Yabancı payındaki değişim hassasiyeti artırıyor

TCMB yabancı payının uzun vadeli faizlere etkisini inceledi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), "Ekonomi Notları" çalışmasında, yabancı yatırımcı payının artmasıyla düşen uzun dönemli faiz seviyesinin ekonomiye olumlu katkılar sunarken, faiz oynaklığındaki artışın yurt içi piyasanın risk algılamalarındaki değişime daha hassas olmasına yol açtığı ifade edildi.

Bankanın internet sitesinde "Ekonomi Notları" bölümünde "Yabancı Yatırımcı Payının Uzun Dönem Borçlanma Faiz Oranı Üzerindeki Etkileri" konulu bir çalışma yayımlandı.

Çalışma, Türkiye'de yabancı payının uzun dönem Faiz oranının seviyesi ve oynaklığı üzerindeki etkilerini ortaya koymayı amaçlıyor. Yapılan analizler, Türkiye'de yabancı payının uzun dönem faiz oranının hem seviyesi hem de oynaklığı üzerinde etkili olduğunu gösteriyor.

Çalışmaya göre 2008 yılında yaşanan küresel finansal krizin ardından Türkiye'nin de içinde bulunduğu gelişmekte olan ülkelere hızlı sermaye girişleri yaşandı. Bu girişlerle birlikte merkezi yönetim iç borç stoku içindeki yurt dışı yerleşiklerin payı, 2006-2009 döneminde ortalama yüzde 11,6 iken, Mayıs 2016 itibarıyla yüzde 18,8'e ulaştı. Yabancı yatırımcıların iç borç stoku içindeki payı, ekonomi açısından önemli bir değişken olan uzun dönemli borçlanma faizinin seviyesi ve oynaklığını etkiliyor.

Yatırım ve tüketim davranışları üzerinde belirleyici olmasının yanı sıra para politikası aktarımını ve mali alanı etkilediği için uzun dönemli faizler üzerinde yabancı yatırımcı payının etkilerinin anlaşılması önem taşıyor.

Değişim, oynaklıkla pozitif yönlü etkileşimde

Bulgular, yabancı payındaki değişimlerin uzun dönemli faizlerin seviyesi ile ters yönlü; oynaklığıyla ise pozitif yönlü bir ilişkisi olduğunu gösteriyor.

Çalışmada, şu değerlendirmelere yer verildi:

"Buna göre yabancı payında 1 puanlık bir artış/azalış olduğunda uzun dönemli faizlerin seviyesi 3 ile 5 baz puan arasında düşmekte/artmakta, oynaklığı ise yükselmektedir. Kısa dönemde ise yabancı payının 1 puan azalması uzun dönem faizlerin 20 baz puan artmasına neden olmaktadır. Bu sonuçlar, iç borç stoku içerisinde artan yabancı payının kalıcı olması ve bundan elde edilen faydanın sürdürülmesi için maliye ve para politikasının güvenirliğinin devam ettirilmesinin önemli olduğunu göstermektedir. Buna ek olarak, belirsizlikler karşısında ekonominin kırılganlığını azaltmak adına, borç yönetiminin geliştireceği ihtiyati likidite yaratma gibi politikaların da önem taşıdığına işaret etmektedir."