Vergi borcu yapılandırması Meclis'ten geçti

Maliye ile Gümrük ve Ticaret bakanlıkları, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), il özel idareleri, belediyeler, büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerinin alacakları yeniden yapılandıran teklifin birinci bölümünde yer alan 11 maddesi TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi.

Teklifle, 31 Mart 2017 dikkate alınarak, belirlenen vergiler, gümrük vergileri, vergi cezaları, bazı idari para cezaları, sigorta primleri, topluluk sigortası primleri, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi ile bu alacaklara ilişkin her türlü faiz, zam, gecikme zammı, gecikme faizi, cezai faiz, gecikme cezası gibi feri alacaklar yapılandırma kapsamına alınıyor.

Ayrıca Amme Alacaklarının Tahsil Usulu Hakkında Kanun kapsamında takip ve tahsil edilen bazı alacaklar ile belediyelerin su, atık su ve katı atık gibi alacakları da kapsama dahil ediliyor.

HANGİ ALACAKLAR YAPILANDIRMA KAPSAMINDA?

Teklifle yapılandırılan borçlar şöyle:

- Maliye Bakanlığınca tahsil edilen, Vergi Usul Kanunu kapsamına giren, 31 Mart 2017 tarihi de dahil bundan önceki dönemlere, beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri ile gecikme zamları (gelir ve kurumlar vergisine mahsuben 2017'de ödenmesi gereken geçici vergi ile 2017 yılında ödenmesi gereken gelir vergisi ikinci taksitleri hariç).

- 2017'ye ilişkin olarak 31 Mart 2017'den önce tahakkuk eden vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri ile gecikme zamları (2017 yılı için tahakkuk eden motorlu taşıtlar vergisi ikinci taksidi hariç).

- 31 Mart 2017'den önce yapılan tespitlere ilişkin olarak vergi aslına bağlı olmayan vergi cezaları.

- 31 Mart 2017'den önce askerlik Kanunu, Karayolları Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun, Milletvekili Seçimi Kanunu, Karayolları Trafik Kanunu, Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun, Anayasa Değişikliklerinin Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanun, Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun, Karayolu Taşıma Kanunu, Nüfus Hizmetleri Kanunu, Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun, Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun gereğince verilen idari para cezaları.

- Bunların dışında kalan Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamında takip edilen, bazı istisnalar hariç Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun kapsamında olup tahsil dairesine takip için ulaşan amme alacakları dahil olmak üzere asli ve feri amme alacakları

- Gümrük Kanunu ve ilgili diğer kanunlar kapsamında gümrük yükümlülüğü doğan ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığına bağlı tahsil daireleri tarafından Amme Alacaklarının Tahsil Usulu Hakkında Kanun hükümlerine göre takip edilen gümrük vergileri, idari para cezaları, faizler, gecikme faizleri ile gecikme zammı alacakları.

- SGK'ya bağlı tahsil dairelerince takip edilen, tahakkuk ettiği halde ödenmemiş 2017 yılı mart ayı ve önceki aylara ilişkin sigorta primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi, isteğe bağlı sigorta primleri ve topluluk sigortası primi, yaşlılık aylığı, emekli aylığı veya malullük aylığı bağlandıktan sonra sigortalı sayılmasını gerektirir nitelikte çalışması nedeniyle ilgili mevzuatına göre ödenmesi gereken 2016 yılı şubat ayı ve önceki aylara ilişkin sosyal güvenlik destek primi, Mart 2017 sonuna kadar bitirilen özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin yapıların ön değerlendirme, araştırma veya tespit sonucunda bulunan eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan sigorta primi ile bütün bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı alacakları.

- Mart 2017 sonuna kadar işlenen fiillere ilişkin idari para cezaları ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı alacakları.

- Mart 2017 ve önceki aylara ilişkin damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı payı ile bunlara bağlı gecikme zammı alacakları.

