Türkiye'de şirket kuran Suriyelilerin yüzde 72'si geri dönmek istemiyor

Türkiye'de yaşayan Suriyeliler,15 bin 159 şirketi ya kurdular ya da ortağı olarak yer aldılar. Bu şirketleri kuran Suriyeli patronlar kendi vatandaşlarını da unutmadı ve şirketlerinde 44 bin Suriyeliyi istihdam etti. TEPAV’ın araştırmasına göre, Suriyeli girişimcilerin yüzde 72'si Suriye'deki savaş sona erse bile Türkiye'den ayrılmayı düşünmüyor.

3 milyon 649 bin 750 Suriyeliyi barındıran Türkiye'de Ticaret Bakanlığı'nın son verilerine göre Suriyelilerin ortak veya sahip olduğu 15 bin 159 şirket var.

Türkiye Ekonomi Araştırmaları Vakfı'nın raporuna bakıldığında söz konusu Suriyeli şirketler 44 bin Suriyeliyi de istihdam ediyor. "

"YAKLAŞIK 250 BİN SURİYELİ BU ŞİRKETLER SAYESİNDE GEÇİMLERİNİ SAĞLIYOR"

TEPAV'a göre bu şirketlerde ortalama çalışan sayısı 7.3 kişi olurken, ortalama bir Suriyeli ailenin 6 kişiden oluştuğu göz önüne alındığında, yaklaşık 250 bin Suriyeli bu şirketler sayesinde geçimlerini sağlıyor. Bu da Türkiye'deki Suriyelilerin yaklaşık yüzde 7'sinin sahibi ya da ortağı Suriyeli şirketlerden istihdam anlamında faydalandığını ortaya koyuyor.

SURİYELİ GİRİŞİMCİLER 'GEÇİCİ' DEĞİL

Araştırmanın sonuçlarına göre TEPAV'ın görüştüğü Suriyeli girişimcilerin yüzde 72'si Suriye'deki savaş sona erse bile Türkiye'den ayrılmayı düşünmüyor. Araştırmanın gerçekleştirildiği Suriye sınırında ya da sınıra yakın Gaziantep, Mersin, Hatay, Şanlıurfa, Kilis, Adana, Kahramanmaraş ve Mardin'deki Suriyeli girişimciler 'geçici' olmadıklarını vurguluyor. Suriyelilerin geçici olmadıklarını söylemelerinin altındaki en büyük neden ise iş hayatında yaşanan görece başarı.

GAZİANTEP VE MERSİN İLK SIRADA

Rapora göre, söz konusu 8 kentte aktif toplamda 106 bin 545 şirket bulunurken, bunların 2 bin 122'si (yüzde 2) Suriyelilerin. 8 kent içinde Suriyelilerin en fazla şirket kurduğu ilk iki kent ise 802 şirketle Gaziantep ve 647 şirketle Mersin. Suriyelilerin istihdamı ile ilgili mevcut yasa ve düzenlemelerin, mülteciler tarafından kurulan şirketleri olumsuz yönde etkilediğini ve Suriyelilerin resmi iş piyasasına entegrasyonunu sınırladığı da ifade edildi. 

"DIŞ TİCARET KONUSUNDA POZİTİF BİR ROL OYNAMASINA İZİN VERİLMESİ MÜMKÜN"

TEPAV raporunun yazarı Omar Kadkoy, hem Suriyeliler hem de Türkiye vatandaşları için istihdam imkânı yaratan şirketlere ilişkin verileri, Türkiye'deki Suriyelilere yönelik yanlış ekonomik ve sosyal ön yargıların ‘panzehiri' olarak değerlendirdi. Kadkoy, buna karşın Suriyeli girişimcilere yönelik yeni yasal düzenlemelerle, söz konusu şirketlerin dış ticaret konusunda pozitif bir rol oynamasına izin verilmesinin mümkün olduğunu belirtti. 

GÜVENLİK ÖNCELİĞİ

Türk-Alman Üniversitesi Göç ve Uyum Araştırmaları Merkezi Direktörü Prof. Dr. Murat Erdoğan, Suriyelilerin ülkede kalmayı tercih etmesinin ve 'kalıcı' olma düşüncesine kapılmasının birinci nedeninin güvenlik ve gönüllü dönüş yapma isteklerinin sıfıra yakın' olduğunu öne sürdü. Erdoğan, son araştırmalara göre, gündelik ücretle çalışan Suriyelilerin sayısının azaldığını, maaşlı çalışan Suriyelilerin ilk kez diğer kesimin üzerine çıktığını işaret etti.