Ucuz gaz ve petrol hayali ne olacak?

Tüm dünya IŞİD militanlarının yaptığı eylemleri konuşuyor. Son noktada Irak Şam İslam Devleti’nin (IŞİD) Irak’ta ve Ortadoğu’da ne yapacağını, dengeleri nasıl değiştireceğini kestirilemiyor.

Türk Konsolosluğu’na baskınla birlikte Türkiye’nin bu bölgeye yönelik enerji politikaları sıfırlanabilir. Habertürk yazarı Güntay Şimşek, ucuz gaz ve petrol hesabı yapanlara bazı uyarılarda bulundu.

İşte Şimşek'in o yazısı;

Örgütün adında zaten ‘Irak’ kelimesi vardı. Ne zaman ‘Irak’ta bayrak sallayacakları ise merakla bekleniyordu. Ancak Ortadoğu’yu iyi bilen, ama bir türlü sesini duyuramayan çok az sayıdaki aydın bu tehlikenin olacağını tahmin ediyordu. Bizler Türkiye’de Merkezi Bağdat Hükümeti ile Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) arasında kalan enerji odaklı ilişkilerimizi bir yere oturtmaya çalışırken, maalesef bu tehlikeyi ülke olarak yeterince göremedik, tahlil de edemedik. Dolayısıyla önlem almak bir yana Suriye’de IŞİD gibi örgütlerin güçlenmesine de farkında olarak veya olmayarak destek olduk. Fakat son noktada Irak Şam İslam Devleti’nin (IŞİD) Irak’ta ve Ortadoğu’da ne yapacağını, dengeleri nasıl değiştireceğini kestiremiyoruz. Bölgede bir Kürt devleti tartışması yapılırken, Ortadoğu’da, Türkiye gibi sıcak gelişmelere gebe olduğundan şimdi konumuz değişmiş durumda; ‘Bölgede neler olacak, haritalar değişecek mi?’ sorularına cevap arıyoruz.
Irak’ın ikinci büyük kenti, siyasi ve ekonomik olarak çekim noktası olan Musul’un batı kesimleri, bir hafta önce IŞİD’in kontrolüne geçmişti. Irak yaşadığı sıkıntılı dönem sebebiyle sınırlarını tam anlamıyla kontrol edemiyor ve içerideki muhalifleri de.
IŞİD, Sünni bir örgüt. Irak’ta Maliki’yi hedef aldıklarını söylüyorlar ve onlar Şii. Suriye’de ise Sünni Kürt bölgelerine karşı yürüttükleri mücadelede Şii bir mezhep üyesi olan Beşar Esad ile işbirliği yaptıkları zaman zaman gündeme geliyor. Dolayısıyla çok karışık gibi görünen tablo aslında IŞİD’in bölgede etkinliğini artırabilmek için geliştirdiği stratejilerden ibaret. Suriye’de Kürt bölgelerinde ağırlıklarını koydukları an Esad ile de savaşacaklarına da dikkat çekiliyor.

Asıl soru şu; IŞİD’in arkasında kim veya kimler, hangi ülkeler var? Bölgenin enerji kaynakları, IŞİD’in stratejilerinin neresinde duruyor? Türkiye’nin, Başbakan Maliki’nin tepkileri ve Amerika’nın eleştirilerine rağmen Kuzey Irak ile yaptığı enerji anlaşmalarının bu gelişmelerde rolü ne olabilir? Bu soruları cevaplamak ve kesin hüküm vermek çok zor. Fakat şu kesin; ‘Türkiye Kuzey Irak’la enerji odaklı ilişkilerinde doğru adım atmadı.’
Ayrıca IŞİD’in Musul’u hedef seçmesinin birçok açıdan onlar açısından makul sebepleri var. Hesap ortada; Şehirde 1.8 milyon Sünni Arap çoğunluk var. Sünni Arapların binlercesi Saddam döneminin askerleri ve yetkilileri. Daha da önemlisi büyük çoğunluğu da Şii Maliki yönetiminden ve IKBY’den yani Kürtlerden de rahatsız. Anlayacağınız Musul’da destek bulacaklarına inanıyorlar. Belki de buluyorlar. Hülasa Şii Maliki Hükümeti’nin, IŞİD ile Musul’da mücadele etmesi zor görünüyor. İran, Türkiye, Amerika ve diğer komşu ülkeler bakalım bu sorunu nasıl çözecek?

Türk Konsolosluğu’na baskınla birlikte Türkiye’nin bu bölgeye yönelik enerji politikaları başta olmak üzere her türlü stratejisi sıfırlanabilir. Bölgede bir Kürt devletinin yerine IŞİD hâkimiyetini artık tartışacağız. Ucuz gaz ve petrol hesabı yapanların unuttuğu daha çok şey var.