Mehmet Bingöl [email protected]

Temettü (kâr payı) gelirinde vergi durumu (2025)

Mart ayı vergi beyan ayı, ama aynı zamanda temettü ayı. Şirket genel kurulları mart ayında ve kâr dağıtım tutarları da bu toplantılarda belirlenecek.

Bugünkü yazımızda Türkiye’deki şirketlerden elde edilen kâr paylarının vergilendirmesinde 2025 yılı için geçerli beyan sınır ve hadler, istisna tutarları ile 2024 yılında elde edilen gelirler açısından da beyan durumunu ele alacağız.

Gerek Borsa İstanbul’da (BİST) işlem görenler ve gerekse aile şirketlerinden tahsil edilen kâr payları aynı esaslara tabidir.

Gelir Vergisi mevzuatımıza göre, tam mükellef gerçek kişilerin Anonim Şirket veya Limited şirketlerden elde ettiği kâr payı “menkul sermaye iradı” olarak yıllık beyan esasında Gelir Vergisi’ne tabidir. (G.V.K. madde 75)

Şirketin genel kurulu kâr dağıtımına karar verdikten sonra bu kâr kısmının ortaklarına nakden veya hesaben dağıtıldığı zaman temettü geliri elde edilmiş olur. Vergiyi doğran olay gerçekleşmiş olur. Kişinin bunu tahsil edip etmemesi sonucu değiştirmez.

Kanunu’na göre; tam mükellef kurumlardan elde edilen kâr paylarının yarısı gelir vergisinden istisna olup “istisna edilen tutar dâhil toplam temettü” üzerinden şirketçe yapılan stopajın tamamı, beyan edilen temettü üzerinden hesaplanan vergiden mahsup edilir. (G.V.K. madde 22/2)

Kurumların dönem karlarını veya yedek akçelerini (Kâr Yedekleri) sermayelerine eklemeleri halinde gerçek kişi ortaklarca alınan bedelsiz hisse senetleri ise kâr payı(=temettü) geliri sayılmamakta ve vergi beyanına konu olmamaktadır.

Yukarıda bahsettiğimiz üzere, elde edilen brüt kâr payının yarısı gelir vergisinden istisnadır. Beyan edilecek %50’lik temettü üzerinden hesaplanan vergiden şirketçe yapılan kâr payı vergi kesintisinin tamamı mahsup edilmektedir. Mevzuata göre şirketler kâr dağıttıkları sırada gerçek kişilerde (ve dar mükelleflerde) %15 vergisi kesintisi yaparlar. (1)

Buna göre; şirketlerden elde edilen kâr paylarının sadece yarısı gelir vergisi beyanına konu olur. Beyan zorunluluğu olup olmadığı diğer menkul sermaye iratları (Örn. Eurobond faizi) ve beyana tabi diğer gelir unsurlarının (Örn. kira geliri, 5 yıl içinde gayrimenkul satış kazancı) toplu olarak dikkate alınmasıyla değerlendirilir ve yıllık beyan haddinin (2024 yılı için 230.000 TL) aşılması halinde başlar. (2025 yılı için 330.000 TL)

Dolayısıyla kâr payı tutarının yarısı vergiden istisna olduğundan; 2024 yılı içinde (230.000 *2=) brüt 460.000 TL’sinden (Net tutar: %10 stopaja göre 414.000 TL) daha fazla temettü geliri elde edilmediği sürece yıllık beyan zorunluluğu bulunmamaktadır. Tabii ki beyan konusu başkaca gelir unsurlarının 230.000 TL’lık haddin hesabında ayrıca dikkate alınacağını belirtmiştik.

Bu yıl içinde (2025) tahsil edilecek temettü gelirlerinde de 2025 yılı beyan haddi 330.000 TL olduğundan (330.000 *2=) brüt 660.000 TL’dan (%15 stopaja göre net temettü tutarı 561.000 TL) daha fazla temettü geliri elde edilmediği sürece yıllık beyan zorunluluğu bulunmamaktadır. Yukarıda da belirttiğimiz gibi beyan konusu 330.000 TL’lık haddin hesabında diğer gelir unsurlarına da bakmak gerekir. Ücret hariç tutulmak üzere; kira geliri, serbest meslek kazancı, eurobond geliri gibi gelirler varsa bunlar da hesaplamaya dahil edilmelidir.

