Türk bankaları stres testinden geçti

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Mukim Öztekin, "Taksit uygulamalarının çok olumlu sonuçlarını görüyoruz. Taksitli kredi harcamalarında yıl sonuna kıyasla bakiyede azalış söz konusu. İstediğimiz sonucu veriyor" dedi.

Öztekin, "The Euromoney Eurasia Forum"unda, Türk bankalarının, 2008'de olduğu 2013'te de ciddi bir stres testinden geçtiğini belirterek, bunu zaman zaman senaryo analizleri şeklinde bankalara uyguladıklarını ve bankaların bu testlerde başarılı olduğunu söyledi.

Sektörün bu süreçte özellikle yurtdışı borçlanmada hiç zorlanmadığını dile getiren Öztekin, bunda düzenleyici otorite olarak BDDK'nın yaptığı yeni düzenlemelerin ciddi etkisi olduğunu ifade etti.

Öztekin, bankacıların 2001 krizinden itibaren risk yönetimi konusunda tecrübeye sahip olduğunu belirterek, "Bankalar ihtiyaç duydukları sermayeleri, kendi hedefleri planlamaları doğrultusunda yerine getiriyor. Bankalarımız gerektiğinde sermaye benzeri gerektiğinde de sermaye artırarak, ihtiyaç duyduğu sermayeyi, bizim öngördüğümüz rasyoyu mutlaka tutturuyor. Şu anda tutturmayan bir bankamız söz konusu değil" diye konuştu.

Herkes gibi kendisinin de düşük faiz ve yatırımın yanında olduğunu dile getiren Öztekin, faizlerin yüksekliğinde öne çıkan unsurun tasarruf açığı olduğunu söyledi.

Türkiye'de tasarrufların sürekli aşağı indiğini dile getiren Öztekin, şunları kaydetti:

"Bu açığı yurtdışından karşılıyoruz. Dışa bağımlı olduğumuz sürece, biraz da dışarının istediği faizlere bağlı olarak maliyetlere katlanıyorsunuz. Türkiye bu 1 yıllık süreçte çok şey yaşadı ve ani değişimleri o dönemde ihtiyaç duyulan faiz artırımlarıyla çok sağlıklı şekilde atlatabildi. Türkiye'nin ciddi anlamda istikrar yakaladığına inanıyorum. Türkiye'nin gelişmesini ve yatırımlarının artmasını arzu ediyorsak, hep beraber tasarrufları artırmalıyız. Faizlerin de düşük olması lazım. Yurtdışıyla rekabet eden özel sektörümüz var. Hem vade anlamında hem Faiz anlamında aynı imkanları sunmamız lazım ki özel sektörümüzün yatırımlarını artırabilelim."

BDDK Başkan Öztekin, bireysel krediler üzerine aşırı yükler getirerek de bankaları, diğer ticari ve yatırım kredilerine yönlendirmek istediklerini vurguladı.

Türkiye'nin gelişmesini isteniyorsa, ihracat ve yatırım yapılması gerektiğini belirten Öztekin, dolayısıyla bu tür yatırımın da ihracatın da en çok ihtiyaç duyduğu şeyin doğru ve ucuz kaynak olduğunu söyledi.

"Ülkemizin menfaatleri neyi gerektiriyorsa, BDDK olarak tavrımızı anında alırız"

Mukim Öztekin, BDDK olarak konut hariç bireysel kredilerdeki aşırı borçluluğu da dikkate alarak hanehalkının borçluluğunu azaltma ve tasarrufları da bu yolla artırma konusunda ciddi düzenlemeler yaptıklarını anlattı.

Gerek kredi kartı taksitleri, gerekse getirdikleri vade sınırlamaları ile kredi kartı kullanımını zorlaştıracak ciddi tedbirler aldıklarını vurgulayan Öztekin, şöyle devam etti:

"Buna tedbir almamış olsaydık, herhangi bir sıkıntı yaşamamak adına önceden yürürlüğe giren mevzuatlarımızla düzenlemelerimizle bu konuda ciddi adımlar attık. Gerek duyduğumuzda, yine adımlar atmaya devam edeceğiz. Bireysel kredilerde bizim ve TCMB'nin genelde kullandığımız bir gösterge var. 13 haftalık ortalamalarla kredi artış hızını izliyoruz. 16 Mayıs haftası itibariyle, 13 haftalık ortalamalarda bireysel kredilerdeki artış hızı negatifti.

Ama kurumsal ticari kredilere baktığımızda ciddi anlamda pozitifti. Bu arzuladığımız bir durum. Böyle devam edecek. Tüketime yönelik kredilerin ülkenin geleceği açısından doğru olmadığını düşünüyorum. Tüketerek değil, tasarruf ve yatırım yaparak kalkınacağımıza inanıyorum."

Düzenlemelerinin çok yeni olduğunu ve sonuçlarını izlediklerini ifade eden Öztekin, taksitli kredi kartının Türkiye'ye özgü bir uygulama olduğunu söyledi.

Türkiye'de insanların tasarruf etmesini istediklerini vurgulayan Öztekin, Türkiye'de tasarruf açığı olduğunu ve ülkenin geleceğini şimdiden harcamamak gerektiğini ifade etti.

"Birinci önceliğimiz tasarruf"

Öztekin, geleceğin doğru politikalarla inşa edilmesi gerektiğini belirterek, "Onun için birinci önceliğimiz tasarruf. Taksit sınırlamasını kaldırdığımız alanlarda çok ciddi dışa bağımlılık da söz konusu. Ama mobilyada 9 ay bakıldığında çok da kötü bir vadeyi ifade etmiyor. İnsanımızı biraz daha dikkatli harcamaya zorluyor. Taksit uygulamalarının çok olumlu sonuçlarını görüyoruz. Taksitli kredi harcamalarında yıl sonuna kıyasla bakiyede azalış söz konusu. İstediğimiz sonucu veriyor. BDDK olarak çok dinamik bir yapıyız. Düzenlemelerimizi çok hızlı bir şekilde ülke ihtiyaçlarını ön plana alarak yapmak durumundayız" diye konuştu.

Türkiye'de bankacılıkta yabancı payının arttığını belirten Öztekin, Türkiye'nin bankacılığına katkı sağlayacağına inandıkları bankaların Türkiye'ye gelmesi gerektiğini söyledi.

Bankaların sadece güçlü sermayeye sahip olmalarının yeterli olmadığını ifade eden Öztekin, şunları kaydetti: "Bankaların itibar sahibi olmaları da bizim için önemli. Şimdiye kadar gelen bankalara baktığımızda, mesela Çinli Industrial and Commercial Bank of China (ICBC), Tekstil Bank ile anlaştığını belirtti. Ancak henüz bize ulaşmış satışa ilişkin yapılmış resmi başvuru söz konusu değil. Böyle bir bankanın ülkemize katkı sağlayacağını bekliyoruz. Faaliyet izni verdiğimiz bankalara baktığımızda, dünyanın sayılı bankalarına izin verdiğimiz belli. Gelen bankaların Türkiye ekonomisine katkı sağlaması bizim için çok önemli. Ülkemizin menfaatleri neyi gerektiriyorsa, BDDK olarak tavrımızı anında alırız."