Üç kurumdan çarpıcı 'faiz artışı' analizleri

İş Yatırım tarafından hazırlanan analizde "Merkezden ters köşe" başlığı ile kurum görüşünün Merkez
Bankasının politika faizini sabit tutarken üst bandı 150bp artıracağı yönünde olduğu belirtiliyor ve ekleniyor, "Yanıldıldığımız için hiç bu kadar mutlu olmamıştık."

YIL SONU BEKLENTİLER AYNI  

Raporun devamında da, "Alınan kararı geç kalsa da doğru yönde atılmış ve piyasaları olumlu yönde şaşırtan bir karar olarak görüyoruz. 200 baz puanlık faiz artırımı sonrası gelinen %10,25 seviyesi halen piyasada oluşan %10,6’lık ağırlıklı ortalama faizin ve %12’ye yaklaşan enflasyon beklentisinin altında. Ama Merkez Bankasına, gecelik borç verme ve geç likidite penceresinin verdiği 300bp imkanı kullanarak, kısa vadeli faizleri %12-13 bandına (pozitif reel faiz bölgesine) çıkarma imkanı veriyor. Yapılan açıklamada, Merkez Bankası ’güçlü kredi büyümesiyle ekonomide sağlanan hızlı toparlanma’ ve ’finansal piyasalarda yaşanan gelişmelerin (kurun artışı diye okuyun) enflasyonu yükselttiğini kabul ediyor. Dezenflasyon sürecini yeniden tesis etmek için ilave sıkılaşmaya gittiğini söylüyor." deniliyor.

İleriye dair de kurumun görüşü, "Atılan adımla para politikasının ne kadar sıkılaşacağı fonlama kompozisyonunda haftalık repo gecelik borç verme ve geç likidite penceresinin ne kadar yer alacağına ve aktif oranı ve munzam karşılık gibi makro ihtiyati politikaların izleyeceği seyre bağlı olarak belirlenecek." şeklinde olurken, "Merkez Bankasının aldığı karar sonrası ana tahminlerimizde bir değişikliğe gitmiyoruz. 2020 sonu için 7,50 dolar kuru, %13,0 ağırlıklı ortalama Faiz ve %11,5 enflasyon tahminlerimizi koruyoruz." beklentilerini de ekliyor.

Merkez Bankası faizleri artırdı

TCMB'DEN ŞAHİN BİR DURUŞ 

Gedik Yatırım tarafından hazırlanan analizde de, TCMB'nin 200 baz puanlık faiz artışıyla, şahin bir duruş sergilediği başlık olarak vurgulanıyor. 

Raporun detayında da, "TCMB enflasyon konusunda daha temkinli görünüyor. TCMB daha önce, salgına bağlı arz yönlü unsurların normalleşme sürecinde kademeli olarak ortadan kalkacağını ve talep yönlü dezenflasyonist etkilerin daha belirgin hale geleceğini öngördüğünü, ancak güçlü kredi ivmesiyle ekonomide sağlanan hızlı toparlanma ve finansal piyasalarda yaşanan gelişmeler (TL’de değer kaybı eğilimi olarak okuyabiliriz) neticesinde enflasyon öngörülenden daha yüksek bir seyir izlediğini belirtiyor. Bu da, 200 baz puanlık faiz artışı kararının arkasındaki temel gerekçe olarak öne çıkıyor.

Ortalama fonlama faizinin önümüzdeki günlerde yükselmeye devam etmesini bekliyoruz. TCMB’nin fonlama kompozisyonuna göre, parasal sıkılaştırmanın boyutu da ortaya çıkacak. Bu açıdan, TCMB’nin ortalama fonlama faizini kademeli olarak arttırmayı tercih edeceğini, halihazırda %10,6’nın hafif üzerindeki faizi, ilk aşamada %11,0’in üzerine yükselteceğini düşünüyoruz. Sonrasında döviz kurunun seyri sıkılaştırmanın hızını belirleyecektir. Sene sonunda %12,8, 2021’in ilk aylarında da %14,0-15,0 seviyelerindeki enflasyon beklentilerimiz de dikkate alındığında, ortalama fonlama faizinin sene sonu itibariyle %12,5-13,0, gelecek sene ilk çeyrek içinde de %14,0 civarına yükseltilmesini bekliyoruz.

