Dr. Ekrem Öncü [email protected]

Bağımsız Denetim Yönetmeliği değişiyor!

26/12/2012 tarihli ve 28569 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Bağımsız Denetim Yönetmeliği’nde değişiklikler yapılacaktır ve Kamu Gözetimi Kurumu (KGK) Tebliğ Taslağı’nı internet sitesinde paylaşmıştır. Bu değişikliklerle uygulamada karşılaşılan aksaklıkların giderilmesi ve mevzuata açıklık getirilmesi amaçlanmaktadır. Taslakta yer alan değişikliklerden önemli görülen başlıklar yazımızda ele alınmıştır.

Taslakta, “kendi adına” bağımsız denetim yapanlar  “serbest bağımsız denetçi” olarak tanımlanmıştır. Buna göre, kendi adına bağımsız denetim yapanlar için Yönetmeliğin ilgili bölümleri güncellenecektir.

SORUMLU ORTAK OLMAK İÇİN FİİLİ TECRÜBE SÜRESİ ÜÇ YILA ÇIKMAKTADIR!

Yönetmeliğin denetim yapmaya yetkililer başlıklı 11. Maddesi ile KAYİK’lerin ve faaliyet alanları, işletme büyüklükleri, çalışan sayısı ve benzeri ölçütlere göre Kurumca belirlenen işletmelerin denetimi yalnızca denetim kuruluşları tarafından, diğerlerinin denetimi ise denetim kuruluşları veya serbest bağımsız denetçiler tarafından yapılacağı düzenlenmiştir.

Ancak, bu madde halihazırda SPK kapsamındaki firmalar için uygulama alanı bulmuş iken, diğer firmalar için uygulama alanı bulamamıştır ve kafalarda soru işaretleri bulunmaktadır. KAYİK’ler Yönetmelikte tanımlanmış ama faaliyet alanı, işletme büyüklüğü, çalışan sayısı ve benzeri ölçütlere göre KGK tarafından belirlenecek işletmeler henüz belirlenmemiştir. Bu nedenle de, serbest bağımsız denetçiler KAYİK dışındaki tüm şirketlerin bağımsız denetimini yapabilmektedir. Nitekim belirleme yapılmadığı için bu mümkün gözükmektedir.

Yönetmeliğin 28’inci maddesi sorumlu denetçi olabilme şartlarını düzenlemekte olup, bu şartlardan biri de KAYİK’ler nezdinde yapılacak denetimler için 15 yıllık mesleki tecrübeye sahip olunması ve bu sürenin en az üç yılında fiilen denetçi, kıdemli denetçi veya başdenetçi unvanı ile mevzuatta denetim öngörülen alanlarda denetimlerde bulunulmuş olması, diğer denetimler için ise 10 yıllık mesleki tecrübeye sahip olunması ve bu sürenin en az iki yılında fiilen denetçi, kıdemli denetçi veya başdenetçi unvanı ile denetimlerde bulunmuş olması şartı bulunmaktadır

KAYİK’ler için fiilen denetim yapma şartı iki yıldan üç yıla çıkartılmaktadır. Halbuki, Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) Seri:X, No:28 sayılı Tebliğinde bu süre iki yıldır.  SPK Tebliğine göre, sorumlu ortak baş denetçi olabilmek için, en az iki yıl Kurulun listesinde yer alan bağımsız denetim kuruluşlarında sermaye piyasası kurumları ve halka açık anonim ortaklıkların bağımsız denetiminde fiilen denetçi, kıdemli denetçi veya baş denetçi unvanı ile faaliyet gösterme şartı bulunmaktadır.

Muhtemeldir ki, SPK Tebliği’nde yer alan iki yıllık süre de üç yıla çıkartılacaktır. Bu düzenleme bağımsız denetim şirketi kurabilmenin önündeki en büyük engeldi. Bağımsız Denetim Yönetmeliği’ndeki sorumlu ortak başdenetçi olabilmek için aranan iki yıllık fiili tecrübe şartı Danıştay’a taşınmış ancak Danıştay idarenin böyle bir düzenleme yapabileceği yönünde karar vermişti. Şimdi bu süre üç yıla çıkartılmaktadır. Bu haliyle KAYİK’ler ile KGK’nun belirleyeceği firmaların bağımsız denetimini yapabilmek için bağımsız denetimi şirketi kurmak oldukça güçleşecektir.

Taslağa göre iki yıldan üç yıla çıkacak olan düzenleme 01.01.2019 tarihinde yürürlüğe girecektir. Bu halde de 01.01.2019 tarihine kadar iki yılı dolduran sorumlu ortak baş denetçiler bu yetkiye sahip olabilecektir.

DENETİM RAPORLARININ TESLİM SÜRELERİ BELİRLENMEKTEDİR!

Bağımsız Denetim Yönetmeliği’nin 30’uncu maddesine üçüncü fıkra hükmü eklenerek, “6102 sayılı Kanun uyarınca yapılan denetimlerde denetim raporlarının, denetimi yapılan finansal tabloların ait olduğu hesap dönemini izleyen yılın olağan genel kurul toplantısından en az yirmi gün önce ve her durumda en geç o yılın altıncı ayının sonuna kadar denetlenen işletmenin yönetim kuruluna teslim edilmesi zorunludur” denilmektedir.

Ticaret Kanununda yapılacak değişikliklere ilişkin taslak metinde genel kurulların Mayıs ayı sonuna kadar yapılması öngörülmekte idi. Biz de daha önceki yazılarımızda genel kurullar için Mayıs ayı sonunun öngörülmesinin isabetli olduğunu, nitekim Kurumlar Vergisi Beyannamesi’nin 25 Nisan’a kadar verildiğini genel kurulların Haziran ayı sonuna kadar yapılmasının daha iyi olacağını belirtmiştik. Bağımsız Denetim Yönetmeliği Taslağında denetim raporlarının en geç o yılın altıncı ayının sonuna kadar denetlenen işletmenin yönetim kuruluna sunulacağı düzenlemesini dikkate alırsak genel kurulların da en geç Haziran sonuna kadar yapılacağı yönde TTK’de bir düzenleme olabilecektir. Bu da isabetli bir düzenleme olarak kabul edilebilir.