Fatih Öğün [email protected]

Finansal Teknoloji segmentleri ve Bankacılık

Finansal Teknoloji ürün ve hizmetleri son dönemde hızla gelişen alanlardan biri oldu. Bu alanda oluşan çözümler kimi alanlarda bankaların hizmetlerine rakip oldu, kimi alanlarda banka hizmetlerini destekledi, dikkati çeken nokta ise ciddi hız kayıpları yaşamadan yatırım desteği aldı ve kapsama alanını genişletti. Yeni bir terim olarak gündeme ilk geldiği günlerde ağırlıklı olarak ödeme çözümleri etrafında dönen finansal teknoloji çözümleri bugün blockchain çözümlerinden krediye, sigortadan analitik ve yapay zekâ içeren çözümlere kadar pek çok alanı kapsıyor. Bu çözümlerin bazılarına bakarsak:

- Bankacılık alanında ödeme, kredi çözümleri, tüketici finansmanı alanları

- Sigortacılık alanında tüm sigorta branşlarında faaliyet, özellikle müşteri ve kanal odaklı çözümler

- Yatırım danışmanlığı alanında finansal planlama ve robo-advisor çözümleri

- Ödeme alanının kendi içerisinde ödeme çözümleri, veri toplama, ödeme işlemesi, ön-ödemeli kartlar gibi çözümlerle genişlemesi

- E-Ticaret gibi çözümleri destekleyecek finansal teknoloji altyapısının kurulması

- Blockchain ile ilgili çözümlerin altyapı, ödeme ve iş modeli çözümleri ile genişletilmesi

- Analitik alanında geliştirilen FinTech bağlantılı çözümler

- Mevzuata ilişkin gelişmelerin yönetilmesine destek verecek RegTech çözümleri

- Nesnelerin interneti uygulamaları ile geliştirilen çözümler

- Yapay zekâ uygulamalarının kredi, ödeme çözümleri ve sigorta branşlarında kullanıma alındığı çözümler

Yukarıda saydığımız başlıkların her biri kendi başına birer disipline dönüşme yolunda ilerliyor. Bu alanlarda çok sayıda start-up’ın yanı sıra bankalar, telekom operatörleri ve ileri teknoloji firmalarını da görebiliyoruz. Farklı piyasalarda önemli miktarda yatırım alan finansal teknoloji çözümleri ilerleyen dönemde hem bulundukları alanlarda hem de yeni alanlarda farklı çözümler üretmeye aday görünüyorlar.

Konuya bankalar açısından baktığımızda, gördüğümüz temel nokta finansal teknoloji alanında üretilen çözümlerin önemli bir bölümünün bankaların değer önerileri ile örtüştüğüdür. Ödeme çözümleri, krediler ile ilgili teknoloji ve çözümler, yatırım bankacılığı alanındaki değer önerileri sayabileceğimiz örnekler arasında. Farklı piyasalarda yer alan bankalar ise büyüklükleri çerçevesinde bu alanda bir dizi yaklaşımı takip ediyorlar. Öne çıkan yaklaşımları aşağıda listelemeye çalıştık:

- Finansal teknoloji alanındaki çözümün ve ilgili değer önerisinin içeride geliştirilmesi: Bu yaklaşımda kurum kendi içerisinde teknoloji, ekip ve operasyonel yatırımı yaparak çözümü tamamen içeride geliştiriyor.

- Çözümü geliştiren finansal teknoloji şirketinin satın alınması: Ağırlıklı olarak start-up’lar için gerçekleşen bu durumda bankanın ilgili start-up’ı ekip ve çözümü ile birlikte satın alıp organizasyona dahil etmesi çözümünü görüyoruz.

- Finansal teknoloji şirketi ile ortak çözüm geliştirilmesi: Bu yaklaşımda ise banka ilgili çözümü kendisi geliştirmek ya da çözümü geliştiren şirketi satın almak yerine ilgili şirket ile ortak projeler ve çözümler geliştirmeye yönelmekte. Yapılan ortak çalışmanın izlediği rotaya göre satın alma gibi çözümlerin de gündeme geldiği bu yapıda iki kurum sahip oldukları yetkinlik ve kaynakları ortak bir kullanım amacına doğru yönlendiriyor.

Yukarıda belirttiğimiz yaklaşımlar farklı piyasalarda ve farklı seviyelerde öne çıkıyor. Finansal teknoloji alanındaki çözümlerin çeşitliliği ve hızlı deneme-yanılma ihtiyacından dolayı ortak çözüm geliştirme yaklaşımı giderek daha fazla ön planda. Bu yaklaşım sayesinde kurumlar potansiyeli kesinleşmeyen bir teknoloji ve çözüm için önden önemli miktarda bir yatırım yapmadan ilerleyebiliyorlar.

Önümüzdeki dönemde bu alanda yeterli çeviklikte ilerlemek için bankaların alması gereken temel aksiyonlar nelerdir dersek aşağıdaki konular öne çıkıyor.

- Finansal teknoloji alanının sürekli olarak takip edilmesi bu alandaki temel noktalardan birini oluşturuyor. Yukarıda belirttiğimiz gibi finansal teknoloji alanı son dönemde hızla genişledi ve artık farklı branşlardan oluşuyor. Kurumun kendisi için kritik alanlarda oluşan gelişmeleri yakından takip etmesi ve bunlara ilişkin stratejiler geliştirmesi rekabet avantajı açısından kritik öneme sahip.

- Finansal teknoloji alanında faaliyet gösteren firmalar ile ortak çözüm geliştirme kabiliyetine sahip olmak bir diğer önemli nokta. Her çözüm için içeride geliştirme yapmak ya da ilgili firmayı satın almanın mümkün olmadığı noktada ortak çözüm geliştirecek yetkinliklere sahip olmak önem taşıyor. Ortak çözümü geliştirmek ve yürütmek için banka tarafında piyasayı takip edecek, çözümün çatısını ve ortamını belirleyecek ve buna ilişkin mevzuatı takip edecek yetkinliklerin geliştirilmesi önem taşıyor.

- Müşteri ihtiyacını ve müşteri deneyimini etkin bir şekilde takip etmek bir diğer önemli noktayı oluşturuyor. Finansal teknoloji çözümleri teknolojinin kendisi için değil müşterinin ilgili alandaki bir sıkıntısını gidermek için üretiliyor. Bu açıdan bakıldığında kurumun sürekli olarak müşteriyi takip etmesi ve önerilen çözümün beklenen faydayı ne ölçüde sağladığının ölçülmesi ilgili çözümün başarını belirleyen ana unsur olarak öne çıkıyor.

Finansal teknoloji kendi başına bir ekosisteme dönüşme yolunda ilerliyor. Bankaların bu alanda gelişmeleri yakından takip etmesi ve doğru çözümleri geliştirme konusunda yaklaşım ve aksiyonları belirlemeleri rekabet avantajı açısından kritik öneme sahip görünüyor.