VDMK geri dönüyor

Türkiye Menkul Kıymetleştirme Şirketi, Eximbank, Fibabanka ve Tam Faktoring ile birlikte varlığa dayalı menkul kıymet ve teminatlı menkul kıymet ihraçlarının başlayacak.Sermaye piyasalarındaki derinliği artırmaya katkı vermek amacıyla Mart 2022’de kurulan Türkiye Menkul Kıymetleştirme Şirketi (TMKŞ), yeni yılla birlikte piyasalarda etkin bir oyuncu olmaya hazırlanıyor. Gerekli hazırlıkları tamamladıklarını belirten TMKŞ Genel Müdürü Esad Erkam Köroğlu, 2022’de Eximbank, Fibabanka ve Tam Faktoring ile birlikte varlığa dayalı kıymet ve teminatlı menkul kıymet ihraçlarının başlayacağını duyurdu. Finans kurumlarının varlığa veya ipoteğe dayalı menkul kıymet ile teminata dayalı menkul kıymet ihraçları için Türkiye Menkul Kıymetleştirme Şirketi devreye girdi. TMKŞ’nin belli kriterlere dayanarak hazırladığı kredi paketlerini ihraç etmek için Eximbank, Fibabanka ve Tam Faktoring gün sayıyor.

Sermaye piyasalarının derinleşmesi ve gelişmesi için Türkiye Menkul Kıymetleştirme Şirketi (TMKŞ) devreye giriyor. Mart 2020’de kurulan ve Türkiye’nin ilk merkezi ihraççı kuruluşu TMKŞ’nin Genel Müdürü Esad Erkam Köroğlu, tüm altyapı ve analiz sistemlerini hazırladıklarını dile getirerek Eximbank, Fibabanka ve Tam Faktoring ile birlikte 2022 yılında varlığa dayalı menkul kıymet ve teminatlı menkul kıymet ihraçlarının başlayacağını duyurdu.

TMKŞ, varlığa veya ipoteğe dayalı menkul kıymet ile alacakların bilanço dışına çıkartılmasını hem de teminata dayalı menkul kıymet ihracı ile teminatlı menkul kıymet havuzlarının oluşturulmasını sağlıyor. Varlığa veya ipoteğe dayalı menkul kıymetleştirme projeleri kredi veren kuruluşlara pozitif sermaye yeterlilik rasyosu ve likidite karşılama oranlarında iyileşme sağlarken, teminatlı menkul kıymetleştirme havuzlarının oluşturulması ise likidite karşılama oranlarını düşürüyor. Bu iki çözüm de kredi veren kuruluşların hem bilançosunu güçlendiriyor hem de yeni kredi verme potansiyelini artırıyor. TMKŞ bu süreçlerde kredi analitik ekibi, kredi veren kurumların analitik ekipleriyle çalışarak kurumların bilançosundaki kredilerin değerini ölçüp ürün geliştirmesine destek oluyor.

Köroğlu ve TMKŞ’nin beyin takımı, kuruluşlarından bugüne geçen süreci ve yaptıkları çalışmaları ilk kez DÜNYA ile paylaştı. Köroğlu, TMKŞ'nin alacakları menkul kıymetleştirilerek kredi/ mevduat oranını düşürülmesi, alacakların bilanço dışına çıkarılması ve karşılığında yatırımcılardan nakit temin edilmesi, alacakların likitleştirilerek risk transferinin yapılabilmesi ve sermaye piyasalarında işlem gören yatırım aracı sayı ve çeşidinin artırılması gibi pek çok amaca hizmet etmek için kurulduğunu vurguladı.

Toplam 14 kişilik alanlarında uzman ekipleriyle kuruldukları günden bu yana bilişim altyapısı başta olmak üzere veri analizi için gerekli tüm sistemleri oluşturmak için çalıştıklarını vurgulayan Köroğlu, altyapı hazırlanınca artık detaylı analizlere başladıklarını belirtti. Köroğlu, her işlerinin şeffaf ve standart olduğunun bilinmesinin çok önemli olduğuna dikkat çekerek “1 yıl oldu kurulalı. Kredileri seçebilmek analizini yapabilmek çok önemli.

Bunun için olağanüstü altyapıyı oluşturduk. Bunu yaparken tüm yasal mevzuatlara uymamız da gerekiyor. Başta Kişisel Verilerin Korunması Kanunu olmak üzere hiçbir yasal sıkıntımız bulunmuyor. Zaten biz bir vatandaşın kredisini menkul kıymetleştiriyorsak o kişi iyi vatandaştır” diye konuştu.

Köroğlu, kredisi satılmayıp menkul kıymetlendirildiği izin kredisi menkul kıymetlendirilen vatandaşın çok iyi bir vatandaş olduğunun altını çizerek şöyle devam etti: “Menkul kıymetleştirmek için kurduğumuz sistemde son 7 yılda kredi kartı limiti, borçluluğunun ne kadar artırdığı gibi verilere bakıyor ve inceliyoruz. Mantıklı bir sonuca ulaştığımızda bankaya bildiriyoruz. Bu standartlarda devam edersek bankacılık sisteminde veri menkul kıymetleştirilirse ileride banka bu kişi borcuna sadık ve daha kredibıl müşteri diyecek. Zaten menkul kıymetleştiriyorsa bilin ki iyidir.”

Köroğlu, sistemi yaygınlaştırdıklarını sermaye piyasalarında iş yapma sisteminin tamamen değişeceğini dile getirerek “Banka mevduatla, swap yapmakla uğraşmayacak. Bilançosunu yönetmek için muhteşem ucuz bir araç imkanı gelecek. Bankalar şu an uzun vadeli TL kredi verdiğinde altında döviz swapı koyuyor. Yabancıya verdiğimiz getiriyi TMKŞ’nin sistemini kurarak ve ihraçlar yaparak finans kurumları yurtiçindeki yatırımcılara getiri sağlamış olacak. Banka da hem yabancı para riskinden kurtulacak, hem de daha fonlama maliyetlerini düşürecek. Aynı zamanda hem menkul kıymetleştirme ile finans kurumdaki varlığı sermaye piyasalarına götürüyoruz, elde edilen fonlamayı da yine sermaye piyasalarının içinde değerlendiriyoruz. Böylece iki türlü de sermaye piyasalarını büyütmüş oluyoruz” dedi. Köroğlu, satılan menkul kıymetlerin borsaya da kote olacağını ve alınıp satılma imkanı sağlanacağını dile getirdi.

Faktoring şirketlerinin fonlama maliyetinin azaltılmasının yolunun da TMKŞ'den geçtiğini söyleyen Köroğlu, "Yaptığımız detaylı analizler sonucunda bir modelleme yaptık. Analizi ürettik ve karşılıksız oranını daha aşağıya çekebildik. Böylece yatırımcıya şirketin riskini getirmiyorum. Analiz ettiğimiz oluşturduğumuz paketle yatırımcıya gidiyoruz ve kurum riski aradan çıkıyor. Teminat defteri oluşturunca her bir ödeme ve borçluluk anında işleniyor. Zaten anlık olarak paketteki kıymetlerin değişimini kontrol edebiliyor. Biz ayrıca bir robot daha oluşturuyoruz ve stres testi yapıyoruz varlıklara” dedi. Oluşturdukları sistemin her yeni kritere göre de çalışacağını vurgulayan Köroğlu, yeşil ihraç, kadın girişimciyi destekleme için ihraç gibi konularda da sadece kriter değişikliğiyle paketler oluşturulabileceğine dikkat çekti.