Türkiye'de gizli hesaplar çıktı!

ING Uluslararası Araştırmalar tarafından her yıl 13 Avrupa ülkesinde 13 bin tüketiciyi kapsayarak gerçekleştirilen “Avrupa’da Tasarruf ve Borç Araştırması” sonuçlarına göre 2014 eğilimleri ve 2015 beklentileri açıklandı. İngiltere, Hollanda, Almanya, Fransa, Belçika, Lüksemburg, İtalya, İspanya, Avusturya, Çek Cumhuriyeti, Polonya, Romanya ve Türkiye’de yapılan anketlerde ortaya çıkan sonuçlar, yeni yılda tüketicilerin hangi alanlarda tasarruf edeceğini ve finansal yönetim konusunda hangi faktörlerden etkilendiklerini belirledi.  Araştırma Türkiye’de ve Avrupa’da tüketici alışkanlıkları, tasarruf eğilimleri ve borçlanma yöntemlerine ilişkin ilginç sonuçlar ortaya koydu.

Türkiye, kişisel tasarruflar liginde sondan ikinci

Araştırma, Avrupa’da 5 kişiden 2’sinin tasarrufu bulunmadığını ortaya koyuyor. Son bir yıl içinde Avrupa’da tasarrufu bulunmayanların oranı yüzde 35’ten yüzde 38’e yükseldi. Türkiye’de ise tasarruf sahibi olmayanların oranında bir yıl öncekine göre yüzde 4’lük artış görülüyor. Tasarrufu olmayan tüketicilerin oranının 2014 yılında yüzde 44’e ulaştığı Türkiye, kişisel tasarruflar liginde sondan ikinci sırada yer alıyor. 2015’te ise bu oranın yüzde 48’e ulaşması bekleniyor. Listenin son sırasında 2014’te yüzde 52, 2015 beklentisinde ise yüzde 60’lık oranla Romanya yer alıyor.

Listede, Hollanda, Lüksemburg ve İngiltere tasarruf alanında zirvede bulunurken, Avrupa genelinde tasarruf sahiplerinin son bir yılda artış gösterdiği ülkeler İngiltere ve Belçika oldu.
Yıllık Gayrı Safi Milli Hasıla değişim oranına göre tasarrufların azaldığı ülkeler sıralamasında Türkiye, yüzde 23 tasarruf kaybıyla listenin ilk sırasında yer alıyor. Türkiye’de araştırmaya katılan kişiler arasında genel ekonomik gidişatın kişisel finansal yönetimlerini olumsuz etkilediğini belirtenlerin oranı bir yıl öncesine oranla 8 puan artış göstererek yüzde 31’den yüzde 39’a yükseldi. Avrupa genelinde ise genel ekonomik durumun kendi tasarruflarını olumsuz etkilediğini düşünenler geçen yıla göre 5 puan azalarak yüzde 41’den yüzde 36’a inmiş durumda.

Türkiye’de borç dağılımında kredi kartı, Avrupa’da ise bireysel krediler ilk sırada

Kişisel borçlar haritasında Türkiye’deki tüketiciler yüzde 53’lük kredi kartı borç oranıyla Avrupa’nın açık ara zirvesinde bulunuyor. Bu alanda Türkiye, en yakın takipçileri olan İngiltere (%25) Polonya (%21) ve Romanya’ya (%18) kıyasla açık ara önde bulunuyor.
Kredi kartı kullanımının en düşük olduğu ülkeler ise Hollanda (%5), Fransa (%5), Avusturya (%6) ve Almanya (%7)  şeklinde sıralanıyor. Türkiye’de tüketicilerin, borç yükünün yüzde 53’ünü kredi kartı borçları, yüzde 37’sini bireysel krediler, yüzde 11’ini ek hesap kullanımı ve yüzde 20’sini aile ve yakın çevreye olan borçlar oluşturuyor. Avrupa ortalamasında ise tüketicilerin borç dağılımında bireysel krediler yüzde 24; kredi kartı borçları yüzde 18, ek hesap kullanımı yüzde 15 ve aileye ve yakın çevreye olan borçlar yüzde 10 oranında pay alıyor.

