Türkiye Çevre Ajansının kurulması teklifi TBMM'de kabul edildi

Türkiye Çevre Ajansının kurulması teklifi TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi. Genel Kurulda düzenlemeye 5 yeni madde ihdas edildi.

Genel Kurulda kabul edilen önergelerle düzenlemede bazı değişikliklere gidildi. Buna göre, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, çevre mevzuatına ilişkin denetim yetkisini, Türkiye Çevre Ajansına, Emniyet Genel Müdürlüğüne, Jandarma Genel Komutanlığına ve Sahil Güvenlik Komutanlığına devredebilecek.

Canlı müzik yapabilecek eğlence yerlerine, ilgili mevzuat hükümlerine göre belirlenen önlemlerin yanı sıra gerekli izinleri alma zorunluluğu getirildi.

Plastik poşetlerin elektronik ortamda satışını yapanlara 3 bin liradan 30 bin liraya kadar idari para cezası kesilecek.

Yetki belgesi bulunmaksızın motor yağı değişimi yapan işletmelere 60 gün içinde yetki belgesi alınması için yazılı ihtarda bulunulacak. Yazılı ihtara rağmen yetki belgesi bulunmaksızın motor yağı değişimi yapan işletmelere 10 bin lira idari para cezası kesilecek.

Ajans Yönetim Kurulu 7 üyeden oluşacak

Yasayla çevre kirliliğini önlemek ve yeşil alanların korunmasına, iyileştirilmesine ve geliştirilmesine katkı sağlamak, döngüsel ekonomi ve sıfır atık yaklaşımı doğrultusunda kaynak verimliliğini artırmak ile ulusal ölçekte depozito yönetim sistemi kurulmasına, işletilmesine, izlenmesine ve denetimine yönelik faaliyetlerde bulunmak üzere Türkiye Çevre Ajansı kurulacak.

Ajans, Bakanlıkça belirlenen çevre strateji ve politikaları doğrultusunda depozito yönetim sistemini kuracak ya da kurduracak. İlgili tarafların depozito yönetim sistemine dahil olmasını sağlayacak Ajans, Bakanlıkça belirlenen depozito bedeli, ücret, teminat ve iadeleri alacak.

Depozito uygulamasına tabi tutulan ürünlere yönelik depozito yönetim sistemi altyapısını oluşturacak. Ajans, geri kazanılabilir ürünlerin kullanımları sonrası ülke ekonomisine kazandırılmasına ve geri kazanılabilir atıkların yönetimine ilişkin faaliyetlere katkı sağlayacak.

Kanunla Çevre ve Şehircilik Bakanınca 3 yıl süreyle görevlendirilecek Türkiye Çevre Ajansının Yönetim Kurulu 7 üyeden oluşacak.

Ajansın Yönetim Kurulu, en az 4 yıllık yükseköğretim gören, meslekleriyle ilgili konularda kamu kurum ve kuruluşları veya özel kuruluşlarda en az 5 yıl süreyle görev yapan, mesleki açıdan yeterli bilgiye, deneyime ve devlet memuru olma niteliğine sahip kişiler arasından, Çevre ve Şehircilik Bakanı tarafından 3 yıl süreyle görevlendirilecek. Yönetim kurulu üyeleri, gerektiğinde görev süreleri dolmadan görevden alınabilecek.

Bakanlık, denetim yetkisini devredebilecek

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, denetim yetkisini Türkiye Çevre Ajansına, Emniyet Genel Müdürlüğüne, Jandarma Genel Komutanlığına ve Sahil Güvenlik Komutanlığına devredebilecek.

Tehlikeli kimyasalların üretimi, satışı, depolanması, taşınması ile tüm atıkların toplanması, taşınması

İdari para cezaları

Kanunla Çevre Kanunu'nda yer alan idari para cezalarının bir kısmı yeniden düzenleniyor. "ÇED olumlu kararı" almadan faaliyete geçenlere proje bedelinin yüzde 2'si oranında idari para cezası verilecek. Cezaya konu olan durumlarda ÇED olumlu kararı alınmazsa yatırımcı faaliyet alanını eski hale getirmekle yükümlü olacak.