- İş kazası ve meslek hastalığı, malullük, adi malullük ve ölüm halleri ile genel sağlık sigortalısına ve bunların bakmakla yükümlü olduğu kişilere yönelik fiiller nedeniyle ödemekle yükümlü bulundukları her türlü borçları.

- İl özel idarelerinin, takip edilen ve vadesi 31 Mart 2017'den önce olduğu halde bu düzenlemenin yayımı tarihi itibarıyla ödenmemiş asli ve fer'i amme alacakları (İdari para cezaları ve özel idare payı hariç).

- Belediyelerin, 31 Mart 2017'den önceki dönemlere, beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergi, 2017 yılına ilişkin tahakkuk eden emlak vergisi ile işyeri ve diğer şekillerde kullanılan binalara ait çevre temizlik vergisi hariç 2017'ye ilişkin olarak tahakkuk eden vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları, bunların dışında kalan ödenmemiş bulunan asli ve feri amme alacakları.

- Belediye Gelirleri Kanunu'na göre tahsili gereken ve vadesi 31 Mart 2017 tarihinden önce olduğu halde bu düzenlemenin yayımı tarihi itibarıyla ödenmemiş bulunan ücret alacakları ile bunlara bağlı fer'i alacakları.

- Belediyelerin su abonelerinden olan ve vadesi 31 Mart 2017 tarihinden önce olduğu halde ödenmeyen su, atık su ve katı atık ücreti alacakları.

- Büyükşehir belediyelerinin katı atık ücreti alacakları ve bunlara bağlı feri alacakları.

- İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamındaki büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerinin ödenmemiş su ve atık su bedeli alacakları ile bu alacaklara bağlı faiz, gecikme faizi ve gecikme zammı gibi fer'i (sözleşmelerde düzenlenen her türlü ceza ve zamlar dahil) alacakları.

- Bu düzenlemede belirtilen diğer alacaklardan kesinleşmiş olup, bu düzenlemenin yayımı tarihi itibarıyla vadesi geldiği halde, ödenmemiş ya da ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan alacaklar.

BAZI ALACAKLARI HANGİ ŞARTLARLA YAPILANDIRILACAK

Gümrük ve Ticaret ile Maliye bakanlıklarına, SGK'ya, il özel idarelerine ve belediyelere bağlı tahsil dairelerince takip edilen kesinleşmiş alacaklar, belediyelerin su ve kanalizasyon idarelerinin kesinleşmiş bazı alacaklarının hangi şartlarla yapılandırılacağı düzenleniyor.

TBMM Genel Kurulunda 11 maddesi kabul edilen Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifine göre, Gümrük ve Ticaret Bakanlığına, Maliye Bakanlığına, Sosyal Güvenlik Kurumuna, il özel idarelerine ve belediyelere bağlı tahsil dairelerince takip edilen kesinleşmiş amme alacakları ve belediyelerin ve büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerinin kesinleşmiş bazı alacaklarının hangi şartlarla yapılandırılacağı düzenleniyor.

Maliye Bakanlığına, il özel idarelerine ve belediyelere bağlı tahsil daireleri tarafından takip edilen alacaklar ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığına bağlı tahsis daireleri tarafından takip edilen alacaklardan düzenlemenin yayımı tarihi itibarıyla vadesi geldiği halde ödenmemiş olan ya da ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan vergiler ve vergi cezaları, bazı idari para cezaları, gümrük vergileri ve idari para cezaları ile bu alacaklara ilişkin her türlü faiz, zam, gecikme zammı, gecikme faizi, gecikme cezası gibi fer'i alacakların yapılandırılması sağlanacak.

Alacak asıllarının tamamı ile bu asıllara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer'i amme alacakları yerine, kanunun yayımı tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın; ödenmemiş alacağın sadece fer'i alacaktan ibaret olması halinde, fer'i alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınacak. Bu şekilde hesaplanacak tutarın, düzenlemede belirtilen süre ve şekilde tamamen ödenmesi şartıyla alacak asıllarına bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer'i amme alacakları ve asla bağlı olarak kesilen vergi cezaları, idari para cezaları ile bu cezalara bağlı gecikme zamlarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek.

