Mehmet Bingöl [email protected]

7352 sayılı Kanun ile vergi mevzuatında yapılan düzenlemeler

29 Ocak 2022 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 7352 sayılı Kanun ile vergi mevzuatımızda enflasyon düzeltmesi 31.12.2023 tarihine ertelenmiş ve kur korumalı TL mevduatına dönüştürülecek döviz hesapları için yeni bir Kurumlar vergisi istisnası getirilmiştir.

1.Enflasyon muhasebesi ertelenmiştir:

Vergi mevzuatı açısından 2021 sonu itibariyle şartların (Fiyat endeksindeki artışın, içinde bulunulan dönem dahil son üç hesap döneminde %100'den ve içinde bulunulan hesap döneminde % 10'dan fazla olması) oluşması ile uygulama aşamasına gelen enflasyon muhasebesi (düzeltmesi) uygulaması 31.12.2023 tarihine ertelenmiştir.

Bu yasal değişiklikte; “geniş mükellef kesiminin talepleri ve vergi gelirlerindeki olası azalma etkisi” rol oynamıştır. Dolayısıyla bilançosunda özkaynakları güçlü şirketlere vergi avantajı getiren bu uygulamadan şirketlerce, 2023 yılı sonunda ÜFE rakamlarına göre düzeltilecek değerler üzerinden 2024 yılından itibaren yararlanılabilecektir. Bu çerçevede düzeltilmiş değerler üzerinden amortisman ayrılabilecek ve enflasyon kar ve zararları vergi matrahının tespitinde dikkate alınacaktır.

Enflasyon muhasebesinin ertelenmesiyle 2022 ve 2023 yılları için istenirse Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre yeniden değerleme yapmak mümkündür. Bilindiği üzere 7338 sayılı Kanun ile kurumların bilançolarında yer alan amortismana tabi gayrimenkul ve diğer sabit kıymetlerin ve bunlar üzerinde ayrılmış olan amortismanları ÜFE artış oranına göre değerlenerek, değerlenmiş net defter değerleri üzerinden amortismana tabi tutulması mümkün kılınmaktadır. Uygulamanın başlangıcında; geçmiş yıllarda aktifleştirilen kıymetler ÜFE artış oranı ile bugünkü değerine getirilecek ve bu değer artış tutarı üzerinden %2 oranında vergi ödemesi yapılacaktır. %2’lik vergi ödenmesine karşın, artık yeni değerler üzerinden iktisadi kıymetlerin kalan ömrü boyunca daha fazla amortisman gideri hesaplanacak ve kurumlar vergisi yönünden avantaj söz konusu olacaktır. Ayrıca 2022 ve 2023 yıllarında açıklanacak yıllık yeniden değerleme oranları ile o yıllar için yeniden değerleme yapılabilecektir.

2.Dövizlerin TL vadeli hesaplara dönüştürülmesinde kurumlar vergisi istinası getirilmiştir:

31.12.2021 bilançolarındaki dövizlerini TL'ye çeviren şirketlere kurumlar vergisi istisnası getirilmiştir. Buna göre, kurumların döviz tevdiat ve katılma hesaplarında bulunan yabancı paralarını 17/Şubat/2022 tarihine kadar Türk Lirası'na çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlıkları en az 3 ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda;

i. 1/Ekim/2021-31/Aralık/2021 arasındaki kur artış gelirleri 2021 yılı kurumlar vergisi matrahına dahil edilmeyecektir.

ii. Bunun yanısıra açılan bu hesaplardan yıl içinde elde edilecek faiz geliri ve varsa destek ödemeleri de 2022 yılı kurumlar vergisinden istisna edilecektir.

Düzenleme ile özellikle 2021 yılının son 3 ayında (Bu dönemde USD’de %50 artış) muhasebelerinde kur geliri kaydeden şirketlere önemli bir vergi avantajı getirilmektedir. (2021 yılı için KV oranı %25’tir.)

Vergi kanunu hükmüne göre en az 3 ay vadeli TL hesap açılması öngörülmüşken, TCMB tebliğinde ise kur korumalı mevduat hesabı için en az 6 ay vadeli hesap açılması şartı bulunmaktadır[1]. Bu durumda banka uygulamaları için kur korumalı TL hesaplara dönüştürmede vade en az 6 olmaktadır. Tabii konuya ilişkin tebliğ ve açıklamaları takip etmek gerekir. Bilindiği üzere vergi istisnasından yararlanabilmek için son tarih 17 Şubat 2022 tarihidir.

Öte yandan madde hükmü ile şirketlerin 31 Aralık 2021 bilançosunda yer alan altın hesapları ile bu tarihten sonra açılan işlenmiş/hurda altın karşılığında açılan hesaplarını bozdurularak en az 3 ay vadeli TL mevduat hesabına dönüştürülmeleri halinde TL’ye dönüşüm tarihindeki kazançlar ile yıl içinde tahakkuk edecek faizler ve diğer kazançlar (katkı ödemeleri) da 2022 yılı kurumlar vergisi matrahına dahil edilmeyecektir.

Bankalar, finansal kiralama şirketleri, aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, sigorta şirketleri ve Merkez Bankasınca belirlenen diğer mali kuruluşlar bu uygulamadan hariç tutulmuştur.

[1] TCMB, Türk Lirası Mevduat Ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/14), Resmî Gazete: 21.12.2021/31696 Mükerrer