Benzin ve naftanın depolanması, dolumu ve tankerlerle nakliyesine ilişkin terminaller, dolum adaları veya akaryakıt istasyonlarında kullanılan her türlü düzenek, tesis ile tankerlerden salınan uçucu organik bileşiklerin kontrolüne ilişkin Bakanlıkça belirlenen esas ve kriterlere uymayan; terminaller veya dolum adaları için 60 bin lira, akaryakıt istasyonları için 30 bin lira, tankerler için 3 bin lira idari para cezası verilecek.

Katı atık bırakan veya evsel atık su deşarjı yapan tanker, gemi ve diğer deniz araçlarından bin grostona kadar olanlar için groston başına 100 lira, 1000 ila 5 bin groston arasında olanlara bu miktar ve ilave her groston başına 20 lira, 5 bin grostondan fazla olanlara ise yukarıdaki miktarlar ve ilave her groston başına 10 lira idari para cezası verilecek.

Denizlerden, akar ve kuru dere yataklarından, göl yataklarından ve tarım arazilerinden kum, çakıl ve benzeri maddelerin alınması ile ilgili esaslara aykırı olarak faaliyet gösterenlere 100 bin liradan 300 bin liraya kadar, bu faaliyetlerin sanat yapılarına zarar vermesi veya akar suyun akış rejimini bozması halinde 300 bin lira, kum, çakıl ve benzeri maddeleri alanlara ise metreküp başına 450 lira idari para cezası verilecek.

TBMM Genel Kurulunda kabul edilen Türkiye Çevre Ajansının Kurulması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapan Kanunu'na göre, 2020'de tüm dünyada ve Türkiye'de yaşanan Kovid-19 salgını nedeniyle depozito yönetim sistemine yönelik çalışmalarda yaşanan zaman kaybının telafisi için depozito yönetim sistemi uygulamasının başlangıcı bir yıl süreyle ertelenecek.

Belediyeler, otopark gelirlerini büyükşehir belediyelerine aktarmayacak

Yasayla Kamu İhale Kanunu'nda düzenlemeye gidiliyor. Buna göre, Türkiye Çevre Ajansının depozito yönetim sisteminin kurulması ve işletilmesi faaliyetlerine ilişkin olarak yapacağı mal ve hizmet alımları, "ceza ve ihalelerden yasaklama" hükümleri hariç Kamu İhale Kanunu hükümlerine tabi olmayacak.

Ajansın depozito yönetim sisteminin kurulması ve işletilmesi faaliyetlerine ilişkin olarak yapacağı mal ve hizmet alımlarına yönelik ihalelerinin usul ve esasları Cumhurbaşkanınca belirlenecek.

Kanunla, büyükşehir belediyelerine bisiklet ve e-skuterlerin yol, şerit, park ve şarj istasyonlarını yapma görevi verilecek. İlçe belediyeleri ise bölge otoparkı, kapalı ve açık otoparklar yapma, işletme ve bunlara ruhsat verme görevine sahip olacak.

Ulaşımdan kaynaklanan emisyonların azaltılması amacıyla bisikletli ulaşımın yaygınlaştırılması için hazırlanacak ulaşım ana planlarında bisikletli ulaşıma yer verilmesi veya bisikletli ulaşım ana planının hazırlanması esas olacak.

Düzenlemeyle bölge otoparkı yapma yetkisi ilçe belediyelerine verildiğinden, imar mevzuatı uyarınca belediyelerin otoparkla ilgili olarak elde ettikleri gelirlerin büyükşehir belediyesine aktarılması uygulamasına son veriliyor. İmar mevzuatı uyarınca belediyelerin otoparkla ilgili olarak elde ettikleri gelirler 5 yıllık imar programına göre hazırlanan kamulaştırma projesi karşılığında bölge otoparkı için gerekli arsa alımları ile inşasında kullanılacak, bu gelirler söz konusu amaç dışında kullanılamayacak.

İl Özel İdaresi Kanunu'nda yapılan değişiklikle il özel idarelerine, Belediye Kanunu'nda yapılan düzenlenmeyle ise belediyelere yaya yolu, bisiklet ve e-skuterlerin yol, şerit, park ve şarj istasyonlarını yapma görevi veriliyor.

