Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Tasarısı yasalaştıktan ve uygulama yönetmelikleri çıkarıldıktan sonra Türk tüketicisinin çağdaş ülkelerde yaşayan tüketicilerle aynı haklara hatta bazı alanlarda daha üst düzey korumaya sahip olacağını belirtti.
Yazıcı, TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonunda kabul edilen Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Tasarısı'na ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Tüketicilerin yoğun problem yaşadığı alanları tespit ettiklerine değinen Yazıcı, yaptıkları köklü değişikliklerle bu problemlere çözüm yolunu açtıklarını ve AB mevzuatına uyum yönünde adımlar attıklarını vurguladı. Yazıcı, kanun tasarısının hedeflerini şöyle sıraladı:
"-Tüketicilerin işlem yaptığı tüm piyasalarda 'bilinçli tüketici, basiretli tacir' ilkesinin esas alınması,
-Tüketicilerin seçimini ihtiyaçlarına en uygun ve rasyonel şekilde yapabilmesi için kendisine gerekli bilgilerin sağlanması.
-Tüketicilerin güvenliğinin sağlanması ve bilinç düzeyinin artırılması,
-Tüketicilerin mahkeme dışı çözüm organları aracılığıyla, haklarını etkin, hızlı ve masrafsız arayabilmelerinin önünün açılması,
-Tüketiciye tanınan hakların tahkim edilmesi ve buna paralel olarak ürünlerde kalite standardının yükseltilmesi,
-Bürokratik işlemlerin azaltılması,
-Piyasadaki rekabet ortamının gelişmesine katkı sağlanması,
-Tacirler arasındaki haksız rekabetin önlenmesine katkı sağlanması.
Yazıcı, tasarının özellikle Tüketici Hakem heyetleri, Tüketici Konseyi, Reklam Konseyi gibi tüketicilerin hak arama yollarını kolaylaştıran kuruluşlar yönüyle, ayıplı mal, taksitle satışlar, ön ödemeli konut satışları, abonelik sözleşmeleri gibi alanlarda ve bankacılık sektöründe tüketiciden alınan ücretlerin sınırlandırılması ve tüketicilere ücretsiz bir kredi kartı sunulmasının zorunlu hale getirilmesi gibi hususlarda ileri düzenlemeler içerdiğine dikkati çekti.
“Tüketici” tanımına gerçek kişilerin yanı sıra tüzel kişileri de eklemek suretiyle özellikle kamu yararına çalışan dernek ve vakıflar ile apartman site yöneticiliklerin de kanunun sağladığı haklardan faydalanmasının öngörüldüğünü belirten Yazıcı, komisyonda yapılan değişiklikle son zamanlarda saldırgan bir satış türü olarak öne çıkan ve çok sayıda tüketiciyi mağdur etmeye başlayan devre mülk ve devre tatil amaçlı konutların ön ödemeli (maket üzerinden) satışlarında, tüketiciyi ileri düzeyde koruyacak olan teminat ve bina tamamlama sigortası, sözleşmeden dönme ve teslim süresine ilişkin düzenlemeler yapıldığı bildirdi.
Yazıcı, bankaların tüketicilerden
faiz dışında alacağı ücret, komisyon ve masrafların bakanlığın görüşüyle BDDK tarafından belirlenirken, tüketicilerin korunması ve kanunun ruhuna uygun davranılması gerektiğinin düzenleme altına alındığını ifade etti.
Oluşturdukları sistem çerçevesinde, satıcı veya sağlayıcı adına mesafeli sözleşme kurulmasına aracılık edenlerin, satıcı veya sağlayıcıya ilişkin bilgiler ile tüketiciyle yapılan işlemler ile ilgili kayıtları tutmak ve istenilmesi halinde bu bilgileri ilgili kurum, kuruluş ve tüketicilere vermekle yükümlü tutulmasına yönelik değişiklik yapıldığına değinen Yazıcı, diğer taraftan, komisyonda kabul edilen önerge doğrultusunda yoğun tüketici mağduriyetlerinin yaşandığı, katılımcılarına bir miktar para veya malvarlığı ortaya koymak karşılığında, gerçekçi olmayan yüksek kazanç beklentisi vaat eden ve tamamen sistemi kuran sınırlı sayıdaki kişilerin para kazanmasına dayanan saadet zinciri olarak da bilinen “piramit satış sistemlerini” yasaklayan düzenlemeler yapıldığını belirtti.
Bakanlık tarafından çıkarılacak ikincil düzenlemelerde başta tüketici dernekleri olmak üzere ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile sivil toplum kuruluşları ve kamu kurumu niteliğindeki meslek örgütlerinin görüşlerinin alınması zorunlu kılındığını ifade eden Bakan Yazıcı, tasarının cezalara ilişkin maddesinde yapılan değişiklik ile tüketicilere yıllık üyelik aidatı ve benzeri isim altında ücret tahsil edilmeyen bir kredi kartı sunmayan bankalara verilecek idari para cezasının miktarının 5 milyon liraya çıkarıldığına dikkati çekti.Yazıcı, "Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Taslağı kanunlaştıktan ve uygulama yönetmelikleri çıkarıldıktan sonra Türk tüketicisi çağdaş ülkelerde yaşayan tüketicilerle aynı haklara hatta bazı alanlarda daha üst düzey korumaya sahip olacak" ifadelerini kullandı. AA