Yabancı kaçıyor, yerli dövize yöneliyor

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanarak görevden alınmasıyla birlikte başlatılan soruşturmanın Türkiye ekonomisindeki yansımaları sürüyor. 19 Mart’tan 4 Nisan’a kadar olan süreçte, yurt içi yerleşiklerin döviz hesaplarında 8 milyar 786 milyon dolarlık artış yaşanırken, aynı dönemde yabancı yatırımcılar hisse senetleri ve devlet iç borçlanma senetlerinden toplam 6 milyar 490 milyon dolarlık çıkış gerçekleştirdi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB)verileri, hem yerli yatırımcıların hem de yabancıların 19 Mart sonrası dönemde Türk Lirası cinsinden varlıklardan uzaklaştığını gözler önüne serdi. Yabancıların devlet tahvillerindeki payı da sadece üç hafta içinde 3,3 puan düşerek yüzde 7,5 seviyesine geriledi.

Üç haftada tahvildeki satış 5 milyar dolara dayandı

TCMB kısa bayram haftasını içeren verileri açıkladı. Haftalık menkul kıymet istatistikleri yabancı yatırımcının Haziran 2023’ten sonra değişen para politikalarıyla TL varlıklar arasında en çok tercih ettiği devlet tahvillerinde sert satışının üçüncü haftaya taşındığını ortaya koydu. Verilere göre 4 Nisan ile biten haftada devlet iç borçlanma senetlerinde yabancı yatırımcının net satışı 2 milyar 19,5 milyon dolar oldu. Bir önceki 28 Mart ile biten haftada 2 milyar 388,1 milyon dolar, 21 Mart ile biten haftada ise 439.5 milyon dolar net satış yapmıştı. Son iki haftada tarihi yüksek seviyelerde tahvilden çıkan yabancı yatırımcının üç haftada tahvildeki satışı 4 milyar 847,1 milyon dolar oldu.

Yabancının tahvildeki payı yüzde kaç?

Ekonomim'den Şebnem Turhan'ın haberine göre, 14 Mart ile biten haftada yani henüz İBB Başkanı İmamoğlu’nun gözaltına alınıp tutuklanmasıyla başlayan sarsıntı öncesinde yabancı yatırımcının toplam tahvil stokundaki payı yüzde 10,78 ile son yılların en yüksek seviyelerine yakın seyrederken yaşanan sert satışlar sonrasında önce yüzde 10,03’e, 28 Mart’ta yüzde 8,6’ya, 4 Nisan haftasında ise yüzde 7,5’e kadar geriledi. Böylece tahvil stokunda yabancı payı Temmuz 2024 seviyelerine kadar indi. Geçen üç haftada yabancı yatırımcı hisse senedinde de satış gerçekleştirdi. 4 Nisan ile biten haftada hissede net satışı 445.2 milyon dolar olan yabancının 28 Mart ile biten haftada 651.9 milyon dolar, 21 Mart ile biten haftada ise 443.6 milyon dolar net satışı vardı. Böylece geride kalan üç haftada yabancının hisseden net çıkışı 1 milyar 540,7 milyon dolara ulaştı. Hem hisse hem de devlet tahvillerinde son üç haftada yabancı yatırımcının net satışı da 6 milyon 489,4 milyon dolara ulaştı. Hisse ve devlet tahvilinin yanı sıra yabancı yatırımcı geçen hafta 57.3 milyon dolarlık da özel sektör tahvilinden satış gerçekleştirdi.

Yabancının 28 Mart itibarıyla 29 milyar 196,5 milyon dolar olan hisse senedi stoku, 4 Nisan haftasında 28 milyar 484 milyon dolara, DİBS stoku 15 milyar 801,1 milyon dolardan 13 milyar 994,7 milyon dolara indi. Yılbaşından bu yana yabancı yatırımcının devlet tahvillerinde net satışı 1 milyar 278,1 milyon dolar, hisse senedinde ise 526 milyon dolar olarak hesaplandı. TCMB net uluslararası rezervleri 4 Nisan itibarıyla 7.4 milyar dolar azaldı.

3 haftada 3.5 milyar dolarlık yükseliş

Merkez Bankası haftalık para ve banka istatistikleri de yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatında son üç haftada hızlı bir yükseliş olduğunu gösteriyor. Verilere göre parite etkisinden arındırılmış olarak 4 Nisan ile biten haftada yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı 3 milyar 307 milyon dolar arttı. Gerçek kişilerin döviz mevduatı parite etkisinden arındırılmış olarak 503 milyon dolar, tüzel kişilerin döviz mevduatı da parite etkisinden arındırılmış olarak 2 milyar 804 milyon dolar arttı. Son üç haftadır gerçek kişilerin döviz mevduatı parite etkisinden arındırılmış olarak sürekli artıyor. Üç haftada gerçek kişilerin parite etkisinden arındırılmış olarak döviz mevduatı yükselişi 3 milyar 494 milyon dolara ulaştı. Tüzel kişilerin 28 Mart haftasında gerilese de son üç haftalık parite etkisinden arındırılmış döviz mevduat artışı da 5 milyar 291 milyon dolar olarak hesaplandı. Son üç haftada yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatının parite etkisinden arındırılmış olarak değişimi 8 milyar 786 milyon dolar ile 9 milyar dolara dayandı.

Öte yandan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu haftalık verilerine göre kur korumalı mevduatta gerileme yavaşladı. 4 Nisan ile biten haftada kur korumalı mevduat bakiyesi sadece 14 milyar 154 milyon lira azaldı ve 744 milyar 293 milyon liraya indi. Kur korumalı mevduat büyüklüğünün, toplam mevduat içindeki oranı da yüzde 3,55’e geriledi.

Bankacılık sektörünün mevduatı geriledi

TCMB döviz rezervleri 3 haftadır düşüyor