Türkiye Çevre Ajansının faaliyetlerine başladığı tarihten itibaren 5 yıl süreyle 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin "Kurumlar arası geçici görevlendirme" başlıklı maddesi hükümlerine göre kamu kurum ve kuruluşlarının personeli, ajansta geçici olarak görevlendirilebilecek.

1 Ocak 2021'den 31 Aralık 2025'e kadar Çevre Kanunu uyarınca tahsil edilen geri kazanım katılım paylarının yüzde 25'i tahsil edildiği ayı izleyen ayın sonuna kadar Türkiye Çevre Ajansı hesabına aktarılacak. Aktarılacak tutarlar karşılığında bakanlık bütçesinde gerekli ödenek öngörülecek.

KİRA ARTIŞI YAPILMAYACAK

Kovid-19 salgını nedeniyle mülkiyeti Vakıflar Genel Müdürlüğüne ve mazbut vakıflara ait taşınmazlardan yapım, onarım veya restorasyon karşılığı uzun süreli kiralananlar dışında kalanların kira dönemi kısmen veya tamamen 2021 yılını kapsayan kira sözleşmelerinde bu kira dönemi için kira artışı yapılmayacak.

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu'na geçici madde eklendi. Üyelerin oda ve borsalara olan aidat, navlun hasılatından alınacak oda payları ve borsa tescil ücreti, oda ve borsaların Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine olan aidat borçları asılları ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine ödenmesi gereken sigorta eksperleri ve sigorta acenteleri levha aidat borç asıllarına ilişkin alacaklar bakımından, maddenin yürürlüğe girdiği tarihten 31 Aralık 2021'e kadar, derdest olan icra ve iflas takipleri duracak, taraf ve takip işlemleri yapılmayacak; ihtiyati haciz kararları icra ve infaz edilmeyecek; yeni icra ve iflas takipleri yapılmayacak; zamanaşımı süreleriyle takip hukukuna ilişkin süreler duracak, bu süreler durma süresinin sona erdiği günden itibaren işlemeye başlayacak. Durma süresinin başladığı tarih itibarıyla bitimine 15 gün veya daha az kalmış olan süreler, durma süresinin sona erdiği günü takip eden günden başlamak üzere 30 gün uzamış sayılacak.

Köyde ikamet eden ve köy nüfusuna kayıtlı olup evi bulunmayan ihtiyaç sahiplerine satılan taşınmazlar üzerinde çeşitli nedenlerle bina yapmayanlara veya taksitlerini ödemeyen hak sahipleri ile 31 Aralık 2020 tarihinden önce süreleri dolacak hak sahiplerine binalarını yapmaları veya taksitlerini ödemeleri amacıyla 31 Aralık 2024 tarihine kadar ek süre tanınacak.

Halen TBMM üyeliği görevinde bulunan TBMM üyeleri arasında eşitliğin sağlanmasına imkan tanınması için Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda değişiklik yapılıyor.

Buna göre, yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla TBMM üyeliği devam edenlerden, hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanlar ile köy ve mahalle muhtarları ile hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıp aylık almaktayken aylıklarını kestirip kamu idarelerinde sigortalı sayılma talebinde bulunanların "Cumhurbaşkanlığı, TBMM Başkanlığı, Başbakanlık, Cumhurbaşkanı yardımcılığı, Bakanlık ve TBMM üyeliği görevinde bulunanların aylığını" kazanabilmesinde, 2 yıl süreyle bu görevlerde bulunmuş olma ile sigorta pirimi veya emekli keseneği ile kurum karşılığı ödenmesine ilişkin şartlar aranmayacak.

Müracaat halinde bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihi takip eden aybaşından itibaren söz konusu kesilen aylıklar, söz konusu kanunun "Cumhurbaşkanlığı, TBMM Başkanlığı, Başbakanlık, Cumhurbaşkanı yardımcılığı, Bakanlık ve TBMM üyeliği görevinde bulunanların aylıkları" seviyesine yükseltilerek yeniden bağlanacak.