Türkiye'den kaçırılan eser ABD'de 14,5 milyon dolara satıldı

Türkiye'nin iadesi için hukuki çalışmalar başlattığı Anadolu'dan kaçırılan Guennol Yıldız Avcısı adlı tarihi eser, Christie's Müzaye Evi'nin Rockefeller Center'daki New York merkezinde düzenlenen açık artırmada satışa sunuldu.

ABD'nin New York şehrindeki Christie's Müzayede Evi tarafından düzenlenen açık artırmada, Türkiye'den kaçırılan 5 bin yıllık kadın heykeli "Guennol Stargazer" (Guennol Yıldız Avcısı) yaklaşık 14,5 milyon dolara satılırken, satış müzayede evi dışında toplanan Türkler tarafından protesto edildi.

KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI İLAN VERMİŞTİ

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türkiye’den yurtdışına kaçırılan Kilia tipi idolün New York’taki ünlü müzayede evi Christie’s tarafından satışa sunulduğu gün New York Times gazetesinde tam sayfa “açık mektup” yayınladı.

Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre, yapılan araştırmada, idolün Türkiye kökenli olduğu ve pek çok bölgede ele geçmiş örneklerinin bulunduğunu, Manisa Müzesi’nde benzer örneklerinin yer aldığı ve idolün yasadışı yollarla yurtdışına çıkarılmış olma ihtimalinin yüksek olduğu tespit edildi.

SATIŞTAN ÇEKİN

Müzayede evi ile iletişime geçerek durumu anlatan bakanlık, eserin satıştan çekilmesi ve Türkiye’ye iade edilmesini istedi. İyi niyet çerçevesinde ve diplomatik yollardan yapılan bu girişime müzayede evi tarafından olumsuz yanıt verilmesi üzerine bakanlık, hukuki süreci başlattı. Mahkeme sonucunda alınan karara göre, eser müzayedenin bir parçası olarak kalacak olmasına rağmen, en yüksek fiyatı veren kişi 60 gün boyunca beklemek zorunda kalacak. Buna göre, Christie’s firması 60 gün boyunca ödeme kabul edemeyecek ve ürünü teslim edemeyecek. Christie’s yönetimi, eserin açık artırması başlarken “Bu eser Türkiye Cumhuriyeti tarafından mülkiyet/hak iddiasına tabidir” duyurusu yapacak ve eser üzerinde Türkiye’nin tüm haklarının saklı olduğunu belirtecek.

TEŞEKKÜR EDİYORUZ

Bakanlık ayrıca eserin satışa sunulduğu gün (dün) New York Times gazetesinde tarihi eser kaçakçılığına dikkat çeken bir açık mektup yayınladı. Mektupta özetle şöyle denildi: “2012 yılındaki sanat ve fikirlerin uluslararası kültürel değişimi etkinliğinde tanıtılan ve MS 194 yılına ait ‘Orfeus Mozaği’nin iadesi hususunda Dallas Sanat Müzesi’ne teşekkür ediyoruz. Türkiye’de Perge’de kazı alanından çıkarılan 1800 yıllık ‘Yorgun Herakles’ heykelinin bir parçasını 2011 yılında iade eden Boston Güzel Sanatlar Müzesi’ne ve mermer parçaları, antik sikkeler, mermer yazıtlar, amforalar, yazılı kanunlar ve Roma dönemine ait bir at koşum takımı da dahil olmak üzere 4 bin 272 adet kültürel mirasın iadesi için tüm özel koleksiyonculara, müzayede evlerine ve üniversitelere teşekkür ediyoruz.”