Türkiye'nin Medici'si: Sabancılar

Haluk Akakçe... Çağdaş sanatın en önemli temsilcilerinden biri. Eserleri Whitney Müzesi, Tate Britain, Moma gibi müzelerde sergilendi. Sadece Türkiye'de değil uluslararası arenada rüştünü ispatlamış bir isim. Ama Akakçe sanatçı kimliği kadar 'magazinsel' yönüyle de ön planda. Nasıl olmasın? Türkiye'de kafasına Lady Gaga'nın şapkasını takıp pembe pantolon, rengarenk ceket ve her parmağında yüzüklerle sokağa çıkan kaç kişi var ki? Ya da kaçımız apartman dairemizde iki maymun, üç köpek ve onlarca kuş besliyoruz ki? Haluk Akakçe bunların hepsini yapıyor. Hatta bu kadarı da yetmiyor kah Londra'da jetset arkadaşlarıyla, kah New York'taki loft'unda Hollywood starlarıyla partiliyor. Ve bu 'marjinal' hayat tarzı yüzünden de eleştiri oklarını üzerine çekiyor. Oysa Akakçe içinden geldiği gibi yaşadığını söylüyor: "Ben Bilkent'i ve Chicago Sanat Akademisi'ni birincilikle bitirdim. Dünyanın en önemli galerileri ve müzeleri işlerimi sergiledi. Önemli olan bu değil mi?" diye kendini savunuyor. Evet bu hafta Eko-Sanat'ın konuğu Haluk Akakçe. Kısa süre önce galerisiyle yollarını ayıran Akakçe'yle sık sık yüzük almak için gittiği Akaretler'deki Sevan Bıçakçı'nın mağazasında buluşuyoruz. Konu ilk olarak altı hafta sonra gerçekleşecek bianelden açılıyor. "İstanbul bienali saygı duyulan bir programa sahip. Bu yılki bence çok daha önemli. Çünkü ticari bir sanat fuarıyla paralel bir şekilde açılacak. Bu fuarı destekleyen hem Türk hem de Ortadoğu'dan güçlü aileler var. Bu tarz güçlü ailelerin sanata destek vermesi çok önemli. Tıpkı Mediciler gibi" diyen Akakçe'ye Türkiye'nin Mediciler'ini soruyorum, Sabancı Ailesi yanıtını veriyor. Sakıp Sabancı ile başlayan tarihi kültürü geleceğe taşıma alışkanlığı Sabancı ailesinin birçok ferdinde devam ediyor. Öyle ki Demet-Cengiz Çetindoğan çifti, Sabancı Ailesi'nin ikinci müzesini kurma hazırlığında. Elbette Akakçe'nin tek beğendiği koleksiyonerler Sabancılar değil. Ama koleksiyonerliği ikiye ayırıyor. Bir al-sat yapmak için, yani resimden kâr elde etmek için satın alanlar, bir de gerçekten beğendiği için alanlar olduğunu düşünüyor. "Alsınlar da ne için alırlarsa alsınlar" diye de sözlerine ekliyor. 
'2 milyon dolar vereyim 6 ay bana çalış'
Elbette herkesin koleksiyon yapma nedeni farklı. Bakın Akakçe bu durumu nasıl özetliyor: "Sanattan anlamayan ama 'Bir arkadaşımın evinde gördüm, ben de istiyorum. Fakat içinde kırmızı fazla olsun' diyenler de oluyor. Hemen atölyemden attırıyorum." Sonra da ismini vermeden meşhur bir sanat galericisini neden dövdürtmek zorunda kaldığını anlatıyor: "Sabaha karşı kapım çaldı. Karşımda eski bir galerici. 'Sana 2 milyon dolar vereyim altı ay bana çalış' dedi. 2 metreye 2 metre resimler yapacakmışım. İçinde hangi renk kullanacağımı da söylüyor. Eski korumam, şimdiki asistanıma dövdürttüm ve kapı dışarı attım."
