Vatandaş borcunu 18 taksitte ödeyecek

Hükümet, vergi ve sigorta prim borçlarını ödeyemeyenlere yemden yapılandırma hakkı getiriyor. Düzenleme 30 Haziran 2016'ya kadar olan borçları kapsayacak. Vergi ve prim borcundan indirim yapılmayacak. Borçlara uygulanan gecikme zammı silinip, yurtiçi fiyat endeksi artışı kadar fark eklenecek, indirimle belirlenen yeni borca 18 ay taksit imkanı verilecek. Borcunu peşin ödeyene "faiz ve gecikme zammının" yüzde 50'si oranında ilave bir indirim daha yapılacak. 5 milyon mükellefin 90 milyar TL'lik vergi borcu ile 8 milyon kişinin 72 milyar TL'lik sigorta prim borcu yeniden yapılandırma kapsamında olacak. İtilaflı vergi ve sigorta borçları yeniden yapılandırılacak. Stok affı getirilecek.

Varlık barışının kapsamını da genişletmeye hazırlanan Hükümet, yurtiçinde yastık altında olan, sistemin dışında bulunan varlıkların işletme kayıtlarına alınmasının yolunu açacak.

HAZİRAN'A KADAR OLANLAR

Başbakan Binali Yıldırım tarafından açıklanan Ekonomik Müjdeler Paketi kapsamında daha önce vergi borcunu yapılandıranlara ihya hakkı getiren Hükümet, gelen talepleri dikkate alarak vergi borçlarının yeniden yapılandırılması için yeni bir çalışma yaptı.

Yapılan son değerlendirmenin ardından tamamlanan "Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun Teklifi", TBMM'ye sevk edildi. Maliye Bakanı Naci Ağbal'ın yaptığı açıklamaya göre, düzenlemeyle 30 Haziran 2016 tarihi itibarıyla ödenmemiş vergi, prim ve gümrük vergisi borçlarına yeniden yapılandırma getirilecek.

PEŞİN ÖDEYENE KOLAYLIK

Düzenlemede, vatandaşın borçlarını en uygun koşullarla ödeyebilmesi için daha önceki yeniden yapılandırmalardan farklı olarak bazı yeniliklere de imza atılacak. Peşin ödemelerde vatandaşa önemli avantaj sağlanacak. Vergi ve prim borcundan indirim yapılmayacak.

Gecikme zammı silinip, kalan tutara yurtiçi fiyat endeksi artışı kadar fark eklenecek. Böylece 100 TL'lik borcun gecikme cezasında yüzde 45'e kadar indirim sağlanacak. İndirimle belirlenen yeni borca 18 ay taksit imkanı sağlanacak. Bu borcu peşin ödeyene ilave bir indirim daha yapılacak.

Vatandaş vergi ve prim borcunu peşin öderse bu defa faiz ve gecikme zammının yüzde 50'si de alınmayacak. Örneğin 100 TL'si vergi, 70 TL'si gecikme faizi olmak üzere 170 TL'lik alacağı takip edilen bir vatandaşın, yeniden yapılandırmaya başvurduğunda "70 TL'lik faiz borcu" yeniden hesaplanacak. Hesaplamada, borcun ödenmeyen dönemlerde gerçekleşmiş olan Yİ-ÜFE oranı kullanılacak. Böylece 70 TL'lik Faiz borcu 40 TL’ye düşecek. Vatandaşın borcunu peşin ödemesi halinde bu defa faiz ve gecikme zammının yüzde 50'si alınmayacak. Böylece 140 TL olan tutar 120 TL'ye gerileyecek.

İHTİLAFLI BORÇLARA YAPILANDIRMA

Vatandaşların vergi ve sosyal güvenlik dairelerine yönelik "ihtilaflı" borçlarına da yeniden yapılandırma geliyor. Yeni düzenleme doğrultusunda, belli tutarlarda ödeme yaptığı takdirde, Maliye Bakanlığı cezaları almaktan vazgeçecek.

Devam eden vergi incelemeleri bakımından da yeniden yapılandırma imkanı getirilecek. Vatandaş devam eden bir vergi incelemesine dönük olarak belli oranda bildirimde bulunur ve bu ödemeleri yaparsa, vergi incelemeleri de süratle tamamlanacak. Vatandaşın stok affı beklentisi de karşılanacak. Düzenleme ile işletmelerin kasa ve ortaklardan alacaklarına ilişkin düzenlemeye gidilecek. İşletmede olduğu halde kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizatın kayıt altına alınması sağlanacak. Kasa mevcutları düzeltilecek.

Son beş yıla ilişkin olarak matrah artırımı düzenlemesi yaptıklarını da söyleyen Bakan Ağbal, gelir ve kurumlar vergisi ile KDV mükelleflerinin geçmiş beş yıla ilişkin olarak daha önce beyan ettikleri tutarları belli oranlarda artırmaları halinde Maliye Bakanlığının geçmişe dönük herhangi bir vergi incelemesi yapmayacağını vurguladı.

