Fatih Öğün [email protected]

Finansal teknoloji ve senaryo analizi

Finansal teknoloji kullanım alanı giderek genişleyen bir kavram haline geldi. Robo-advisorlar, blockchain teknolojisi, P2P kredi ürünleri, mobil ödeme, crowd-sourcing uygulamaları içeren kredi ve sigorta ürünleri ve sosyal medya üzerinden yapılabilen hisse alım ve satımları, bunların hepsi finansal teknoloji alanında hayatımıza girmeye başlayan konular. Bu gelişmelere bağlı olarak kurulan start-up şirketler, yatırımcı platformları, devlet destekli ya da özel girişimle oluşturulan incubatorlar (start-up’ların kurulması ve geliştirilmesi için teknik ve mali destek sağlayan organizasyonlar) ve üniversite programları kendi başına bir ekosistem yaratıyor.

Bu ekosistem hız kazanırken bir yandan da finansal hizmetlerde yer alan klasik oyuncuların alanı üzerinde etki yaratmaya başlıyor. Önceki dönemlerde sadece banka ve sigorta hakimiyeti altında olduğu düşünülen alanlara farklı sektör oyuncuları ya da start-up şirketleri hızlı girişler yapabiliyor. Amerika’da son dönemde borsaya açılmadan milyar dolar seviyesinde değerlemeye ulaşan finansal teknoloji şirketlerine rastlamak mümkün. Bu şirketler müşteri ile olan ilişkilerini, operasyonel süreçlerini ve değer önerilerini bazen önemli ölçüde değiştiriyor, bazen de baştan şekillendirebiliyor.

Son gelişmelere baktığımızda; artık kredi almak için tek kaynak banka değil, yatırım yapmak istediğinizde mutlaka standart bir broker ile çalışmanız gerekmiyor, yatırım tavsiyesi almak ve uygulamak için yatırım bankacılığı alanında derin bir bilgiye sahip olmanıza gerek yok, sigorta poliçesi almak istediğinizde farklı alternatifleri karşılaştırabileceğiniz ve ilgili teminatları hızlı bir şekilde bir araya getirebileceğiniz opsiyonlar mevcut. Başka bir deyişle klasik finansal hizmetler dışında bir dünya oluşmaya başladı.

Finansal hizmet veren şirketlerin yeni normal diyebileceğimiz bu duruma uyum sağlamada müşteri ilişkilerinden operasyonel süreçlerine kadar birçok alanda teknolojik iyileştirmenin de ötesinde yeni tanımlamalar yapmaları önem taşıyor. Senaryo analizi dediğimiz bu tanımlamalarda kurumun faaliyet modelinin birçok noktasında işlerin yürütülüş şeklinin tespiti, bunun yeni trendler doğrultusunda geliştirilmesi ve yeniden tanımlanması gerekiyor. Bu noktalara örnek olarak verilebilecek birçok durum bulunuyor. Müşterinin şubeye geldiğinde yaptığı temel işlemler, şube işlemleri ve operasyonel alandaki skorlama, kredi tahsis ve kullandırım işlemlerin uygulaması ve takibi, web ve mobil uygulamaların kullanımı ile müşteri davranışlarının takip edilmesi farklı senaryoların geliştirilmesi ve uygulanması gereken alanlar arasında yer alıyor.

Peki, senaryo tanımlama ve analiz etmenin getirdiği avantajlar neler? En başta gelen avantaj, kurumun süreç ve müşteriye dokunduğu noktalarda uyguladığı hizmet ve deneyime dair kuş bakışı bir görüş sunması. Müşteri deneyimi çalışmalarında yapılana ek olarak senaryo analizinde operasyonel süreçlerin de değerlendirmeye alınması bir diğer önemli noktayı oluşturuyor. Bir başka önemli nokta ise tanımlanan durumun farklı alternatiflerinin oluşturulması ve değerlendirmeye alınması. Bu alternatifler içerisine finansal teknolojilerin uygulandığı durumlar da dahil edilebilir.

Faaliyet modeli bazında süreç ve başlangıç noktalarını tanımlamak, bu süreçler için farklı senaryoları tanımlayıp analiz etmek ve alternatifler geliştirmek organizasyon bazında farklı düşünme şekillerini gerekli kılıyor. Finansal teknoloji alanında en iyi sektör uygulamalarını bulmak her zaman mümkün değil, bu uygulamaların birçoğu fikir ya da uygulama olarak biz bu yazıyı yazdığımız sırada oluşturuluyor. Dolayısıyla kurumların yürürlükte olan uygulamaları farklı bakış açıları ile değerlendirecekleri ve buna ilişkin analiz yapıp çözüm geliştirecekleri yaklaşımlar geliştirmesi önem taşıyor.  

Senaryo analizi yaklaşımının uygulanmasında üst seviye sponsorluk ve buna ilişkin organizasyonel kaynak desteğinin verilmesi büyük önem taşıyor. Kademeli olarak başlanması gereken bu yaklaşımda öncelikli süreç ve durumların seçilmesi, mevcut durumların analiz edilmesi, farklı senaryoların tanımlanıp analiz edilmesi ve oluşan çözüm fikirlerinin planlamaya dahil edilmesi üst yönetim desteği gerektiriyor.

Finansal teknoloji uygulamaları, şirketleri, kuralları, tehdit ve fırsatları ile birlikte geliyor. Finansal hizmetler alanında faaliyet gösteren kurumların sektör uygulamalarına bakarken aynı zamanda farklı düşünmeyi gerektirecek yaklaşımları da analiz etmesi ve denemesi kritik önem taşıyor.  

EY TÜRKİYE KIDEMLİ MÜDÜR