Gelişmiş ülkelerin daha çok etkilendiği küresel kriz, dünya ekonomisinin ağırlığını batıdan doğuya kaydırırken, para akışında da tam tersi bir yön değişikliği söz konusu oldu. Eskiden gelişmiş batı ülkelerinden, doğudaki gelişmekte olan ya da az gelişmiş ülkelere para gönderilirken, bugünlerde, para transferleri de doğudan batıya doğru yönünü değiştirdi. Aynı durum küresel kriz sürecinde
finans sektörünün sağlam duruşu ve ekonomik büyümedeki performansıyla dikkat çeken Türkiye için de geçerli. Bugüne kadar daha çok Almanya’ya göç eden işçilerin anavatanı olarak bilinen Türkiye, Western Union gibi para transferi yapan şirketler açısından ‘para gönderilen’ ülke konumundaydı. Ancak Financial Times'ta yayınlanan Gillian Tett imzalı yazıya göre bu durum Almanya ve Fransa’nın da Avrupa’daki krizden etkilenmesiyle değişti. Western Union verilerine göre eskiden Almanya ve Fransa’da çalışan Türk işçiler evlerine yani Türkiye’ye para gönderirken, bugün Türkiye’de yaşayan Türkler, Avrupa’daki akrabalarına para gönderiyor.
YÜZDE 30 ARTTI
Dünyanın en büyük para transferi gruplarından ABD merkezli Western Union’ın Dünya Başkanı Hikmet Ersek, 2012'den itibaren para akışında bir değişim yaşandığını belirterek, “Türkiye artık gelişmiş batı ülkelerinde çalışan Türklerin anavatanlarındaki akrabalarına para gönderdikleri bir ülke değil. Türkiye
bugünlerde daha çok Avrupa’daki krizden dolayı zorda kalmış Almanya ve Fransa’daki akrabalarına para gönderen bir ülke” dedi. Ersek, Türkiye’den Almanya’ya gönderilen paranın tüm işlemler içindeki payının 2012’de yüzde 30’a yükseldiğini belirtti. Ersek şunları söyledi: “Bundan birkaç yıl öncesinde Türkiye’nin tüm para transferlerine bakıldığında işlemlerin yüzde 90’ını Türkiye’ye gönderilen para işlemleri oluştururken bu tablo artık değişmeye başladı. Bu son yıllardaki ekonomik atılımın sonuçlarından biri. Çok büyük bir değişim.”
RUSYA-MEKSİKA-KORE
Türkiye gibi Meksika, Güney Kore ve Endonezya’nın da bugünlerde ‘para gönderilen’ değil daha çok ‘para gönderen’ ülkeler olduğunu kaydeden Ersek para akışında yaşanan değişimi şöyle anlattı: “İspanya, Portekiz ve Yunanistan gibi ülkelerde ve hatta Almanya ve Fransa da para gönderilen ülkeler olarak karşımıza çıkıyor. Daha önce para gönderilen ülkelerin başında gelen Rusya da, tam tersi trafik yaşanan ülkelerden. Şu anda Rusya para gönderen 3’üncü büyük ülke konumunda. ABD’de de karşılıklı bir dengeye yaklaşıldığı görülüyor.”
İşçi dövizleri umut olmuştu
TÜRKİYE ekonomisi dönem dönem gerçekleştirdiği ekonomik kalkınma hamlelerinde Almanya başta olmak üzere Avrupa’daki Türk işçilerin dövizlerini ülkeye çekme çabası içine girdi. Son olarak 8’inci Cumhurbaşkanı Turgut Özal, Almanya’daki işçilere birikimlerini Türkiye’ye göndermeleri yönünde çağrıda bulunmuş ve o dönem Türkiye ciddi miktarlarda döviz girdisi sağlanmış ve o dönemde özellikle altyapı, köprü-otoyol gibi projeleri hayata geçirmeye çalışan Türkiye için bu paralar umut olmuştu.
Saniyede 28 transfer işlemi gerçekleşiyor
HİKMET Ersek, dünya genelinde yapılan para transferlerinin işlem büyüklüğünün ortalama 350 dolar olduğunu belirterek, “Bu küçük miktarlardaki transfer işlemleri, dünya ekonomisindeki büyük değişimleri gösteriyor. Dünyada 200 milyon kişinin para transferi yaptığını tahmin ediliyor. Western Union saniyede 28 işlem gerçekleştiriyor. Şirket, 2011’de 18 milyar dolarlık işlem gerçekleştirdi.” diye konuştu. Mikro düzeydeki bu parasal hareketlilik, dünya ekonomisinin gerçek manzarasını da ortaya koyacak veriler sunuyor. Tüm sektörde ise yılda 500 milyar doların üzerinde paranın transfer edildiği tahmin ediliyor.
İspanya ‘para gönderilen’ ülke
DÜNYADAKİ para transferi trafiği küresel ekonomi ve ülkelerin ekonomik durumuna ilişkin önemli ipuçları veriyor. Örneğin İspanya bundan 4 yıl önce Meksikan, Latin Amerika ve Kuzey Afrika’dan göç eden işçilerin evine ‘para gönder’dikleri bir ülke olarak konumlanırken, bugünlerde işsiz genç İspanyolların bu ülkelere iş bulmak için göç ettikleri görülüyor. İspanya bugünlerde daha çok ‘para gönderilen’ ülke konumunda.