Vadesi geldiği halde ödenmemiş olan ya da ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan ve bir vergi aslına bağlı olmaksızın kesilmiş olan vergi cezaları ile iştirak nedeniyle kesilmiş olan vergi cezalarının, Gümrük Kanunu ve ilgili diğer kanunlar kapsamında gümrük yükümlülüğü nedeniyle gümrük vergisi asıllarına bağlı olmaksızın kesilmiş olan idari para cezalarının ise yüzde 50'sinin ve bunlara bağlı gecikme zammı yerine, düzenlemenin yayımı tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutar ödenecek.

Düzenlemede öngörülen süre ve şekilde yapılacak ödemeyi takiben cezaların kalan yüzde 50'si ile bu cezaların tamamına daha önce uygulanmış olan gecikme zamlarının tahsilinden vazgeçilecek.

Ayrıca Gümrük Kanunu uyarınca eşyanın gümrüklenmiş değerine bağlı olarak kesilen idari para cezalarının yüzde 30'u ve varsa gümrük vergileri aslının tamamı ile bunlara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer'i amme alacakları yerine düzenlemenin yayımı tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın ödenmesi koşuluyla cezaların kalan yüzde 70'i ile alacak asıllarına bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer'i amme alacaklarının tahsilinden de vazgeçilecek.

İHTİRAZİ KAYITLA VERİLEN BEYANNAMELER

İhtirazi kayıtla verilen beyannameler üzerine tahakkuk eden ve düzenlemenin yayımı tarihi itibarıyla vadesi geldiği halde ödenmemiş olan vergiler ve gümrük vergileri için kesinleşmiş alacaklara ilişkin hükümler uygulanacak. Bu alacaklar için düzenlemeden yararlanmak istenmesi durumunda ihtirazi kayıtla verilen beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilere ve gümrük vergilerine ilişkin açılmış davaların yargıdaki aşamaları ödenecek tutarı etkilemeyecek. Ve beyan üzerine tahakkuk eden verginin ve gümrük vergisinin tam olarak ödenmesi istenecek.

Düzenleme kapsamında ödenecek motorlu taşıtlar vergisi ve bu vergiye bağlı gecikme faizi ve gecikme zammı yerine düzenlemenin yayımı tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranı esas alınarak hesaplanacak tutarın ait olduğu taşıt için, düzenleme hükümlerinin ihlal edilmemiş olması koşuluyla düzenlemede belirtilen ödeme süresi sonuna kadar Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu'nun, "Taşıtlarla ilgili fenni muayene komisyonları, fenni muayene yapma yetkisi verilen gerçek ve tüzel kişiler ile Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık genel müdürlüğü taşıtların fenni muayenelerini yapmadan, uçuşa elverişli belgelerini vermeden önce, verginin ödenip ödenmediğini araştırmak zorundadırlar" hükmü uygulanmayacak. Düzenleme kapsamında ödenecek olan motorlu taşıtlar vergisi için taksit ödeme süresince fenni muayene izni verilecek.

Teklifin kapsadığı dönemlere ilişkin olup, düzenlemenin yayımı tarihi itibarıyla yargı kararı ile kesinleştiği halde mükellefe ödemeye yönelik tebligatın yapılmadığı alacaklar için mükelleflerce kanunda öngörülen süre ve şekilde başvuruda bulunulması koşuluyla bu alacaklar da madde hükümlerinden yararlandırılacak ve bu alacaklar için ayrıca tebligat yapılmayacak, alacakların vade tarihi olarak kanunun yayımı tarihi kabul edilecek.