Örnek: 2025 yılı temettü geliri

2025 yılında bir Anonim Şirketten 1 milyon TL net kâr payı tahsil eden kişi aşağıdaki örnekten görüleceği üzere vereceği yıllık Gelir Vergisi beyannamesi ile 58.823 TL Gelir Vergisi ödemiş olacaktır.

Görüldüğü üzere yıllık beyanda matrah olarak brüt temettü tutarının %50’si beyana konu olmakta ve bu tutar üzerinden hesaplanan vergiden de şirketçe yapılan %15 oranındaki stopaj tutarı mahsup edilmektedir. (2)

Vergi beyanının GİB “HAZIR BEYAN” sistemi ile yapılması gayet kolaydır. İlgili bölümde (menkul sermaye iratları) gayri safi irat olarak; toplam brüt temettü tutarını, sonra istisna tutarı olarak brüt temettünün yarısını ve kesilen GV olarak da net-brüt farkını (şirketçe yapılan stopaj) yazmalısınız.

Mevzuata göre kendinize, eşinize ve çocuklara ait “eğitim, sağlık, özel sigorta” gibi bazı kişisel harcamalar varsa bunların yıllık beyannamede düşülme imkânı olduğunu da hatırlatmak isteriz. (G.V.K. Madde:89)

Bu arada belirtecek olursak yukarıdaki açıklamalarımız Türkiye’de faaliyet gösteren şirketlerden (A.Ş. ve LTD Şti.) alınan kâr payları içindir. Bununla beraber;

- Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıkları (MKYO), Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları (GYO) ile Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıkları (GSYO) kâr payları da yıllık esasta vergiye tabidir. Ancak kâr dağıtımı sırasında vergi kesintisi olmadığı için yukarıdaki örnekteki gibi beyannamede stopaj mahsubu imkânı yoktur.

- Gayri Menkul Yatırım Fonları (GYF) ile Girişim Sermayesi Yatırım Fonları (GSYF) kâr payları (temettü dağıtımı) yıllık vergi beyanına tabi değildir. Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi, GYF’lerle ilgili olarak 15.12.2020 tarihinde verdiği muktezada; kâr payı ödemesi şeklinde Fon katılımcılarına aktarılan gelirlerin GVK Geç 67. Madde kapsamında stopaja tabi olduğunu belirtmiştir. Başka deyişle, GYF katılımcılarına “kâr payı” adıyla yapılacak ödemeler “sermaye piyasası aracının dönemsel getirisi” olarak değerlendirilmiştir. (GİB İst. Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 15.12.2020 tarih ve 62030549-120(Geç.67-2028/394)-E.934609 sayılı Muktezası). Buna göre “kâr payı ödemesi” şeklindeki gelir, FON’a satış geliri gibi sadece stopaja tabi olmakta ve gelir sahibi gerçek kişiler için yıllık gelir vergisi beyannamesi söz konusu olmamaktadır. Aynı anlayışın GSYF ve diğer fonlar ile benzer sermaye piyasası ürünleri için de geçerli olması gerekir.

-Yurt dışı şirket hisselerinden elde edilen kâr payları ise yıllık esasta vergiye tabidir. Yabancı hisse senetleri temettüleri için beyan sınırı 2025 yılı için 18.000 TL' dir. Elde edilen kâr payı tutarı 18.000 TL'den fazla ise gelirin tamamı yıllık gelir vergisi beyanına tabidir.

Dipnotlar:

(1) 22.12.2024 tarihli ve 32760 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 9286 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile Kar Payı Dağıtımındaki Vergi Stopajı %10’dan %15’e Arttırılmıştır.

(2) Stopaj oranının %15’e arttırılmasıyla gerçek kişi hissedarlar ilk etapta eski orana kıyasla kar dağıtımı sonrası daha az temettü tahsil edeceklerdir. Ancak ertesi yıl verecekleri Gelir Vergisi (GV) beyannamesinde ise bu kadar daha az Gelir Vergisi ödeyeceklerdir.

(Mehmet Bingöl, Kar payı (temettü) dağıtımında vergi stopajı %10’dan %15’e arttırıldı, Finans Gündem, 23 Aralık 2024 Kar payı (temettü) dağıtımında vergi stopajı %10’dan %15’e arttırıldı | Mehmet Bingöl - FinansinGündemi.com)