BARIŞIN KAPSAMI GENİŞLİYOR

Varlık barışı düzenlemesinin kapsamı genişletiliyor. TBMM Genel Kurul görüşmeleri sırasında verilen önergeyle yatırım ortamının iyileştirilmesine yönelik paketten çıkarılan ve ayrı bir düzenleme olarak Meclis'e sevk edilen "varlık barışı"na, yeni teklif ile yurtiçi varlıklar da ekleniyor. Teklife göre gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri sahip oldukları, Türkiye'de bulunan ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarım, 31 Aralık 2016'ya kadar, dönem kazancının tespitinde dikkate almaksızın, kanuni defterlere kaydedebilecek.

GEMİ VE SU ARAÇLARI DA DAHİL

Vergisiz varlık barışında yurtdışından getirilen varlıkların da kapsamı genişletildi. Yurtdışını varlıklara "her türlü gemi, yat ve diğer su araçları" da eklendi. Söz konusu varlıkların serbestçe tasarruf edilebileceği hükmü getirildi. Yeni teklife göre, su araçlarını 31 Aralık 2016'ya kadar Türkiye'ye getiren gerçek ve tüzel kişiler söz konusu varlıkları serbestçe tasarruf edebilecek.

Dikkat çekici diğer değişiklik ise inceleme, soruşturma ve kovuşturmaya ilgili. TBMM'ye sevk edilen kanun teklifine göre yurt içinden ve yurt dışından Türkiye'ye varlık getirenler ile adına varlık getirilenler hakkında, hiçbir şekilde vergi incelemesi, tarhiyatı ile herhangi bir araştırma, inceleme, soruşturma veya kovuşturma yapılamayacak, vergi cezası ve idari para cezaları kesilemeyecek.

Geri çekilen tasarıda hangi yasalara göre inceleme, soruşturma ve kovuşturma yapılmayacağı ayrı ayrı belirtilmişti. Türk Parasını Koruma Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu, Gümrük Kanunu, Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu, Vergi Usul Kanunu ve muhalefetin büyük tepki gösterdiği Türk Ceza Kanunu'nun kara parayla ilgili 282. maddeden inceleme yapılamayacağı hükmü bulunuyordu.

"BU FIRSAT İYİ DEĞERLENDİRİLMELİ"

Hükümetin yeniden yapılandırma kararı, iş dünyasında memnuniyet yarattı. TOBB Başkanı Rıfat Hisarcıklıoğlu iş dünyasını, TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken ise esnaf ve sanatkarları bu fırsatı iyi değerlendirmeye çağırdı.

Maliye Bakam Naci Ağbal'ın müjdesini verdiği vergi ve prim borçları ile varlık barışına ilişkin düzenlemeyi olumlu bulduklarını açıklayan Hisarcıklıoğlu, tahsilatlarda sıkıntı yaşandığı bir dönemde, devletin "Merak etmeyin biz sizin arkanızdayız" mesajı verdiğini ifade etti. İş dünyasından gelen yoğun taleplere olumlu karşılık verilerek, matrah artırımı ve stok affı konusunda da adım atılmasının son derece yerinde olduğunu belirten Hisarcıklıoğlu, "Tüm özel sektörümüzün bu imkanlardan azami şekilde faydalanacağından eminim" dedi.

Yeniden yapılandırmayı esnaf için büyük bir fırsat olarak değerlendiren TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken, bu zor dönemde vergi ve prim borçlarını ödemek isteyen esnaf için büyük bir avantaj getirildiğini vurguladı. Esnafın bu fırsatı iyi değerlendirmesi gerektiğini ifade eden Palendöken, TESK olarak yeni düzenlemeyi ülkedeki tüm esnafa ve odalara duyurduklarını açıkladı.

162 MİLYAR TL'LİK BORCA YENİDEN YAPILANDIRMA

Vergi dairelerine kayıtlı 90 milyar TL tutarında vergi borcu yeniden düzenleme kapsamına girebilecek. 4.5-5 milyon civarında mükellef düzenlemeden yararlanabilecek. Sosyal güvenlik primleri açısından bakıldığında da yaklaşık 72 milyar TL borç ve 8 milyon kişi yeniden yapılanmanın kapsamında yer alacak. Böylece yaklaşık 13 milyon vatandaşın toplam 162 milyar TL civarındaki borcu yeniden yapılandırılacak. Düzenleme geçmişe dönük tüm borçları kapsayacak, bu anlamda bir kısıtlama olmayacak.

BAŞVURULAR EKİM SONUNA KADAR YAPILABİLECEK

Yeniden yapılandırmaya ilişkin kanun teklifinin haftaya TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nun gündemine alınması bekleniyor. Söz konusu teklifin yasalaşmasının ardından 30 Haziran 2016 tarihinden önceki döneme ilişkin vergi, prim, gümrük vergisi borcu bulunanlar, yapılandırma için ekim sonuna kadar vergi dairesi ve Sosyal Güvenlik Kurumu'nun dairelerine müracaat edecek. Taksit seçenekleri 6, 9,12 ve 18 ay şeklinde olacak. Her taksitin iki ayda bir ödenecek olması nedeniyle vatandaşlara 12 ile 36 ay arası dönemde borçlarını ödeme imkanı sağlanacak. Vatandaş vergi borçları için kasım, prim borçları için de aralık ayından itibaren isterse 36 aya kadar varan taksitler dahilinde, isterse peşin olarak bu borçlarını ödeyebilecek. (Hülya Genç Sertkaya/Para Dergisi)