Belediye Gelirleri Kanunu uyarınca belediye hizmetlerine ilişkin tahsili gereken ücretler ile su, atık su ve katı atık ücreti alacaklarından vadesi 31 Mart 2017 tarihinden önce olduğu halde bu ödenmemiş olanlar ile bunlara bağlı fer'iler hakkında düzenleme hükümlerine göre yapılacak hesaplamalar sonucu belirlenen tutarların ödenmemesi halinde bu alacaklara bağlı cezaların ve fer'ilerin tahsilinden vazgeçilecek.

SOSYAL GÜVENLİK KURUMUNA AİT ALACAKLAR

Teklifle, Sosyal Güvenlik Kurumuna ait bazı alacakların yeniden yapılandırılmasına ilişkin de düzenlemeler yapılacak.

Buna göre, yeniden yapılandırma kapsamında hesaplanacak tutarın, kanunda belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde gecikme cezası ve zammı gibi tahsilinden vazgeçilecek fer'i alacaklar şunlar:

- 2017 yılı Mart ayı ve önceki aylara ilişkin olup düzenlemenin yayımı tarihinden önce tahakkuk ettiği halde ödenmemiş olan; Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun sigortalı sayılanlarla ilgili maddesinin hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanlar, köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar ile kamu idareleri kapsamındaki sigortalılık statülerinden kaynaklanan, sigorta primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, topluluk sigortası primi alacakları, uygulamaya göre yapılan başvuru tarihi itibarıyla ilgili mevzuatına göre ödenmesi imkanı ortadan kalkmamış olan isteğe bağlı sigorta primleri ve Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ilgili kanunları gereğince takip edilen damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı payı alacak asılları ile bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer'i alacaklar,

- Yaşlılık aylığı, emekli aylığı veya malullük aylığı bağlandıktan sonra belirtilen sigortalılık statüsü kapsamında sigortalı sayılmasını gerektirir nitelikte çalışması nedeniyle ilgili mevzuatına göre ödenmesi gereken, 2016 yılı Şubat ayı ve önceki aylara ilişkin sosyal güvenlik destek primi ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zamları,

- 2017 yılı Mart ayı ve önceki aylarda bitirilmiş özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin olup Kanunun yayımı tarihinden önce Sosyal Güvenlik Kurumunca re'sen tahakkuk ettirilerek işverene tebliğ edildiği halde Kanunun yayımı tarihi itibarıyla ödenmemiş olan; özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin yapılan ön değerlendirme, araştırma veya tespitler sonucunda bulunan eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan sigorta primi asılları ile bu alacaklara gecikme cezası ve gecikme zammı hesaplanan alacaklar,

- 2017 yılı Mart ayı ve önceki aylarda işlenen fiillere ilişkin olup ilgili kanunları uyarınca uygulanan idari para cezaları ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı alacaklar.

YÜZDE 60'ININ TAHSİLİNDEN VAZGEÇİLECEK

SGK'ya bağlı tahsil daireleri tarafından takip edilen ve uygulama kapsamına giren alacakların asıllarının uygulama yayımı tarihinden önce ödenmiş olmasına rağmen, ferilerinin bu kanunun yayımı tarihi itibarıyla ödenmemiş olduğu durumlarda aslı ödenmiş feri alacağın yüzde 40'ının düzenlemede belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde kalan yüzde 60'ının tahsilinden vazgeçilecek.

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası kapsamında sigortalı olanların borçlarını yapılandırmaları halinde, yapılandırılan borç haricinde 60 günden fazla prim ve prime ilişkin borçlarının bulunmaması veya 60 günden fazla prim ve prime ilişkin borçları bulunmakla birlikte borçlarını taksitlendirmiş veya yapılandırmış olup ödeme yükümlülüklerini yerine getirmeleri ve yapılandırılan borçlarının ilk taksidini ödemeleri kaydıyla Genel Sağlık Sigortası'ndan yararlanmaya başlayacak.

Maliye, Gümrük ve Ticaret bakanlıkları, SGK, il özel idareleri, belediyeler, büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerine borcu bulunan mükelleflerin, borçlarını yeniden yapılandırmak için 30 Haziran 2017 sonuna kadar başvuruda bulunmaları gerekecek.

