Yemek kartında komisyona tavan

Yemek şirketleri tarafından yüksek komisyon ücreti ve uzun vadeler uygulanması nedeniyle şikayete neden olan yemek kartı şirketlerine yönelik Gümrük ve Ticaret Bakanlığı bir yönetmelik hazırladığını duyurdu. Yönetmelik taslağında, yemek kartı şirketinin esnaftan isteyebileceği faize ilişkin olarak, “Yemek kartı hizmeti veren kuruluşların anlaşmalı olduğu perakende işletmelere uygulayacağı komisyon oranı, 4/12/1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanunun 1 inci maddesi gereğince uygulanmakta olan kanuni faiz oranının yarısını geçemez” hükmü öngörüldü.

Taslak düzenlemede “1. maddesi gereğince uygulanmakta olan” ifadesi yer aldığı için, ilgili kanun maddesinde yüzde 12 olarak belirlenen kanuni faiz oranının, Bakanlar Kuruluna verilen yetki çerçevesindeki indirimli hali dikkate alınacak. Bakanlar Kurulunun 2005’te aldığı bir karar neticesinde Türkiye’de “kanuni faiz” yüzde 9 olarak belirlenmişti. Buna göre azami komisyon oranı yüzde 4,5 olabilecek. Ayrıca taslakla, komisyon dışında şirketlerin esnaftan başka herhangi bir ad altında ilave ödeme alması da yasaklandı.

Gümrük ve Ticaret Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, taslağın görüşe açıldığı belirtilerek, düzenlemenin temel olarak yemek kartı işinin hukuki bir zemine oturtulması için tanım ve kuralların oluşturulduğu kaydedildi.

Taslak, yemek kartı şirketlerine, sözleşme yaptıkları işverenlere kendileri veya başka bir teşekkül üzerinden doğrudan ya da dolaylı bir iskonto ya da iskonto benzeri menfaat sağlayamayacak, işverenler talep edemeyecek.

Esnaf ve şirketlere toplanan bedelin devrine yönelik süreye de sınır getiriliyor. Yemek sağlayan şirketler satıştan çok uzun süreler bekletildikten sonra ücretin aktarılmasından şikayet ediyordu. Bu süre 30 gün olarak belirlendi. Yemek sağlayan şirket faturasını düzenledikten sonra en fazla 30 gün içinde ödeme kart şirketi tarafından yapılacak.

Oluşturulan genel kurallar çerçevesinde yemek kartı şirketi faaliyetine başlamadan önce Gümrük ve Ticaret Bakanlığına bildirimde bulunacak. Yönetmeliğe uyum için tanınan geçiş süresinde, yemek kartı kuruluşları ile işverenler veya esnaf ve tacir arasında mevcut sözleşmelerin yönetmeliğe aykırı olmayan hükümleri en fazla 1 yıl yürürlükte kalacak. Yönetmelikle, taraflardan yönetmelik hükümlerine uyum sağlamayanlara ceza maddeleri getirilirken, düzenli denetim yetkisi de alınıyor.

Market alışverişi zaten yasak

Öte yandan, düzenlemede market alış-verişine yönelik bir yasak hükmü konulmadı. Taslak gündeme geldiğinde bu yönde bir yasak maddesi olacağı belirtilmişti. Yönetmelik taslağında yasak maddesinin olmama nedeninin, halen Gelir Vergisi Kanunu’nda bu yönde bir yasak olması nedeniyle konulmadığı kaydedildi.