Türkiye eyaletlere mi bölünecek?

TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Prof.Dr. Mustafa Şentop, Türkiye’nin geleceğe doğru yol kat edebilmesi için Anayasa ve parlamenter sistemin değiştirilmesi gerektiğini belirtirken, "15 gün içerisinde anayasa değişikliğiyle ilgili bir teklifi meclise vereceğiz" dedi.

Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi'nde, (NKÜ) 'Türkiye’de Anayasalar ve Siyaset' konulu konferans düzenlendi. Konferansa, Prof.Dr. Mustafa Şentop’un yanı sıra, Tekirdağ Valisi Mehmet Ceylan, AK Parti Tekirdağ milletvekilleri Ayşe Doğan ve Metin Akgün, NKÜ Rektörü Prof.Dr. Osman Şimşek ile AK Parti Tekirdağ İl Başkanı Cüneyt Yüksel katıldı. TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Prof.Dr. Mustafa Şentop, Türkiye’nin geleceğe doğru yol kat edebilmesi için yeni Anayasa'nın ve parlamenter sistemin değiştirilmesi gerektiğini savundu. Bahar aylarında yeni Anayasa'nın referanduma sunulacağını açıklayan Prof.Dr. Şentop, şöyle devam etti:

"15 gün içerisinde anayasa değişikliğiyle ilgili bir teklifi Meclis'e vereceğiz. Bahar aylarında bir referandumla anayasa değişikliğini halkımızın onayına sunacağız. Türkiye şu anda 1982 yılında yapılan bir anayasa ile idare ediliyor. Bugüne kadar mayıs ayında yapılan değişiklikle birlikte 18 değişiklik yapılmıştır. Bu değişiklikler arasında çok önemli dokunmalar var. Mesela AK Partinin 2004 yılında anayasanın 90. maddesiyle ilgili yapılan değişiklik çok önemli bir değişikliktir. Bu kadar değişikliğe rağmen Türkiye hala yeni Anayasayı tartışıyor. Bunun sebebi şudur, biz anayasanın bu değişiklerle sözde bir değişiklik yapıyoruz. Bu değişimlerin sözde değişimler olmasıdır. Şu anki anayasanın paradigmasıyla ilgili bir sorun var."

TÜRKİYE'DE EYALET SİSTEMİ OLACAK MI?

Başkanlık sistemi tartışmalarında Türkiye’nin bölüneceğini savunanların olduğunu söyleyen Prof. Dr. Şentop, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Başkanlık sistemi denince akla ABD geliyor. Orada eyalet sistemi var. Aynı zamanda federasyondur ABD. Şimdi şöyle bir algı oluşuyor; ‘Türkiye Başkanlık sistemine geçerse Türkiye'de de mi eyalet sistemi olacak?' Bu yanlış bir tutum. Başkanlık sistemi dediğiniz şey bir hükümet sistemi tartışmasıdır. Yürütme erki içinde geçen bir tartışmadır. Federasyon dediğimiz şey ise devletin yapısıyla ilgili bir husus. Bu iki unsur bir biri ile teorik olarak ilgisi olmayan şeylerdir. Almanya'ya bakın federasyon var ama bir de parlamenter sistem var. Demek ki federasyon sadece başkanlık ile olmuyor. Parlamenter sistemle de olabiliyor. Federasyonların tarihi siyasi bir planı vardır. Almanya 20'nci yüzyıl sonlarına kadar birliğini sağlayamamıştır. Amerika da öyledir. Federasyonlar ile üniter yapı arasındaki kriter şudur. Devletin temel erkleri vardır, yasama, yürütme ve yargı. Eğer bu erkler merkezi tek ise üniter devlet, birden fazla ise federasyondur. Mesela Amerika’da her eyaletin ayrı yasaları vardır. İki tane yasaları vardır. Biri merkezi, diğer ise her eyalete ait olan yasalardır. Yürütme organı ise bir başkanları vardır, bir de her eyaletin kendi başkanı vardır. Yargıda da aynı şey söz konusu. Her eyaletin kendi hukuki bürokrasisi var. Bizde ise, bu durum daha farklı. Bizde yasama yürütme ve yargı tek ve merkezidir"

"AVRUPA'DA BELKİ HARİTALAR DEĞİŞECEK"

Avrupa'da önümüzdeki 25 yıl içersinde haritaların değişime uğrayacağını ileri süren Prof.Dr. Şentop, "Obama sistemin en aykırı adamıydı o zaman ona oy verdiler. Şimdi ise Trump sistemin en aykırı adamı. Clinton ise statükonun en has temsilcisi ama ona vermediler Trump’a verdiler. Bu bir isyandır yani artık sosyal ekonomik yapılar değişiyor ya. Siyasi yapılar düzenler değişecek. Bana soracak olursanız, 25 yıl bir çeyrek asır içerisinde Avrupa’da belki haritalarda değişecek. İşte böyle bir dönemden geçiyoruz. Böyle bir dönemde Türkiye’nin de kendini koruyabilmesi için mevcudiyetini sürdürmesi ve bu değişim içerisinde bir aktör olarak yer alabilmesi için kendisini değiştirmesi lazım" ifadelerini kullandı.