Zincir marketlerde ‘robot işçi’ dönemi

FINANSGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Japonya marketlerin insanlar olmadan kendi kendilerini yönetebileceklerini kanıtladı. İnsansız mağazalar, müşterilerin kendi başlarına ödeme yapmalarını kolaylaştıran tarama makineleriyle dikkat çekiyor. Perakendeciler de bu dükkanları insanlar olmadan fiziksel çalışmasının bir yolunu bulmuş olabilir. Tüm bunlar, yerel market zincirleri için daha sürdürülebilir bir iş modeline işaret ediyor.

Financial Times’ın haberine göre Japonya’da ‘konbini’ adı verilen marketler çok çeşitli hazır yemek satmakla kalmıyor, aynı zamanda ücretsiz WiFi, bankamatik ve paket teslimat hizmetleri gibi özellikleriyle de dikkat çekiyor.

Ülkenin en büyük market zinciri olan Seven-Eleven Japan, Tokyo'da halihazırda birkaç insansız mağaza işletiyor. Şirket bu yılın bahar aylarında daha fazla personelsiz mağazayı kullanıma açmayı planlıyor. Rakibi FamilyMart da bu tür mağazaları işletmeye başladı. Mağazalar işletmenin temizliğinden sorumlu robotlarla insansız market düşüncesini bir adım daha ileri götürüyor. Her bir robot mağaza zeminini günde beş kez temizliyor. Japonya’daki istihdam kıtlığı göz önüne alındığında bu yöntem çalışan bulmakta sıkıntı çeken şirketler için önemli bir işçi tasarrufu sağlayabilir.

FamilyMart insansız marketlerinden iki şekilde fayda sağlıyor. Birincisi doğrudan işlettiği mağazalarda işçilik maliyetinden tasarruf ediyor. İkincisi ise firma nisan ayından itibaren frenchise mağazalarını kiraya vererek bu otomasyondan aylık gelir elde edecek.

Japonya’nın bu tür yaratıcı çözümlere oldukça ihtiyacı var. Zira daha yüksek maliyetler marketler için artan bir sorun haline geldi. Çoğu market haftanın yedi günü 24 saat açık. Sadece Seven-Eleven Japan’in ülkede tek başına 21 binden fazla çalışanı var. Sektör ücret enflasyonuyla karşılaştıkça çalışan ücretleri de işletmeler için daha ciddi bir konuya dönüşüyor.

Japonya’da çalışan ücretleri geçen yıl %3,8 artarak son 30 yılın en büyük yükselişini gerçekleştirdi. Yeni mali yıl için şirket yöneticileri ve sendika liderleri arasındaki görüşmeler hala devam ediyor. Bu da önümüzdeki aylarda daha fazla ücret artışlarının görülebileceğinin sinyalini veriyor.

Uzakdoğu devindeki ücret artışları daha da yükselme eğiliminde. Azalan nüfus, yaşlanan işgücü ülkede ciddi bir istihdam krizine neden oluyor. Bu gidişatın yakın zamanda geriye çevrilmesi ise muhtemel görülmüyor.

Maliyet düşürme önlemlerine rağmen Seven-Eleven Japan’in ana şirketin olan Seven & i Holdings’in hisse senedi fiyatları bu yıl onda birden fazla arttı. Rakibi Lawson’ın hisseleri ise %42 değer kazandı. Bu arada FT haberine göre Lawson hisselerinin rallisi büyük oranda Japon telekom grubu KDDI’nin Lawson için bir ihale teklifi başlatmayı duyurmasının yatırımcılar üzerindeki etkisini gösteriyor.

Hisse senetlerindeki yükselişler daha çok sektörün güçlü görünümünün bir yansıması. Ülkede market satışları geçen yıl rekor seviyelere ulaştı. Hem yerli hem de yabancı turist sayısının artması Uzakdoğu devindeki perakende marketçilik sektörünün üç yıl ardı ardına büyümesine destek oldu. Zincir marketlerde daha fazla otomasyon ve daha fazla dijital hizmetlerin sağlanması sonucu şirketlerin bilançolarını önümüzdeki dönemde önemli ölçüde artabilir.

Türkiye'nin yaşlı nüfus oranında bir ilk

Mülakatlarda maaş pazarlığı nasıl yapılmalı?

Çin'den 300 milyar yuanlık 'istihdam' desteği