Vatandaş bankalara çalışıyor

Türkiye'de vatandaşın kullandığı kredi miktarı Nisan 2011'e göre yüzde 23.5 artarak, 710 milyar liraya ulaştı. Buna göre, kredi kullanabilen 18 yaş üstü her vatandaş ortalama olarak her ay 1200 lira kredi borcu ödüyor. Bu oranın yıllık ortalaması ise 14 bin 200 liraya yükseldi.
FIRSAT BULDUKÇA HARCAYAN ÜLKE
Son 10 yılda ekonomik kriz sonrası alınan önlemler faizleri aşağı çekti. Faizlerin düşüşü yıllarca ertelenen konut, otomobil, beyaz eşya talebini arttırırken, enflasyon nedeniyle çok uzun yıllar boyunca refahın uğramadığı Türkiye de dönüşmeye başladı. Bankacılık sektöründeki çeşitli uygulamalar, farklı kampanya ve taksit imkanları vatandaşın bu harcama iştahıyla birleşince, fırsat buldukça harcamayı tercih eden bir ülke ortaya çıktı.
50 MİLYON KİŞİ KREDİ KULANICISI
BDDK'nın (Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu) bankaların verdiği kredilerin miktarlarını açıkladığı haftalık veriler incelendiğinde ortaya ilginç tespitler çıkıyor. Türkiye halkının 13 Nisan 2012 itibariyle bir önceki yılın aynı dönemine göre kullandığı kredi miktarı yüzde 23.5 artışla 710 milyar lirayı aştı. Türkiye'nin 18 yaş üstü, yani kredi kullanabilecek kişi sayısı yaklaşık 50 milyon kişi. Bir yılda kullanılan kredi miktarı kredi kullanabilecek nüfusa oranlandığında, Türk halkının kişi başına 14 bin 200 lira kredi borcu olduğu ortaya çıkıyor. Türkiye çapında bakıldığında, 18 yaş üzerindeki her bir Türkiye vatandaşının aylık ortalama 1200 lira kredi ödemesi bulunuyor. Bu rakam asgari ücretin yaklaşık iki katına denk geliyor.
1160 LİRALIK KREDİ BORCU
Yine 13 Nisan itibariyle yıllık verilere bakıldığında, Türkiye'de kredi kartı kullanım tutarının 58.4 milyar liraya geldiği görülüyor. Bu rakam da bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 29.7 artış göstermiş durumda.
Bu veriyi de farklı bir gözle değerlendirdiğimizde, kredi kartının Türkiye halkının gözünde ne kadar büyük bir yer tuttuğu bir kez daha ortaya çıkıyor. 18 yaşın üzerindeki her bir vatandaşın ortalama 1160 liralık kredi kartı borcu var.
Veriler değerlendirildiğinde, alınan kredilerin içinde en çok tüketici kredilerinin öne çıktığı görülüyor. Türkiye halkı son bir yılda 173 milyar liralık tüketici kredisi kullanmış.
TÜKETİCİ KREDİLERİ BAŞI ÇEKİYOR
Bu rakamın önemli bir miktarı, kredi kartı borcunu daha düşük faizle kapatmak isteyen vatandaşların talebinden kaynaklanıyor.
Merkez Bankası ve BDDK verilerine göre, Türk bankalarının kredi/mevduat oranı yüzde 100'e ulaşmış durumda. Yani 740 milyar lira mevduat birikimi yapan Türk halkı, aynı dönemde 710 milyar liralık kredi kullanmış. Bir başka deyişle, biriktirdiği paranın neredeyse tamamı kadar borçlanmış.
Biriktirilen mevduattaki paranın çok önemli bir bölümünün 1 milyon lira ve üzerindeki mevduata sahip kişilere ait olduğu düşünüldüğünde, kredi/mevduat dengesi ortalama vatandaşlar için oldukça bozulmuş oluyor. Zaten hükümetin geçtiğimiz günlerde açıkladığı tasarruf teşvik paketinin perde arkasında yatan gerekçe de bu. Hanehalkı borçluluğu açısından Türkiye bir çok Avrupa ülkesinin altında. Ancak, buna rağmen bu borçluluğun artmaması için gerek hükümet, gerek Merkez Bankası, harcamayı biriktirmekten daha çok tercih eden Türk halkını biraz daha uzun vadeli tasarrufa yönlendirmeye çalışıyor.