TBMM Genel Kurulunda, Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin kabul edilen maddelerine göre, yapılandırmadan yararlanmak için 30 Haziran 2017 tarihine kadar başvuruda bulunulacak.

Gümrük ve Ticaret Bakanlığına, Maliye Bakanlığına, il özel idarelerine ve belediyelere ilk taksit 31 Temmuz 2017'ye, SGK'ya ilk taksit 31 Ağustos 2017'ye kadar, diğer taksitler ise bu tarihleri takip eden ikişer aylık dönemler halinde azami 18 eşit taksitte ödenecek ancak daha kısa sürede ödeme seçenekleri de mükellefe sunulacak.

Teklife göre, yapılandırılmış borçların ilk taksit ödeme süresi içerisinde tamamen ödenmesi şartına bağlı olarak feri alacaklar yerine, Yİ-ÜFE tutarından ayrıca yüzde 50 indirim yapılacak.

Yapılandırılan borçların taksitler halinde ödenmesi halinde, borçlar teklifte belirtilen katsayılara göre artırılmış şekliyle ödenecek. Yapılandırılan borçlar 6, 9, 12 veya 18 eşit taksitte ödenebilecek. Borçlular, ödeme seçeneklerinden birini başvuru sırasında tercih edecek.

Tercih edilen taksit süresinden daha uzun sürede ödeme yapılamayacak ancak ödemeler daha kısa sürede olabilecek. Kısa sürede ödenmesi halinde ödenecek tutar ilgili katsayıya göre düzeltilecek.

Yapılandırılacak tutarlar; il özel idareleri ve bunlara bağlı kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlar ile spor Genel Müdürlüğü, Türkiye Futbol Federasyonu ve özerk spor federasyonlarına tescil edilmiş olan ve Türkiye'de sportif alanda faaliyette bulunan spor kulüplerince ikişer aylık dönemler halinde azami 36 eşit taksitte ödenebilecek. Hesaplanacak katsayı 24, 30 ve 36 eşit taksit için farklı olacak.

Söz konusu düzenleme kapsamında belediyeler ve bunlara bağlı kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlarca ödenmesi gereken tutarlar, aylık dönemler halinde 144 eşit taksitte tahsil edilecek ancak bu kapsamda yapılacak kesinti tutarı her hal ve takdirde bu idareler adına genel bütçe vergi gelirleri tahsilat toplamı üzerinden ayrılan payların aylık tutarının yüzde 50'sini aşamayacak.

Maliye Bakanlığına ve SGK'ya bağlı tahsil dairelerinin alacaklarının kredi kartıyla ödenmesi durumunda bankalar, taksit tutarlarını idareye taksit aylarında tahsilat kabul edilmek suretiyle aktaracak, borçlu hesaplarına ise taksit ayında yansıtacak.

Taksitlerin ilk ikisinin süresinde ve tam ödenmesi koşuluyla kalan taksitlerden bir takvim yılında iki veya daha az taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için geç ödeme zammı ile ödenmesi şartıyla bu kanun hükümlerinden yararlanılacak.

İlk iki taksitin süresinde tam ödenmemesi ya da süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen diğer taksitlerin belirtilen şekilde de ödenmemesi veya bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde kanundan yararlanma hakkı kaybedilecek.

VERGİ ÖDEMEYENLER

Mükellefler, Maliye Bakanlığına bağlı tahsil daireleri tarafından takip edilen yıllık gelir veya kurumlar vergileri, gelir (stopaj) vergisi, kurumlar (stopaj) vergisi, katma değer vergisi ve özel tüketim vergisini, çok zor durum olmaksızın bir takvim yılında ikiden fazla ödemezse veya eksik öderse yapılandırılan borçlarına ilişkin kalan taksitlerini ödeme haklarını kaybedecek.

SGK'ya olan borçlarını yapılandıran borçlular için de aynı hüküm uygulanacak. Taksit tutarının yüzde 10'unu aşmamak şartıyla, 5 liraya kadar yapılmış eksik ödemeler için düzenleme ihlal edilmiş sayılmayacak.