Araştırmada ayrıca, Avrupa genelinde tasarruf sahiplerinin yüzde 67’sinin kredi kartı borcu bulunmadığı; tasarruf sahibi olmayanların ise yüzde 56’sının kredi kartı borcu olduğu bilgisi dikkat çekiyor. Avrupa’da tüketicilerin yüzde 27’si, Türkiye’de ise yüzde 30’u borç alırken uygulanan faizi bilmediklerini belirtiyor. Bununla birlikte, Avrupa’da tüketicilerin yüzde 45’i, Türkiye’de ise 42’si borçlanmak için ek hesap kullanımını kredi kartına tercih ediyor. Polonya, Almanya, İngiltere ve Hollanda’da ise ek hesabı tercih edenlerin oranı yüzde 50’nin üzerine çıkıyor.

Türkiye’de tüketici giyim ve kişisel bakım masraflarını kısıyor

Araştırma sonuçlarına göre tüketicilerin tasarruf için yaptıkları birikim miktarından duyduğu memnuniyeti ifade eden Tasarruf Konforu Ligi’nde Türkiye 5. Sırada yer alarak üç yıl arka arkaya bulunduğu pozisyonu korudu.  Buna göre, Türk tüketicilerin yüzde 31’i tasarruf miktarından memnun olduğunu söylüyor. Ancak buna rağmen, Türkiye’de toplam nüfusa oranla tasarrufu bulunmayan oldukça geniş bir kesim bulunuyor. Türkiye tüm ülkeler arasında, tasarruflarını düzenli artıramayanların yüzde 62 ile en yüksek orana sahip olduğu ülke konumunda.

Avrupa genelinde tüketicinin lüks tüketimi azalttığı ve sabit giderlere daha fazla odaklandığı görülüyor. Araştırmada Avrupa’da en fazla kısılan giderler, eğlence ve boş zaman aktiviteleri olarak belirlendi.  Giyim ve kişisel bakım masrafları Avrupalı tüketicinin tasarruf için en yaygın şekilde kesintiye gittiği üçüncü gider alanı iken Türkiye’de bu iki kalem, masrafların kısıldığı alanlar listesinde başı çekiyor. 2015’te Avrupa’da tüketicilerin tatil masraflarında yüzde 18 kesintiye gidecekleri göze çarpıyor. Bu oran Türkiye, İspanya ve İtalya’da yüzde 22. Diğer yandan Avrupa’da en az kesintiye gidilen alan ise gıda harcamaları olarak öne çıkıyor.

Türkiye’de eşler birbirlerinin tüm banka hesaplarından haberdar değil 

Türkiye, Avrupa’da araştırmaya katılan ülkeler arasında “Eşim sahip olduğum tüm banka ve tasarruf hesaplarımdan haberdardır” cümlesine katılmayanların en yüksek oranda olduğu ülke.

Türkiye ayrıca, Fransa’nın ardından ‘eşlerin birbirinden parasal konularda sır saklamasının normal olduğu’ görüşünün en yaygın olduğu ikinci ülke durumunda. Son 12 ay içinde bir şey satın alıp bu masrafı eşinden gizleyenlerin en yaygın olduğu ikinci ülke de Türkiye… Borcu olan hanelerde bu oranın daha yüksek olduğu görülüyor. Avrupa’da borcu olanların yüzde 22’si borcu olmayanların ise yüzde 17’si eşlerinden yaptıkları bazı masrafları gizliyor. Türkiye’de ise gizli harcama yapanların oranı borcu olan hanelerde yüzde 27, borcu olmayan hanelerde ise yüzde 22.

Avrupa’da 10 kişiden 3’ü sahip olduğu parayı eşine söylememenin normal olduğuna inanıyor. Avrupa genelinde Tüketicilerin yüzde 17’si, Türkiye’de ise yüzde 28’i eşlerine söylemedikleri bir hesapları bulunduğunu beyan ediyor. Avrupa genelinde, yaşça daha büyük çiftlerin eşlerinden parasal konularda daha az sır sakladıkları göze çarpıyor.

Bankadan borç almak aileden istemekten kolay

Bireyler, borç alma konusunda aile ve yakın çevreden çok bankaları tercih ediyor. Tüketicilerin çoğunluğu ailelerinden ya da arkadaşlarından borç istemenin zor geldiği görüşünde birleşiyor. Avrupa’da tüketicilerin yüzde 74’ü ailesinden borç istemenin bankadan almaktan daha zor olduğunu düşünüyor. 
​
Aileden borç almanın daha yaygın olduğu Türkiye’de de durum çok farklı değil. Tüketicilerin yüzde 84’ü aileden ya da arkadaşlardan borç istemenin bankadan borç almaktan daha zor geldiğini söylüyor. Türkiye bu oranla araştırma yapılan Avrupa ülkeleri arasında 1. sırada yer alıyor.