Yasak hem sağlığa hem ekonomiye yaradı

Sigara ve Sağlık Ulusal Komitesi Dönem Başkanı Prof. Dr. Elif Dağlı, 2010 yılında bir önceki yıla göre 14 milyar adet daha az sigara içildiğini ve bir yılda 4 milyar lira tasarruf edildiğini söyledi.
Prof. Dr. Dağlı, komitenin 1995 yılında Türkiye'deki sigara mücadelesinin eş güdüm halinde yapılması amacıyla kurulduğunu, kamu kurumlarının yaptığı yönetmelik ve kanunları daha yararlı hale getirmeye yönelik çalışmalar yaptıklarını belirtti.
Sigara ve Sağlık Ulusal Komitesi'nde 30 dernek ve vakıf ile 8 kamu kurumu bulunduğunu, sivil toplum kurumlarının asli, kamu kurumlarının ise danışman üyeler olduğunu ifade eden Dağlı, ''2009 yılı Temmuz ayında çıkan 4207 sayılı Tütün Maddelerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanunu dünyada 6, Avrupa'da 3. ülke olarak uygulamaya başladık'' dedi.
Dünyada sigara yasağını uygulamaya çalışan ülkelerde sigara endüstrisi ve sigara firmalarının müthiş bir antipropaganda yaptığını kaydeden Prof. Dr. Dağlı, ''Kendileri yapamadığı için aracılar bularak yapıyor. Bunlar da genellikle restoran, kahvehane, turizmciler reklamcılar gibi kurumlar oluyor. İtiraz savları da aşağı yukarı tüm dünyada aynı. Bunları önceden bildiğimiz için bununla ilgili kanun çıkmadan önce sağlık kanıtı, ekonomik kanıtı, işletmelerin zarar etmeyeceği yönünde çalışma yaptık'' dedi.
Araştırmaları sırasında sigara firmalarının 1995 yılında Türkiye'de kapalı alanlarda sigara içilmesinin yasaklanması yönünde kanun çıkması halinde yapmayı planladıkları eylem planına ulaştıklarını anlatan Dağlı, ''Bu eylem planında otelcileri, turizmcileri harekete geçirme, işbirliği yapma, kanuna nasıl karşı çıkacaklarını anlatma gibi konular işleniyor. Kahvehanelerle ilgili ayrı bir madde var. Yani sigara endüstrisi, kanuna karşı eylem planını 1995 yılında yapmış. Gazetelere defalarca yanlış bilgiler verdiler. 'Sigara yasağı sigara içme vergisi almak için çıkartıldı' şeklinde yazılar yazdırıldı'' diye konuştu.
1942'DE MEB BAKANI YÜCEL SİGARAYI YASAKLAMIŞ
ABD'de 1952 yılında sigaranın kanserle ilişkisinin ispat edildiğini, 1960'larda ise sigaranın zararları konusunda raporlar hazırlandığını vurgulayan Prof. Dr. Dağlı, sözlerini şöyle sürdürdü:
''Bugün hala zararı ispat edilmiş bir ürünün satılmasını azaltmaya çalışıyoruz. Herhangi bir başka ürün, tesadüfen bir kişiyi öldürse o ürün toplatılır. Bu nedenle sigarada yapılması gereken tamamen kaldırılmasıdır. Biz şu anda sıkıştırmaya çalışıyoruz. Türkiye'de 1942 yılında dönemin Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel, bir radyo konuşmasında Milli Eğitim'de sigarayı yasakladığını ilan etmişti. Konuşmasında çocuklara, gençlere sigaranın zararlarından bahsetmişti. Demek ki o inisiyatif varmış. Ama aradan geçen zamanda bunun üzeri kapatılmış. Daha fazla vakit kaybetmeye lüksümüz yok. Çünkü sigara nedeniyle yılda ortalama 100 bin kişi ölüyor. Kaybettiğimiz bütün zaman, daha fazla insanın ölmesi demek. Dolayısıyla bu işi kökünden çözmeliyiz.''
SİGARA YASAĞI EKONOMİYE DE KAZANDIRDI
Prof. Dr. Elif Dağlı, sigara yasağının uygulamaya konulması sayesinde 2010 yılında bir önceki yıla göre 14 milyar adet daha az sigara içildiğini belirterek, şunları söyledi:
''Bu da sigara içen insan başına 41 paket daha az sigara içilmesi anlamına geliyor. Bu çok yüksek bir sayı. Hiçbir reçete ile bütün doktorlar bir araya gelse bunu sağlayamazdı. Bunun bir de mali boyutu var. 14 milyar adet daha az sigara içilmesi, bir yılda 4 milyar lira tasarruf ettiğimiz anlamına geliyor. Sigaraya yılda 25 milyar liraya yakın para harcanıyordu. Şimdi bundan 4 milyar lira azaldı. Son dönemde sigara vergisi de yüzde 78'e çıkartıldı. Böylece 2010 yılında daha az sigara içilmesine rağmen, bir önceki yıla göre 4 milyar lira daha fazla vergi alındı. Yani doğru politikalarla bir yılda 8 milyar lira kazandık.''