Ödenecek tutarlara teklifin yasalaşıp, yayımı tarihinden sonraki süreler için herhangi bir zam veya faiz hesaplanmayacak.

Ödenecek alacaklarla ilgili uygulanan hacizler yapılan ödemeler oranında kaldırılacak, buna isabet eden teminatlar iade edilecek. Ödenecek alacaklar nedeniyle uygulanan hacze konu mallar, borçlunun talebi halinde alacaklı tahsil dairesince satılabilecek.

İl özel idareleri, belediyeler ve bunlara bağlı kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlar hakkında vergi ve prim yükümlülükleri açısından cari dönem borçlarına ilişkin ödeme şartı aranmayacak.

Kanun hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların, belirtilen şartların yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri, kanun yollarına başvurmamaları ve başvuru süresi içerisinde yazılı olarak bu iradelerini belirtmeleri gerekecek.

Bakanlar Kurulu, yabancı ülkelerde de faaliyette bulunan vergi mükelleflerinden, ekonomi bakanlığı tarafından olağanüstü politik riskin gerçekleştiği tespit edilen ülkede faaliyette bulunan ve bu ülkedeki faaliyetleri nedeniyle durumları mücbir sebep hali kabul edilenlerin, bu kanun kapsamında alacakları yapılandırılan alacaklı idarelere mücbir sebep hallerinin devam ettiği süre içinde ödemeleri gereken taksitlerin ödeme süreleri ile mücbir sebep halinin vuku tarihinden itibaren ödenmesi gereken taksitlerin ödeme sürelerini, mücbir sebep halinin bitim tarihini takip eden aydan başlamak üzere topluca veya ayrı ayrı bir yıla kadar uzatmaya yetkili olacak.

Borçları tecil edilenlerin, tecil talep tarihinden itibaren 1 yıl içerisinde tahakkuk eden ve bu kapsama giren borçları da tecil edilebilecek.

TBMM Genel Kurulunda 11 maddesi kabul edilen Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun teklifine göre, orman köylerinde oturan köylüler ile bu köylülerce kurulan tarımsal kalkınma kooperatiflerine Orman Genel Müdürlüğünce kullandırılan kredi borçları ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca, tarımsal amaçlı kooperatiflere veya bu kooperatiflerin ortaklarına 31 Mart 2017'den önce kullandırılan kredi borçları ve Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bütçesinden organize sanayi bölgelerine ve küçük sanayi sitesi yapı kooperatiflerine kullandırılan kredilerden 31 Mart 2017'den önce ödeme süresi geldiği halde ödenmeyen kredi borçları ile Türkiye Radyo-Televizyon Kurumunun bandrol ücreti ve buna bağlı kesilen idari para cezaları ile elektrik enerjisi payı alacaklarına yapılandırma imkanı sağlanıyor.

Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) üyelerinin odalara, odaların birlik ve federasyonlara, birlik ve federasyonların da TESK'e olan aidat ve katılım payları borçları; TOBB'a olan aidat borçları, oda ve borsalara olan aidat borçaları, navlun hasılatından alınacak oda payları ve Borsa tescil ücreti, sigorta eksperleri ve sigorta acentelerinin levha aidat borçları ile avukatların baro kesenekleri ve staj kredisi borçları da yapılandırılıyor.

Genel Kurulda verilen önergeyle mali müşavirlerin aidat borçları da yapılandırma kapsamına alındı.

Maliye Bakanlığı tarafından ilan edilen ve mücbir sebep hali iki yılı aşan yerlerde mükellef olanların mücbir sebep halleri Kanunun yayımlandığı ayın son günü itibarıyla sona erecek. Mücbir sebep hali nedeniyle verilmeyen beyanname ve bildirimler, Kanunun yayımını izleyen üçüncü ayın sonuna kadar verilerek, tahakkuk edecek vergiler ikişer aylık dönemler halinde 2018 yılının ocak ayından başlamak üzere otuz eşit taksitle ödenebilecek.

Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'da yapılan değişiklikle, Vergi Usul Kanunu'na göre sadece doğal afetler nedeniyle Maliye Bakanlığınca mücbir sebep hali ilan edilen hallerde uygulanabilen, faiz almadan ya da uygulanmakta olan Faiz oranından daha düşük oranda faiz uygulanarak tecil yapılmasını sağlayan yetki, Maliye Bakanlığınca mücbir sebep hali ilan edilen tüm halleri kapsayacak şekle getiriliyor.

Devlete ait olup Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince takip edilen ve Vergi Usul Kanunu kapsamına giren vergi, resim, harç ve cezalar ile bu alacaklara bağlı gecikme faizi ve gecikme zammının vadesinde ödenmesi veya haczin tatbiki veyahut haczolunmuş malların paraya çevrilmesi amme borçlusunu çok zor duruma düşürecekse, vadesi bir yılı geçmemiş borçlar, Maliye Bakanınca 36 ayı geçmemek üzere faiz ve teminat alınarak tecil olunabilecek.

Bundan yararlanacak borçlunun, başvuru tarihi itibarıyla en az 3 yıl süreyle ticari, zirai veya mesleki faaliyetleri nedeniyle yıllık gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olması, başvuru tarihinden geriye doğru 3 yıla ait vergi beyannamelerini kanuni sürelerinde vermiş olması şartı aranacak. Kanuni süresinde verilen bir beyannameye ilişkin olarak kanuni süresinden sonra düzeltme amacıyla veya pişmanlıkla verilen beyannameler bu şartın ihlali sayılmayacak.

Borçlunun, bu madde kapsamına giren ve başvuru tarihi itibarıyla vadesi 1 yılı geçmemiş borcunun borç ödemede hüsnüniyet sahibi olmasına rağmen ödenememiş olması şartı aranacak. Tecil edilen veya özel kanunlara göre ödeme planına bağlanan borcun bulunması, bu madde hükmünden yararlanılmasına engel teşkil etmeyecek.

Amme borçlusunun alacaklı tahsil daireleri itibarıyla tecil edilen borçlarının toplamı 500 bin lirayı aşmadığı takdirde teminat şartı aranmayacak. Bu tutarın üzerindeki amme alacaklarının tecilinde, gösterilmesi zorunlu teminat tutarı, 500 bin lirayı aşan kısmın yüzde 25'i olacak.

Bakanlar Kurulu, teminatsız tecil tutarını 10 katına kadar artırmaya, yarısına kadar indirmeye, yeniden kanuni tutarına getirmeye, zorunlu teminat oranını yüzde 50'ye kadar artırmaya, sıfıra kadar indirmeye, yeniden kanuni orana getirmeye yetkili olacak.

Borçlunun çok zor durum halinin tespitinde kullanılmak üzere varlıklar, yükümlülükler ve nakit akımlarını esas alan göstergeler ile mali durumu tespit etmeye yarayan diğer ölçütlere dayalı kriterleri belirleme, belirlenen kriterler çerçevesinde çok zor durum halini derecelendirme ve bu dereceleri dikkate alarak tecil süresini 60 aya kadar uzatma ve farklı faiz oranları belirleme yetkisini de Bakanlar Kurulu kullanacak.

Bakanlar Kurulu ayrıca tecil edilecek gecikme zammını, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksinin (Yİ-ÜFE) aylık değişim oranları esas alınarak hesaplatma, alacaklı diğer amme idarelerini, alacak türlerini ve uyumlu borçlu kapsamına girebilecek borçlu kriterlerini belirleyerek uygulatma yetkisini bulunduracak.

Maliye Bakanına tanınan yetkiler, alacaklı amme idarelerinin tecile yetkili makamları tarafından kullanılabilecek.

