Türklerin 'gizli' parası kriz çıkardı

Türklerin İsviçre bankalarında ne kadar parası var?
Bizde genelde Türk halkının içeride 300 milyar dolarlık altını, İsviçre bankalarında da 300 milyar dolardan fazla dövizi olduğuna inanılır.
Özel sektör sıkıntıya geldikçe yurtdışından döviz getirdiği, özel sektörün dış borçlarının kendi hesaplarından geldiği söylenir.
Tabii ki bu rakamlar hep tahmine dayanır.
19 Haziran 2012 tarihinde Sabah Gazetesi'nde Barış Ergin'in bir haberi yayınlandı. Barış Ergin, İsviçre Merkez Bankası'nın her ülke insanının İsviçre bankalarında ne kadar varlığı olduğu hakkında rakamlar verdi.
İsviçre'de 2010 yılında Türklerin 3.9 milyar dolarının olduğu bu hesaplardaki paranın 2011 yılında 1.1 milyar dolar artarak 5.0 milyar dolara yükseldiği belirtiliyor.
İsviçre'deki hesaplarda tutulan toplam varlık 1.49 trilyon dolara kadar çıkıyor. Hesaplar incelendiğinde krizin kazanan ülkelerin varlıklarında gözle görülür bir artış var. İlk sırada ABD yer alırken onu Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin'in oluşturduğu BRIC ülkeleri izliyor. Brezilya yüzde 64 ile en büyük artışı sağlayan ikinci ülke konumunda. Toplam varlıkları 3.5 milyar dolar. Brezilya'yı BRIC'in diğer üyeleri Hindistan ve Çin izliyor. Hindistan'ın varlıkları yüzde 47, Çin'in yüzde 15.6 arttı.
Krizin derinden vurduğu ülkeler soluğu İsviçre'de alıyor. Fransa'nın varlıkları 5, Belçika'nın 2.5, Lüksemburg'un 2.4, Yunanistan'ın ise 1.3 milyar dolar azaldı. Bir diğer zor durumdaki Avrupa ülkesi Portekiz'in varlıklarında ise 531 milyon dolarlık düşüş yaşandı. Komşu'nun İsviçre'deki parası yüzde 50 azalarak düşüş liginin üst sıralarında yer aldı. Portekiz hesapları ise yüzde 25 eridi.
Bu bilgileri derleyen Barış Ergin, yazısında gene de resmi rakamlara güvensizliği vurguluyor. Diyor ki, "İsviçre'de gayriresmi bilgilere göre, bankalarda 60 milyar dolarlık Türk hesabı olduğu tahmin ediliyor."
Merkez Bankası'nın bankalardan derleyemediği rakamları gayriresmi kaynakların bulması şüphe ile karşılanıyor. Doğru olsa bile 60 milyar dolar gene de bugüne kadar kabul gören 300 milyar dolarlık birikimin çok altında.
Geçmiş dönemlerde sermaye hareketlerinin sınırlı olması karşısında İsviçre bankalarında hesap açmak önemli idi. Başka ülkelerin vatandaşları genelde vergiden kaçınmak için İsviçre'de hesap açıyor.
Türk halkının varlıklı kesimi ise eskisi kadar varlıklarını dışarıda tutma arayışında değil. "Ne olur ne olmaz" endişesi ile dışarıda tutulan para ise herhalde çok büyük rakamlarda değildir.
(TEVFİK GÜNGÖR/DÜNYA)