Medyatiklik sadece hızlı masa buldurur
Sanat ekonomisi olgusunun oluşması elbette bütün piyasayı değiştirdi. Artık günümüz ressamları da 'şöhretler kulübü'nde yer alıyor. Peki ama magazinde boy göstermek, popülerleşmek bu işin bir tür pazarlama stratejisi değil mi?" diye soruyorum Haluk Akakçe'ye... Cevabı ilginç: "Malzemen iyi olmazsa tek başına popüler olmak bir işe yaramaz. Beni bugün dünyanın en iyi üniversitelerinden Yale eğitim vermem için davet ediyor. Ben istediğimi yapma hakkını, iznini ve özgürlüğünü kendime verdim. 'Medyatik' Türkiye'ye ait bir kelime. Medyatik olduğun zaman ne değerin artıyor, ne de Moma seni çağırıyor. Sadece brasserie'de daha hızlı masa buluyorsun o kadar"
MEDİCİLER KİM?
Sanat, edebiyat ve mimarlık tutkunu olan Medici Ailesi İtalya'da Rönesans'ın gerçekleşmesinde aktif rol alan bir aile. Avrupa'nın 'en büyük sanat koruyucuları' arasında yer alan Medici Ailesi'nin her ferdi sanatla ilgilendi ve kendi dönemindeki yetenekli sanatçıları destekledi. 1434-1737 tarihleri arasında hüküm süren ailenin destek verdiği sanatçılar arasında Botticelli, Donatello, Michelangelo, Leonardo Da Vinci ve Raphael gibi dahiyane sanatçılar da var.
KRİZİN YARATTIĞI 100 STAR SANATÇI
HALUK Akakçe kendi eserlerinin çok pahalı olmadığı görüşünde: "Ekonomik krizde sanatçıların fiyatları aşağı düşmeyince, daha önce kimsenin farkına varmadığı, kaliteli ama çok pahalı olmayan bir grup sanatçı piyasanın yeni starları oldu. Ekonomik kriz var, insanlar neden 'Bir kağıt parçasına 1 milyon dolar vereyim, adam burada müthiş bir video yapmış, 20 bin euroya satıyor onu alayım' demeye başladı. Ve bir anda 100 parlayan yıldız sanatçı listesi açıklandı. Ben de ekonomik krizin parlattığı, yatırım yapılacak 100 sanatçı arasına girdim."
ÇANTA MUAMELESİ YAPANLAR ÇIKIYOR
"PAHALI çantalarla gezen kadınların bazıları genelde alt yapısı olmayan, eğitimleri olsa bile içeriği olmayan kişiler. Ve bazen bana işkence ediyorlar" diyor Akakçe. "Pazarlık mı istiyorlar?" diye sorunca da "Pazarlığı geçtim, bana çanta muamelesi yapıyor. Yanımdan arkadaşını arayıp 'Evet hayatım, Haluk Akakçe'yle beraberim. Bir resmini aldım' diye anlatıyor. Araya girip, eserin adını söyleyeceğim, bana 'Sen bir dakika susar mısın!' diyor. Benim bir değerim yok. Ama benim resmimi aldığı için kendi değerinin yükseldiğini düşünüyor" yanıtını veriyor.
JETLE SANATÇI GETİRTTİ
AKAKÇE, sohbetimiz sırasında Belçikalı sanatçı Wim Delvoye'yi özel jetiyle İstanbul'a getirten bir Türk koleksiyonerden bahsediyor: "Londra'da Wim Delvoye'a rastladım. Yeni İstanbul'dan döndüğünü anlattı. Türk bir koleksiyoner onun işlerini satın almış ve yerleştirmesi için özel jetiyle İstanbul'a davet etmiş. Kim olduğunu bilmiyorum ama çok iyi koleksiyoner olduğu kesin." SABAH