Yazdır
FINANSGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ
1933’ün mart ayında dönemin ABD Başkanı Franklin D. Roosevelt, Büyük Buhran sırasında yaptığı bir açıklamada, “Her şeyden önce korkmamız gereken tek şeyin korkunun kendisi olduğuna dair kesin olan inancımı ortaya koymama izin verin” ifadelerine yer vermişti. Finansgundem.com’un derlediği bilgilere göre aynı yıl ABD’deki işsizlik oranı yüzde 25’e ulaşmış, 12 milyon insan işten çıkarılmıştı ve bu rakam sivil işgücünün dörtte birini işaret ediyordu.
Amerikan Resmi Arşivi, Büyük Buhran sırasında 24 bin bankanın 11 bininin iflas ettiğini ve mevduat sahiplerinin tasarruflarını yok ettiğini bildiriyor.
Bugüne dönüldüğünde ise yükselen faiz oranları, yüksek enflasyon, hisse senetlerindeki düşüş benzeri bir ekonomik ortamın yaklaşmakta olduğunu gösteriyor. Ekonomi ise Büyük Buhran sırasında olduğu gibi bir atmosfere girmiş değil.
Washington Post yazarı Michelle Singletary tıpkı Roosevelt’in de söylediği gibi korkunun kendisinin bireysel finans kararlarını daha kötü hale getirebileceğini belirtiyor. Ekonomi yazarı ayrıca birçok kişi kaybederken piyasalardaki olumsuz tabloyu hafifletmenin yolları olabileceğini de sözlerine ekledi. Singletary resesyona gidilmesi halinde ekonomide oluşabilecek olumlu gelişmeleri şu şekilde sıraladı:
1. Bir resesyon sırasında ev fiyatları nihayet karşılanabilir seviyelere inebilir. Resesyon doğası gereği mortgage faizlerinin yüksek kalmasına neden olacaktır. Ancak iyi tarafından bakıldığında ev satın alacak kişilerin kredi şartlarını karşılayabilmesi için ev sahipleri de satış fiyatlarını düşürmek zorunda kalacaktır.
Ucuz krediler döneminin bitmesiyle birlikte ev fiyatları için daha az pazarlık yapılabilir hale gelir.
ABD’de mortgage faiz oranları 2008’den bu yana ilk kez yüzde 6’yı aştı.
2. Mevduat faiz oranları yükseliyor. ABD Merkez Bankası’nın (FED) enflasyonla mücadele için faiz oranlarını yükseltmesinin ardından bankalar da bireylere varlıklarını kasalarında tutması için ödedikleri faizleri artırıyor. Singletary kredi kooperatifinin 20 aylık bir özel teklif kapsamında kendisine yıllık yüzde 3’lük faiz oranı ödeme teklifi yaptığını yazdı.
Bankrate.com’un Washington Büro Şefi ve Kıdemli Ekonomi Analisti Mark Hamrick, “Birçok potansiyel tasarruf sahibinin, faiz getirilerinin arttığını henüz fark etmemiş olabileceğini” söyledi.
Hamrick, “Paranızı hesabınızda tutabilecekken neden masada para bırakıyorsunuz? Önemli olan, acil bir gelişme olduğunda fonlara erişmeyi bir öncelik haline getirmektir” dedi.
Washington Post yazarı Singletary ayrıca yatırımcıların emeklilik planlarına yatırım yapmayı bırakmaması gerektiğini belirtiyor. Zira tarihsel verilere bakıldığında piyasaların genellikle toparlandığı görülüyor. Bu sebeple resesyon ortamında yatırımlarını durduranlar piyasaların geri dönüşünü kaçırıyor.
3. Tahvil faizleri daha da yükselebilir. ABD Hazinesi Seri I Tasarruf Tahvilleri enflasyona karşı koruma yatırımı oluşturmak amacıyla yaratıldı. Ekim ayının sonuna kadar söz konusu tahviller yüzde 9,62 getiri sağlayacak.
Seri I tahvil getirilerinin iki bileşeni bulunuyor. Bu sabit bir faiz oranı ve enflasyon oranı. Şu anda yüzde sıfır olan sabit faiz oranı, tahvilin 30 yıllık ömrü için geçerlidir.
Yüzde 9,62 ödeyen enflasyona endeksli tahviller hakkında bilinmesi gereken 6 önemli nokta bulunuyor. Yeni satın alınan tahvillerin sabit oranı ve altı aylık enflasyon oranı ABD Hazine Bakanlığı tarafından her Mayıs ve Kasım aylarında ilan edilir. Enflasyon yüksek kalırsa, Kasım ayında tahviller daha fazla ödeme yapıyor olabilir. Elektronik Seri I tahvili satın almak için, TreasuryDirect.gov'da bir hesap oluşturmak gerekiyor. Bireyler bir takvim yılı içerisinde elektronik Seri I tahvillerinde 10.000 dolara kadar satın alabiliyorlar.
4. Dolar liderliğini koruyor. İngiliz Sterlini pazartesi günü dolar karşısında tüm zamanların en düşük seviyesine ulaştı. Yükselen dolar ABD Merkez Bankası’nın (FED) enflasyonla olan savaşında da yardımcı oluyor.
5. ABD işsizlik rakamları halen görece düşük seviyelerde. Meslek sahibi ve harcayacak parası olan Amerikalılar lüks harcamalarını artırabilir. Bu da milyonlarca Amerikalının dünyanın farklı yerlerinde turizm harcamaları yapabileceği anlamına geliyor. Diğer bir deyişle turizm sektöründe geri dönüş beklenebilir.
6. İkinci el arabalar daha değerli hale geldi. Eski arabalarını daha yüksek bir arabaya yükseltmek isteyenler araçlarının iyi durumda olması halinde daha uygun takas işlemleri yapabiliyor. ABD Çalışma İstatistikleri Bürosu'nun son verilerine göre, ABD’de ikinci el otomobil ve kamyon fiyatları yüzde 7,8 arttı. Yeni otomobil fiyatları ise bir yıl öncesine göre yüzde 10 yükseldi.
Singletary zorlu zamanlarda olunduğunu kabul ediyor. Ancak korkunun yatırımcıların finansal kararlar almasına yardımcı olmayacağını da hatırlatıyor.
Sterlin çökmüştü: İngiliz basını ekonomideki depremi nasıl gördü?
İngiltere’de mortgage krizi tetiklendi
Powell’dan resesyon sinyali: Ödenmesi gereken bedel