Dr. Ekrem Öncü [email protected]

%18’lik kıyaslama bilmecesine Maliye Bakanlığı’ndan açıklama!

3 Ekim tarihli köşe yazımda uygulamada matrah artırımının kilitlendiğini, beyanname vermekle birlikte bir veya daha fazla ayda hesaplanan KDV’si bulunmayan mükelleflerin kurumlar vergisi bakımından da matrah artırımı yapması gerektiği ve kıyaslama yapılarak yüksek olan tutarın esas alınacağını yazmıştım. Halbuki, diğer görüş ise farklı yorumlamakta idi. Gelir İdaresi Başkanlığı bu yönde gelen bir soruya cevap vererek görüşünü açıklamış oldu.

3 Ekim tarihli köşe yazımızda konuyu aşağıdaki şekilde ele almış ve görüşümü açıklamıştım.

“6736 sayılı Kanunun 5-3-b-3 maddesi düzenlemesinde,

- İlgili takvim yılı içindeki işlemlerin tamamının istisnalar kapsamındaki teslim ve hizmetlerden oluşması

- veya diğer nedenlerle hesaplanan katma değer vergisi bulunmaması

- ile tecil-terkin uygulaması kapsamındaki teslimlerden oluşması hâlinde,

ilgili yıl için gelir veya kurumlar vergisi matrah artırımında bulunulmuş olması şartıyla artırılan matrah üzerinden %18 oranında katma değer vergisi artırımında bulunmak suretiyle bu fıkradan yararlanılır.

Birinci yoruma göre, mükelleflerin,

- ilgili takvim yılı içindeki işlemlerin tamamının istisnalar kapsamındaki teslim ve hizmetlerden oluşması ve bu nedenle hesaplanan KDV bulunmaması

- ile tecil-terkin uygulaması kapsamındaki teslimlerden oluşması hâlinde,

KDV matrah artırımı yapılırken Kurumlar Vergisi bakımından da matrah artırımı yapılacak ve kıyaslama yoluna gidilecektir.

İkinci yoruma göre ise,

- ilgili takvim yılı içindeki işlemlerin tamamının istisnalar kapsamındaki teslim ve hizmetlerden oluşması ve bu nedenle hesaplanan KDV bulunmaması ile

- tecil-terkin uygulaması kapsamındaki teslimlerden oluşması hâli ile

-mükellefin KDV Beyannamesini vermekle birlikte KDV dönemlerinden herhangi birinde istisna veya tecil terkinden kaynaklanmaksızın hesaplanan KDV sıfır olarak beyan edilmiş ise de bu karşılaştırma yapılmalıdır. Yani, mükellefin istisnası ve tecil terkin işlemi olmaması halinde de herhangi bir dönemde hesaplanan KDV sıfır ise Kurumlar Vergisi bakımından da matrah artırımı yapılacak ve kıyaslama yoluna gidilecektir.

Kanaatime göre, 6736 sayılı Kanunun 5-3-b-3 düzenlemesi ikinci yoruma daha yakındır, yani mükellefler beyannamelerini vermiş ancak herhangi bir dönemde hesaplanan KDV’lerini sıfır olarak beyan etmişler ise Kurumlar Vergisi bakımından da matrah artırımı yapacaklar ve kıyaslama yoluna gideceklerdir.”

GELİR İDARESİ’NİN GÖRÜŞÜ

Konu Gelir İdaresi Başkanlığı’na sorulmuş olup Gelir İdaresi Başkanlığı da soruya cevap vermiştir. 6736 sayılı Kanunla ilgili olarak dün itibariyle Gelir İdaresi Başkanlığının sitesine soru cevap eklenmiştir ve aşağıdaki soru ve cevabı da, bu soru ve cevapların içinde 19 nolu soru ve cevap olarak yer almaktadır.

SORU: KDV artırımında yıl içinde tüm beyannameler verilmiş buna göre; -11 ayda hesaplanan KDV var 1 ayda yok, -8 ayda hesaplanan KDV var 4 ayda yok, -1 ayda hesaplanan KDV var 11 ayda yok. Bu durumlarda KDV artırımı nasıl yapılacaktır?

CEVAP: Artırımda bulunulan yıl içindeki dönemlere ilişkin verilen beyannamelerin bir kısmında hesaplanan vergisi bulunan, diğer kısmında ise istisna veya tecil-terkin kapsamındaki işlemleri dışındaki nedenlerle (işlemlerinin bulunmaması veya işlemlerinin tamamının verginin konusuna girmemesi gibi) hesaplanan KDV bulunmayan mükelleflerin, vergi artırımı için 6736 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin üçüncü fıkrasının (b.3) bendi uyarınca karşılaştırma yapmaları gerekmektedir. Bu mükelleflerin gelir veya kurumlar vergisi bakımından matrah artırımı yapmadan KDV artırımından faydalanmaları mümkün değildir.

Bu durumların hepsinde KDV artırım imkanından yararlanmak için gelir veya kurumlar vergisi matrah artırımında bulunmak zorunludur. Her üç durumda da hesaplanan KDV’si bulunan dönemlerdeki hesaplanan KDV tutarları toplanır. Bu tutara ilgili yıl için belirlenen oran uygulanmak suretiyle bir hesaplama yapılır. Gelir veya kurumlar vergisi matrah artırımı tutarlarının %18’i de hesaplanır. Hesaplanan bu tutarlardan hangisi büyükse KDV artırım tutarı olarak dikkate alınır. Tebliğ ekinde yer alan Ek:17’deki bildirim formu kullanılır.

Bu cevap ile Gelir İdaresi Başkanlığı, mükellefin KDV Beyannamesini vermekle birlikte KDV dönemlerinden herhangi birinde istisna veya tecil terkinden kaynaklanmaksızın hesaplanan KDV sıfır olarak beyan edilmiş ise de bu karşılaştırma yapılmalıdır. Yani, mükellefin istisnası ve tecil terkin işlemi olmaması halinde de herhangi bir dönemde hesaplanan KDV sıfır ise Kurumlar Vergisi bakımından da matrah artırımı yapılacak ve kıyaslama yoluna gidilecektir demektedir.

Hemen belirtelim ki, 6552 sayılı Kanunun uygulaması bu yönde değildi, ancak yukarıdaki soruya verilen cevap ile Gelir İdaresi Başkanlığı görüş değişikliğine gitmiştir. 6552 sayılı Kanunun 4 numaralı İç Genelgesi bu görüşün aksine idi. Ancak 6736 sayılı Kanun bakımından görüş değişikliği mevcuttur ve buna göre işlem yapılmalıdır.

SÜRE UZATILMALIDIR!

Hem yukarıda anlattığımız neden ile hem de Gelir İdaresi Başkanlığının kanunun Resmi Gazete’de  yayımlandığı tarihten yaklaşık 2 hafta sonra sistemi açması nedeni ile mükellefler kendilerine kanunen tanınan süreyi tam olarak kullanamamışlardır. Uygulamada sıkışıklık mevcut olduğundan 31 Ekim tarihinin 30 Kasıma uzatılması isabetli olacaktır.

[email protected]