Genel olarak, kararın (ve açıklama metninin) beklentilerden daha şahin olduğu görülüyor. Ancak piyasanın daha düşük oranlı sıkılaştırma beklentilerinin nedeninin de, kur ve enflasyona ilişkin olumlu beklentileri değil, TCMB’nin daha önceki para politikası duruşu ve kararları olduğunu da belirtmek gerekiyor. Bu açıdan piyasa, önümüzdeki günlerde, TCMB’nin ortalama fonlama faizini biraz daha yükseltmesini bekleyecektir. Ancak ne olursa olsun, TCMB’nin para politikası duruşunu, piyasa beklentilerine biraz daha yaklaştırmış olmasını olumlu karşılıyoruz." diye belirtiliyor.

Merkez Bankası faizi neden attırdı?

METİNLERDE DEĞİŞİKLİKLERİN SATIR ARALARI

Şekerbank tarafından hazırlanan analizde ise "PPK, politika faizinde beklentilerin üzerinde 200 baz puan artırıma gitti" başlığı ile bir önceki karar metnine göre değişiklikler inceleniyor. İnceleme şu şekilde:

Eylül ayı karar metninde "İktisadi faaliyette kademeli normalleşme adımlarıyla birlikte Mayıs ayında başlayan toparlanma güç kazanmaktadır." ifadesi "İktisadi faaliyette kademeli normalleşme adımları ve güçlü kredi ivmesinin desteğiyle üçüncü çeyrekte belirgin bir toparlanma gözlenmektedir." ifadesi ile değiştirilmiştir.

Eylül ayı karar metninde "Son dönemde ticari kredilerde normalleşme eğilimi gözlenirken, bireysel krediler güçlü seyretmiştir." ifadesi "Son dönemde ticari kredilerde gözlenen normalleşme eğilimi bireysel kredilerde de başlamıştır." ifadesi ile değiştirilmiştir.

Eylül ayı metnine "Enflasyon üzerinde etkili olan salgına bağlı arz yönlü unsurların, normalleşme sürecinde kademeli olarak ortadan kalkacağı ve talep yönlü dezenflasyonist etkilerin daha belirgin hale geleceği öngörülmüştü. Ancak, güçlü kredi ivmesiyle ekonomide sağlanan hızlı toparlanma ve finansal piyasalarda yaşanan gelişmeler neticesinde enflasyon öngörülenden daha yüksek bir seyir izlemiştir.

Enflasyon beklentilerinin kontrol altına alınması ve enflasyon görünümüne yönelik risklerin sınırlanması amacıyla Ağustos ayından itibaren atılan sıkılaştırma adımlarının güçlendirilmesi gerektiği değerlendirilmiştir. Bu doğrultuda Kurul, dezenflasyon sürecini yeniden tesis etmek ve fiyat istikrarını desteklemek amacıyla politika faizinin 200 baz puan yükseltilmesine karar vermiştir." ifadesi eklenmiştir.

Eylül ayı metninden "Salgına bağlı birim maliyet artışlarına ilave olarak döviz kuru ve kredilerde yaşanan gelişmeler talep yönlü dezenflasyonist etkileri sınırlamakta ve çekirdek enflasyon göstergelerinin eğilimlerinde yükseliş gözlenmektedir. Salgına bağlı tedbirlerle kısa vadede etkili olan arz yönlü unsurların, normalleşme sürecinin devamıyla kademeli olarak ortadan kalkacağı öngörülmektedir.

Salgın dönemine özgü finansal düzenlemelerin kademeli olarak normalleştirilmesi ve son dönemde likidite yönetimi kapsamında atılan sıkılaştırma adımlarının, makrofinansal istikrarı destekleyeceği değerlendirilmektedir. Bununla birlikte, salgının ilerleyişine bağlı olarak iç ve dış talep koşullarının seyrine dair belirsizlikler önemini korumaktadır." ifadesi çıkarılmıştır.

PPK, beklentilerin üzerinde 200 baz puan bir faiz artırımına giderek politika faiz oranını %8,25'den %10,25'e yükseltmiştir. Metnin genel olarak enflasyon temelinde tüm riskleri net şekilde özetlemesi ve toplantı ile gereken aksiyonun alınmış olmasını TL üzerindeki baskıyı hafifletme anlamında olumludur. Önümüzdeki döneme ilişkin olarak risklerin bu denli net şekilde özetlenmiş olması bir süre bekle gör şeklimde gidildikten sonra eğer ki koşullar gerektirirse yeni bir sıkılaştırmanın olabileceğine dair beklentileri güçlendirici yönde etki yapmıştır. "

2 yıl sonra gelen artış dövizi durdurur mu?