alanında kurumun tüm yetkinlikleri kendi bünyesinde barındırması mümkün değil, geliştirilecek yeni hizmetler ya da kanallar için teknoloji ve iş modeli anlamında ortaklıkların kurulması önem taşıyor.

- Müşteri deneyimi ve veri kullanımı artık kendi başına yeni bir disiplin haline gelmeye başlamış durumda. Geçtiğimiz 15-20 yıl içerisinde farklı sektörlerde ortaya çıkan tüm başarılı yeni uygulamalar veriyi etkin kullanma ve bununla müşteri deneyimini yeniden tanımlama üstüne kuruldu. Sigorta şirketlerinin de ürün ve hizmetleri tanımlarken sadece belirli bir risk noktasını gidermek değil, müşterinin deneyimini de doğru yönetecek bir şekilde odak kurmaları önem taşıyor

- Organizasyon içerisinde bu noktalara ilişkin odağı sağlayacak vizyon, organizasyonel yapılanma ve sponsorluğun sağlanması. Yukarıda bahsettiğimiz konu ve değişim günlük işler ve talepler arasında yönetilebilecek bir konu değil. Değişim akımlarını doğru okuyup buna ilişkin inisiyatifleri ve organizasyonel odaklanmayı üst yönetimden başlayarak sağlamak işin başarısı açısından önem taşıyor.

Bundan 15-20 yıl sonrasına baktığımızda muhtemelen sektörün tanımı bugünkünden farklı olacak. Diğer birçok sektörde olduğu gibi müşteriye yakın ve hizmet odaklı bir sektör yapısına doğru gelişmekte olan sigortacılık alanında geleneksel ürün ve hizmetleri yenilikçi ve piyasa ihtiyaçlarına yanıt veren yapılara taşımanın giderek önem kazanmasını bekliyoruz.