Yeni bir bankacılık kanununa ihtiyacımız var

Bankacılık üzerine çalışmalarıyla tanınan Ekonomist Akademisyen Doç. Dr. Kadir Tuna, çarpıcı bir öneriyi gündeme taşıdı. Tuna, “Derin Ekonomi” dergisinde yayınlanan yazısında “Yeni bir bankacılık kanununa ihtiyacımız var” dedi. Ve gerekçelerini sıraladı…

İşte Doç. Dr. Kadir Tuna’nın yazısı…

Türkiye'de son 14 yılda finans piyasalarında yapılan en önemli düzenleme hangisidir diye bir soru sorulsa hiç kuşkusuz bunun yürürlükte olan 5411 sayılı Bankacılık Kanunu olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim. Kanun, bugünkü güçlü Türkiye'nin inşasında çok önemli rol oynadı. Güçlü siyasi irade, güçlü bankacılık, aynı zamanda büyüyen gelişen finans sektörünü beraberinde getirdi. En büyük hayalimiz olan İstanbul'un Finans Merkezi olma projesinin ilk harcı Bankacılık Kanunu'mun yürürlük tarihi olan 1 Aralık 2015'te atıldı. O tarihe kadar Finans kurumları olarak tanımlanan faizsiz bankacılık kuruluşları Katılım Bankacılığı adını alarak Yeni Türkiye hedefini gerçekleştirme de en önemli kurumları haline geldi. Mevcut Kanun'un hazırlık çalışmalarını ve yasalaşma sürecinin yakından şahidiyim. Yasa, taslak aşamasında kamuoyu ile paylaşılmış ve ilgili kurumların görüş ve önerilerine sunulmuştu. Mensubu bulunduğum İstanbul Üniversitesi Bankacılık Araştırma Merkezi olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi Bütçe Plan Komisyonu taslağa dair bizlerden görüş istenmiş ve Meclis’e davet edilmiştik. Komisyon önünde, taslağa dair görüş ve önerilerimizi sunduk. Kanun başta BDDK ve siyasi iradenin de tam desteğini alarak Kanun, bankacılık sektörümüzün 2001 krizinde ortaya çıkan tüm zayıflıkları gidermeyi amaçladığı gibi tüm dünyaya örnek olabilecek bir Kanun olma niteliği taşıyor. Nitekim başta ABD ve Avrupa olmak üzere tüm dünyada bankacılık sektörü 2007 krizinde ağır hasar alırken, bankacılık sektörümüz böylesine zor bir testi başarı İle geçmeyi başardı.

Kanunlar eskir ve yenisini yapmak gerekir. Bankacılık Kanunu özü itibariyle değişime ihtiyacı yok. Bazı maddeler değişime uğradı gibi mazı maddelerin yenilenmesi gerekir. Özellikle 2007 krizi sonrasında finans piyasalarına dair tartışmalar da göz önüne alındığında yeni bir Bankacılık Kanunu'na İhtiyaç odluğumuz konusunda hem fikir olmalıyız.

BANKACILIK KANUNU NEDEN DEĞİŞMELİ?

Bankacılık Kanunu 168 maddeden oluşuyor. 168'inci madde kaldırılan ve değiştirilen hükümleri içeriyor. Bu maddelerin bazıları Kanun'a getirilen ek düzenlemeler ya da Anayasa Mahkemesi'nin kararı ile iptal edildi. Bugüne kadar Anayasa Mahkemesi aldığı 5 kararla Kanun’un 5 maddesini iptal etti. Gerekçeler ne olursa olsun Kanun maddelerinde yapılan bu tür değişiklikler Kanun'un genel dengesinin bozulmadan korunması açısından çok önemli.

Bankacılık Kanunu'nun yenilenmesi ihtiyaç duyulan bir neden de mevcut Kanun'un yapıldığı dönem ve koşullar itibarıyla iki nokta çok önemliydi. Birincisi bankacılık sistemini sıkı denetim altına almak, ikincisi ise bankacılık sektörünü AB mevzuatlarına uyumlaştırmaktı. Oya bugün baktığımızda bankacılık sektörümüz AB bankacılık sisteminin çok üzerinde bir başarı hikayesine sahip. Türkiye'nin hedefi bölgesinde ve dünyada çok önemli bir finans merkezi haline gelmek. Sektör geleneksel bankacılığın büyüme potansiyeline Katılım bankacılığını da güçlendirerek aynı kulvarda daha hızlı koşmaya başladı. Yeni Kanun'un çıtası AB değil, Türkiye'nin hedefleri olmalıdır.

Yeni Bankacılık Kanunu'nun tartışırken dikkatli olmamız gereken birkaç önemli husus var. Öncelikle yeni Kanun'a duyduğumuz ihtiyaç mevcut Kanun'un yetersiz olmasından kaynaklanmıyor. Özü itibarıyla mevcut Kanun, dünya bankacılık sektörü içinde en iyi Kanun’lardan biri olma özelliğini koruyor. Ancak dünya finans piyasaları 2007 krizi gibi çok önemli bir krizi gördü. Bu krizin ortaya çıkardığı birtakım sonuçlar uzun vadede başka önlemlerin alınması gereğini ortaya çıkardı. Böylesi önemli bir gelişme asla gözardı edilmemeli. Mevcut Kanun üzerinde maddelerde değişiklik yapmak yerine sektörümüzü güvenle geleceğe taşıyacak başlıkları İçeren yeni bir Kanun üzerinde çalışma yapmakta büyük fayda var.