Türkiye'nin utanç haritası

Birleşmiş Milletler Kadın Birimi (UN Women), “Ateş Böcekleri ile Karanlığı Aydınlat” kampanyasıyla, kadınların kamusal alanda kendilerini güvende hissetmedikleri yerleri interaktif harita üzerinde “ateş böceği” ile işaretleyerek birbirlerini uyarmaya çağırdı. 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü’nde başlayan ve 10 Aralık İnsan Hakları Günü’ne kadar sürecek olan 16 günlük aktivizm kampanyasının çağrısına uyan binlerce kadın, Türkiye’de kendilerini güvensiz hissettikleri yerleri ateş böcekleriyle aydınlattı. Haritaya bakıldığında başta İstanbul, Ankara, İzmir olmak üzere Türkiye ışıl ışıl...

Birbirinizi uyarın

BM tarafından açılan ‘atesbocekleri.info’ isimli sitede kampanyanın amaçları ve nedenleri ise şöyle anlatıldı:

“Yaşadığın kentte kendini güvende hissediyor musun? Sokakta yürürken seni tedirgin eden şeyler oluyor mu? Sözlü tacizle karşılaşıyor musun? Yanından geçerken omzuna çarpan, aracınla giderken trafikte seni sıkıştıran oluyor mu? Toplu taşımaya binerken kalabalık olmasına dikkat ediyor musun ya da toplu taşımada yalnız kalmaktan kaçınıyor musun? Yürüdüğün sokaklarda yeterli aydınlatma var mı? Yanmayan sokak lambaları, yolunu değiştirmene neden oluyor mu? Zaman zaman bir çukura denk gelip düşme tehlikesi geçiriyor musun? Kaldırımın yüksekliği yüzünden asfaltın kenarından yürümek zorunda kaldığın oluyor mu? Cevabın ‘Evet’ ise, sen de kamusal alanda (sokakta, iş yerinde, eğlence yerlerinde) şiddete maruz bırakılıyorsun. Kamusal alandaki şiddetten en çok kadınlar ve kız çocukları etkileniyor; sokakta yürürken, alışveriş yaparken ve toplu taşımayı kullanırken güvende hissetmiyorlar. Şiddetten arındırılmış bir hayat, kadınlar ve kız çocuklarının güçlenmesi ve eşit bireyler olarak toplumsal hayat içerisinde yer almalarının ön koşullarındandır. Ateş böcekleri birbirlerini korumak, gecenin karanlığında birbirlerini kollamak için bir yanıp bir sönen ışıklarıyla sessiz bir iletişim içindeler. Uzaktan bir yangın yerini anımsatan bu bol ışıklı iletişim onların hayatta kalmasını sağlıyor. Her bir ışık güveni simgeliyor. Bu kusursuz iletişim, şiddet gören kadınlar için neden bir çözüm olmasın? Siz de bir yerlerde kendinizi güvensiz hissediyorsanız oraya bir ateş böceği bırakın, karanlığı aydınlatın.”

16 günlük aktivizm

25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele ve Dayanışma Gününden başlayarak 10 Aralık İnsan Hakları Günü’ne kadar süren “16 Günlük Aktivizm”, Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliği’nin yürüttüğü küresel bir kampanya. Kadınlara ve kız çocuklarına yönelik şiddetin önlenmesi ve ortadan kaldırılması konusunda farkındalık yaratmayı hedefleyen kampanya, umudun ve ışığın rengi turuncudan ilham alıyor. Kampanya, özel sektörü, kamu kurum ve kuruluşlarını, yerel yönetimleri, sivil toplum örgütlerini, “Dünyayı Turuncuya Boya” sloganıyla kadınlara yönelik şiddete dikkat çekmeye çağırıyor. 16 gün boyunca binalar, parklar ve ikonik yapılar turuncu renkle aydınlanıyor.

Yerel yetkililerle bilgiler paylaşılacak

BM Kadın Birimi, interaktif haritadaki güvensiz noktalara ilişkin bilgiyi, yerel yönetimlerle paylaşacak . Kampanya ile kadınların ve kız çocuklarının, evde, sokakta, her yerde şiddetten uzak bir hayat yaşamalarına katkı sağlamak amaçlanıyor.

Sistem nasıl işliyor?

Dayanışmanın sembolü ateş böceklerinden ilham alarak kamusal alanda şiddete dikkat çekilen sistem şöyle işliyor:

Sitedeki harita üzerinden kendinizi güvende hissetmediğiniz ili, ilçeyi ya da mahalleyi bularak oraya bir ateş böceği simgesi koyuyorsunuz. Yine harita üzerinde başka kadınların ateş böceği bıraktıkları yerleri de görebiliyorsunuz.

En çok ateş böceği İstanbul’da

Harita en çok dikkat çeken yerler büyük şehirler. En çok ateş böceği simgesinin bulunduğu İstanbul’da sadece Adalar’da ateş böceği olmadığı dikkat çekerken, Beyoğlu, Taksim, Beşiktaş, Kadıköy, Eminönü, Karaköy, Şişli, Üsküdar, Ümraniye gibi yerlerde kadınlar kendilerini güvende hissetmiyor. İstanbul’u, İzmir, Ankara, Gaziantep, Mersin, Antalya, Adana, Malatya, Eskişehir, Samsun izliyor. Hiç ateş böceği işaretlenmeyen yer ise yok. Bodrum, Çeşme, Alanya, Side, Belek, Datça, Didim, Şarköy gibi tatil bölgelerini de kadınların güvensiz gördükleri yerler arasında.