Fatih Öğün [email protected]

Finansal teknolojiler ve bankacılık yaklaşımları

Günümüzde hızla gelişen finansal teknolojiler, bankalara alternatif olabilecek iş modellerinin gelişmesine olanak sağlıyor. Ödeme sistemleri, kişiler arası kredi çözümleri ve varlık yönetimi alanlarında ortaya çıkan finansal teknoloji yaklaşımları farklı bankacılık ürünleri için tüketiciye alternatifler sunuyor.

EY’nin yakın zamanda gerçekleştirdiği ve küresel düzeyde 55 bin bireysel müşteriyi içeren Küresel Bireysel Bankacılık Endeksi’ne göre küresel düzeyde banka bağlılığı 100 üzerinden 75.1 skora sahip. Türkiye’ye baktığımızda 75.6 ile ortalamanın biraz üzerinde bir bağlılık değeri görüyoruz. Finlandiya, Almanya, Yeni Zelanda ve Norveç bankalarının sırasıyla 82.7, 81.1, 80.6 ve 80.5 ile tüketiciyle arasında en yüksek bağlılığı sağladığı görülürken, Endonezya, Çin ve Hindistan bankaları sırasıyla 66.9, 69.5 ve 71.1 ile küresel ortalamaya göre daha düşük bir seyir izliyor.

Skora genel olarak baktığımızda ise banka bağlılığı küresel ve yerel düzeyde yüksek olmakla birlikte, yaklaşık %25’lik bir dilimin banka dışı kurumlardan finansal hizmet alma eğiliminde olduğu görülüyor.

Bu trendi etkileyen faktörlere baktığımızda birkaç nokta öne çıkıyor. Birincil finansal hizmet alımında ve ürün portföyünü belirleme konusunda bankalar tek seçenek olmaktan çıkıyor. Banka dışı finansal hizmet sağlayan kurumlar belirli ürünlerde ya da birincil hizmetlerde bankalara alternatif hizmetler sunmaya başladı. İngiltere başta olmak üzere benzer ülkelere baktığımızda ödeme ya da kredi hizmeti ile başlayan iş modellerinin bankacılığa evrildiğini görüyoruz. Bu ülkelerde yer alan ve son dönemde önemli genişleme gösteren geniş risk sermayesi havuzu da bu şirketlerin ivme kazanmasına yardımcı oluyor.

Geçtiğimiz dönemde banka gücünün temel unsurlarından biri olan “güven” boyutunun da araştırma sonuçları ışığında zayıfladığı görülüyor. Araştırmaya göre Çin ve Hindistan bankacılığa güven boyutunda başı çekerken, Japonya ve İrlanda güven boyutunun zayıfladığı ülkeler arasında yer alıyor.

Peki, ortaya çıkan bu eğilim göz önüne alındığında bankaların yaklaşımı neleri içermeli? Öne çıkan yaklaşımlardan biri geleneksel bankacılığın dışına çıkmak gibi görünüyor. Geçtiğimiz dönemde müşteri odaklılık alanında birçok model ve yaklaşım geliştirilen bankacılık sektöründe müşterinin hayat döngüsüne ilişkin farklı ürün ve hizmetler ile müşteriye ulaşmak önem taşıyor. Bankacılık dışından gelen finansal teknoloji şirketlerinin ürettiği yaklaşımlara benzer şekilde ilerlemek stratejik açıdan da iyi bir konumlama sağlayabilir.

Sunulan ürün ve hizmetler, finansal teknoloji alanında olduğu gibi müşteriye kullanım kolaylığı sağlanmasında ve müşteri deneyiminin olumlu şekilde geliştirilmesinde önem taşıyor. Dijitalleşmenin getirdiği olanakların kullanılması ve farklı kanallardan müşterilere ürünleri entegre bir şekilde sunabilmek başarı sağlamak açısından büyük öneme sahip. Müşteriler farklı sektörlerde ve bankacılık dışındaki oyuncularda gördüğü deneyimleri bankanın sunduğu ürün ve hizmetlerde de görmek isteyecek ve karşılaştırma yapacak.

Yukarıda belirttiğimiz yaklaşımları hayata geçirirken kurumun bir yandan da içeride kurgusunu buna göre düzenlemesi gerekiyor. Finansal teknolojiyi kullanan küçük ve hızlı kurumlar ile rekabet bu alanda iş modeli ve teknoloji anlamında know-how geliştirmeyi gerektirirken, kurumun bir yandan buna uyumlu bir faaliyet modelini de hayata geçirmesi gerekiyor. Geleneksel bankacılık süreç ve organizasyonu ile bağlantılı ama yeni rakiplerle de mücadele edecek ölçüde çevik bir yapının kurgulanması, buna dönük yeteneklerin yetiştirilmesi ve organizasyona dâhil edilmesi ön plana çıkıyor.

İlerleyen dönemde finansal teknoloji ve buna dönük iş modellerinin şimdiki oluşum evrelerinden sıyrılıp ana iş modelleri etrafında şekillenmesi bekleniyor. Bankaların bu dönemde stratejik ve operasyonel anlamda gereken analizleri yapıp pozisyon almaları banka bağımlılığının değiştiği bir dünyada büyük önem taşıyor.

EY TÜRKİYE KIDEMLİ MÜDÜR