Türk bankalarına büyük cezalar gelebilir!

Tüketicinin korunmasına yönelik yeni strateji planı uygulamaya geçiyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Finansal Tüketicinin Korunması Eylem Planı’nı hazırladı. Plan kapsamında finansal tüketicinin korunması, eğitilmesi ve finansal sisteme erişimi artırılacak. Eylem planı kapsamında öncelikli olarak finansal tüketicinin korunmasına ilişkin düzenlemeler gözden geçirilecek.

Star gazetesinin haberine göre, Finansal kuruluşların tüketici aleyhine davranışlarının önlenmesi için caydırıcı önlem politikalarının oluşturulması gerektiğine dikkat çekilen planda, “Bu noktada atılacak en etkili adım, finansal tüketicinin korunması bağlamında önemli görülen bazı kurallara aykırılıkların katı idari yaptırımlara bağlanması ve bunların kararlı şekilde uygulanması olacaktır” ifadeleri yer alıyor. Eylem planında yaptırımların ağırlaştırılması gerektiğine dikkat çekiliyor.
 
İdari yaptırımın, en yaygın uygulama şekli olan idari para cezası uygulaması dışında meslekten men, verilen izin veya ruhsatın geri alınması, hükmün ilanı (ifşa) ve uyarı gibi yaptırımları da içermesi gerektiği kaydediliyor.
 
E-ŞİKAYET BAŞLIYOR
 
BDDK bünyesinde Finansal Tüketici İlişkileri Daire Başkanlığı oluşturulurken şikayetlerin daha hızlı alınması için yeni sistem devreye alınıyor. BDDK tarafından işletilmesi öngörülen ve başvuru sahiplerinin öneri, şikayet ve sorunlarının hızlı ve etkin bir şekilde ele alınmasını amaçlayan e-şikayet sistemine ilişkin altyapı çalışması bitirildi. Test sürecine geçilen e-şikayet sistemi ile teknolojik imkanlardan faydalanılarak şikayetlerin kısa sürede çözüme kavuşturulması, sürecin takibinin kolaylaştırılması ve benzer nitelik taşıyan şikâyetlerde uygulama birliğinin temini hedefleniyor. Bir başka eylem planı ise ilan ve reklam ilkelerine uyumun yakından takip edilmesi. Eylem planında BDDK’ya gelen şikayetler ve bankalarla yapılan yerinde denetimler çerçevesinde, bazı ücret ve komisyonların bankanın hakim durumunu kullanarak müşteri aleyhine dengesiz olarak belirlendiğinin görüldüğü ifade edildi.
 
MÜŞTERİ BİLGİSİ SATILAN BANKALARA AĞIR YAPTIRIM
 
Finansal tüketicilere ait kişisel bilgilerin korunmasına ilişkin kuralların güçlendirilmesine vurgu yapılan planda “Mevzuat kapsamında bilgi paylaşımı konusunda yetkili kuruluşlar istisna olmak üzere, bankaların müşterilerine ait bilgileri müşterilerin rızası olsa dahi herhangi bir şekil ve surette satmalarını engelleyici düzenlemeler yapılmasında, konuya ilişkin düzenlemelere aykırı davranışlar hakkında sorumlu kuruluşlar başta olmak üzere ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından yaptırım uygulanmasında yarar görülmektedir” denildi. Tüketicinin kendisine ait sırrın açıklanmasına izin vermesinin, bankaya yazılı talimat vermesine bağlanması gerektiğine dikkat çekildi.
 
KREDİ SİCİLİ BİLGİLERİNE GÜNCELLEME GELİYOR
 
Kredi sicilinde bulunan bilgilerin güncellenmesine ve yanlışlıkların düzeltilmesine ilişkin süreçlerin iyileştirilmesi eylem planı ile kredi referans kuruluşları bilgi paylaşımı prosedürü hakkında tüketicilerin bilgilendirilmesi gerektiği belirtildi. Eylem planında, “Kredi kayıtları sıklıkla güncellenebilmeli, tüketicilerin kendilerine ait kayıtlara kolay ve makul bir ücret karşılığında erişimi sağlanmalıdır. Tüketiciler somut delillerle ispat ettikleri yanlışlıkları en kısa süre içerisinde düzelttirebilmeli veya sildirebilmelidir” ifadeleri yer aldı. Planda kredi sicilinde bulunan yanlışlıkların düzeltilmesine ve bilgilerin güncellenmesine ilişkin süreçlerin açıklığa kavuşturulması istendi.
 
MÜŞTERİYİ TANIYACAK
 
Finansal kuruluşlar, her bir müşterisinin finansal profilini anlamak için gelir durumunu tevsik eden belgelerin güncelliğini sağlamak zorunda. Ayrıca, Basel prensipleri ve kara para aklama ve terörizmin finansmanının önlenmesine ilişkin uluslararası standartlar  kapsamında yer alan ‘müşterini tanı’ uygulamaları çerçevesinde finansal kuruluşlarca müşteri bilgilerinin alınmasına gereken hassasiyet gösterilmesi gerekiyor. Sözleşmelerde özellikle ileride taraflar arasında ihtilafa yol açabilecek hükümler farklı bir yazı karakteri ve renk kullanmak suretiyle vurgulanacak. Bu arada sivil toplum kuruluşlarının düzenleme çalışmalarında dikkate alınmak üzere görüş ve önerilerini iletme mekanizmaları iyileştirilecek. Eylem planına göre tüketici haklarının korunmasına ilişkin faaliyetlerde bulunan sivil toplum kuruluşların da sürece dahil edilmesi teşvik edilecek.