Maliye Bakanı, tecil edilecek amme alacağını tür ve tutar olarak belirlemeye, tecilde taksit zamanlarını, ödemelerin başlayacağı ayı, tecil talep tarihini takip eden aydan başlamak üzere 12 ayı geçmeyecek şekilde belirlemeye, ödeme dönemlerini azami altı ayda bir yapılacak şekilde düzenlemeye, tecilde diğer şartları belirlemeye yetkili olacak. Maliye Bakanı, tecil yetkisini, sınırlarını açıkça belirtmek ve yazılı olmak şartıyla oluşturulacak tecil komisyonlarına devredebilecek.

BORÇLARIN TECİLİ

Borçları tecil edilenlerin, tecil talep tarihinden itibaren 1 yıl içerisinde tahakkuk eden ve bu kapsama giren borçları da ilgili madde hükümlerine göre tecil edilebilecek. Tecil şartlarına riayet edilmemesi nedeniyle muaccel olan amme alacağının tecili, talep edilmesi halinde en fazla iki defa geçerli sayılabilecek. Haciz yapılmışsa mahcuz mal, değeri tutarınca teminat yerine geçecek.

Tecil edilen amme alacağının iki milyon lirayı aşmaması, mahcuz malın ilgililer veya ilgililer lehine üçüncü şahıslar tarafından gösterilen ve alacaklı amme idaresince haciz varakasına müsteniden haczedilen menkul ve gayrimenkul mallar olması ve ilgili kanuna göre belirlenmiş değerinin yüzde 50'sinden aşağı olmamak üzere satış bedelinin yüzde 50'sinin tahsil dairesine ödenmesi şartıyla mahcuz malın satışına izin verilecek.

Bu takdirde, kalan tecilli borç tutarı için zorunlu teminat tutarını karşılayacak mahcuz mal veya teminat bulunması şartıyla satılan mal üzerindeki haciz kaldırılacak. Bu hüküm, iki milyon lirayı aşan tecilli borçlarda, değeri iki milyon liraya kadar olan mahcuz mallar için uygulanacak.

Tecil şartlarına riayet edilmemesi halinde tecil talep tarihinden itibaren 5 yıl geçmedikçe bu madde hükümlerinden yararlanılamayacak.

MADEN KANUNU'NDA DEĞİŞİKLİK

Kanun, Maden Kanunu'nda da değişiklik öngörüyor.

Kamu kurum ve kuruluşlarınca buluculuk belgesi talep edilmesi halinde kaynak veya rezerv raporu verilmesi yeterli olacak.

Maden bölgesinde belirlenen alandaki ruhsatların tüzel kişiliği haiz bir şirkette birleştirilmesi için mevcut ruhsat sahiplerine imkan tanınıyor. Ruhsatların birleştirilmesi, belirlenen alandaki toplam rezervin en az yarısına tekabül eden ruhsat sahiplerinin talebi halinde gerçekleştirilecek. Eğer birleşme gerçekleşmezse yatırım bedelleri kamu tarafından ödenecek ve tek alan olarak ihale edilebilecek.

Şehrin içinde kalan kum, çakıl ve kırma taş ocaklarının faaliyetlerine, şehirleşme ve çevreye olan etkileri de dikkate alınarak Valilik görüşü ile Bakanlık tarafından kısıtlama getirilebilecek.

Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü tarafından buluculuk hakkı kazanılan maden ruhsat sahaları, bedeli karşılığında ihtisaslaşmış devlet kuruluşları ile bunların bağlı ortaklıklarına bakan onayıyla devredilebilecek. Devir aşamasında, Maden Kanunu'nda belirtilen süreler, bu kararların uygulanması esnasında aranmayacak.

Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, kanunda belirtilen arama dönemi faaliyet raporları yerine, kaynak/rezerv raporu verecek.

TBMM Başkanvekili Akif Hamzaçebi, verilen aranın ardından komisyonun ve hükümetin yerine oturmaması üzerine birleşimi bugün saat 14.00'te toplanmak üzere kapattı.