Fatih Öğün [email protected]

Finansal hizmetlerde stratejik insan kaynakları yönetimi

İş modellerinde ve teknolojide meydana gelen gelişmeler, dijitalleşme ve son dönemde finansal teknoloji alanında farklı branşlar ve çözümlerin ortaya çıkması finansal hizmetler sektörünü önemli ölçüde değiştirmeye başladı. Bankacılık ve sigorta alanında temel faaliyet alanları değişmekle birlikte kurumların kanal yönetiminden operasyonlara, risk yönetiminden BT’ye kadar birçok alanda yeni teknoloji ve iş modellerinden faydalandıklarını görüyoruz.

Yeni trendleri mercek altına aldığımızda konu ağırlıklı olarak iş modelleri ve bunların altyapısını oluşturan teknolojilere odaklanıyor. Ancak bu trendler ile birlikte kurumların işgücü ve yetkinlik yönetimi ihtiyaçları ve yaklaşımları da değişim gösteriyor. Önceki dönemde sektörel ihtiyaç ve yetkinliklere dayalı oldukça standart insan kaynağı ihtiyaçları günümüzde farklı boyutlar kazanmış durumda. Bu boyutlara ışık tutacak birkaç noktaya değinmek gerekirse:

- Kurumdaki organizasyon ve işgücünün yeni iş modelleri ve teknoloji çözümleri ışığında yenilenmesi ihtiyacı

- Finansal teknoloji ve dijitalleşmeye ilişkin yetkinliklerin kurumda yaygınlaşması için işgücünün farklı yöntemler ile eğitimi

- Ekosistem işbirliklerinde nasıl hareket edilecek, değer önerileri nasıl geliştirilip uygulanacak, sonuçların takibi nasıl yapılacak gibi konularda işgücü içerisinde gerekli yetkinliklerin geliştirilmesi

- Yeni nesil çalışma ortamı ve şekillerinin kurum stratejisi ile uyumlu bir şekilde hayata geçirilmesinin sağlanması

- İnsan kaynakları bölümünün kurum içerisindeki pozisyonlanma ve görevinin yeniden değerlendirilmesi

- Teknolojide yaşanan gelişmelerin (mobil teknoloji, bulut çözümleri, yapay zekâ uygulamaları) organizasyon ve işgücü üzerindeki etkilerinin yönetilmesi

Listeyi uzatmak ve başka boyutlar da eklemek mümkün, temel nokta iş modelleri ve teknolojideki gelişmeler ile birlikte insan kaynakları yönetimi yapısının değişim sürecinde olduğu yönünde. Gelişmeler bu yönde ilerlerken kurumlar bu değişimler karşısında reaktif bir tutum sergileyebilirler. Ancak bu, ilerleyen dönemde finansal sonuçlara yansıyacak şekilde etkiler yaratabilecek bir konu. Pro-aktif olarak ilerlemek konusunda aşağıda yer alan noktalar üzerinden ilerlemenin önemli olacağını öngörüyoruz:

- İnsan kaynakları yapısının pozisyonlanma, organizasyon, rol ve sorumluluk noktalarından başlayarak yeni gelişmelere uyumlu hale getirilmesi. Satış ve pazarlama fonksiyonlarında da benzer şekilde faaliyet modelinin yenilenmesi ve üst yönetime destek veren stratejik bir ortak şeklinde çalışması ilerleyen dönem için önemli noktalardan birini oluşturuyor. Kurum finansal teknoloji alanında önemli bir adım atacak ise insan kaynakları tarafında da bunun yetkinlik stratejisinin çıkarılması ve uygulanması önem taşıyor.

- İnsan kaynağı ve yetkinlik haritalarının yeniden düzenlenmesi. Finansal teknolojide yeni bir alana girilmesi kararı alındığında, konunun insan kaynağı ve yetkinlik bacağı oluşturulmadığı zaman yeni bir teknoloji çözümü satın almaya çalışmaktan öteye gidilemeyebilir. Kurumun girmek istediği yeni alanlarda içeride hangi yetkinliklere ihtiyacı olacağına kısa-orta ve uzun vade perspektifinden bakılarak belirlenmesi gerekiyor.

- Yeni nesil çalışma ortamı ve çözümlerinin incelenmesi ve hayata geçirilmesi bir diğer önemli konu. Günümüz iş ortamında standart mesai saatleri ve çalışma ortamları geçerli norm olmakla birlikte artık tek model değil ve diğer çalışma modelleri giderek kendilerine yer kazanıyor. Ofis dışından çalışma, farklı mesai modelleri gibi konular ilerleyen dönem için giderek önem kazanacak. Bu modellere ilişkin temel yaklaşımın belirlenmesi, teknik altyapının sağlanması, kariyer seçenekleri ve performans değerlendirmelerinin düzenlenmesi insan kaynakları açısından düşünülmesi gereken alanlar arasında yer alıyor.

- İşgücü analitiği kendi başına ayrı bir alan olarak yerini almaya başladı. Yetkinlik ihtiyaçlarının belirlenmesi, aday seçimi ve çalışanların performans değerlendirmesi gibi pek çok alanda kullanılan işgücü analitiği çözümleri gelecekte insan kaynağı faaliyet modelinin bir parçası olacak. Bu alandaki modellerin ve kullanım senaryolarının doğru belirlenmesi, mevzuat ile uyumunun sağlanması ve modellerin performansının ve kurum stratejisine olan desteğinin takip edilmesi önemli konular arasında öne çıkıyor.

- Eğitim kısmında dijitalleşmenin etkilerini göz önüne alarak işgücü analitiği alanında olduğu gibi yeni modelleri değerlendirmek önem taşıyor. Çalışanların yetkinlik gelişimlerini kendi hedef ve kapasiteleri doğrultusunda kendilerinin yöneteceği ve akıllı tavsiye ve yönlendirmeler alacakları sistemler ilerisi için önem taşıyacak. İşgücü analitiği çözümleri ile birleştirildiğinde ilerleyen dönemde çalışana performansı ve bulunduğu departman bazında temel ve takviye eğitimlerini öneren, planlayan ve uygulamaya alıp takip eden sistemler resmin bir parçası olmaya başlayacaklar.

- Son adımda vurgulayacağımız nokta ise üst yönetim desteği. İnsan kaynakları alanında stratejik yaklaşım ve yeni trendler ile uyum sağlama tamamlayıcı değil belirleyici bir unsur konumunda. Finansal teknoloji konusunda yeni alanlara girilirken ya da açık bankacılık alanında konumlanma araştırılırken bunları mümkün ve kalıcı kılacak insan kaynağı stratejisinin en başta netlik kazanması önem taşıyor.

Stratejik insan kaynakları yönetimi yukarıda özetlediğimiz gibi çok boyutlu bir yaklaşım gerektiriyor ve gelecekte rekabet avantajı sağlamak açısından önem taşıyacak.