TÜİK Başkanı'ndan şok çıkış

SON dönemde verileri erken açıkladığı ve yaptığı revizyonlar sonrası verileri yüksek veya düşük gösterdiği gerekçesiyle eleştiri oklarının hedefi haline gelen Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), devletten sağlıklı veri alamamaktan yakındı. ‘Devletten bir tane bile veri alamayan bir kurum’ olduklarını söyleyen TÜİK Başkanı Birol Aydemir, “Belli bir kapasitemiz ve gücümüz var. Bu sınırlı gücümüzle çok da fazla ileri gidemiyoruz. Veri almak için cebelleşiyoruz” diye konuştu. Maliye Bakanlığı ve Sosyal Hizmetler Kurumu’nun kendileriyle veri paylaşma konusunda cimrilik yaptığını vurgulayan Aydemir, “Avrupa Birliği’nde (AB) bu bilgiler bakanlıklardan alınıyor biz ise şirketlerle anket yapıyoruz. Maliye Bakanlığı ve SGK bizimle verileri paylaşırsa doğru veriler ortaya çıkacak” dedi.
VERİLERİ ŞİRKETLERDEN TOPLUYOR
AB’de istatistik kurumlarının, gelir idaresi gibi kurumlardan bu bilgiler alabildiğine dikkat çeken Birol Aydemir, kamu kurumlarının standartlara uygun şekilde veri sağlaması halinde daha kesin bilgiler elde edilebileceğini söyledi. Aydemir, “Maliye, ‘vergi mahremiyetine giriyor’, Sosyal Hizmetler de ‘kişi mahremiyetine giriyor’ diyor, veri vermede bizimle çok işbirliği yapmıyor. Biz ise bu bilgileri sadece şirketlerden alabiliyoruz. Biz de bu şirketlerden aldığımız veriler üzerinden raporlarımızı hazırlıyoruz. Şirketlerden gelen veriler sağlıklı olmayabiliyor” diye konuştu.
YAZILIM HAZIRLADI
Maliye Bakanlığı ve SGK ile bu sorunu çözmek için kaç kere bir araya geldiklerini artık hatırlamadığını söyleyen Birol Aydemir, konuşmasını şöylye sürdürdü: “Hiç bir şekilde güvenliği tehlikeye atmamız söz konusu değil ancak adli, idari ve askeri verileri size veremeyiz diyorlar. Sorunu çözmek için yeni bir yazılım üzerinde çalışıyoruz. Şirketlerin Maliye Bakanlığı’na göndermek için hazırladıkları verileri bize de gönderen bir yazılım hazırıyoruz. Bu sistem oluşturulan bilgilerin otomatik olarak bize gönderilmesini sağlayacak.”
ULUSLARARASI UYGUN
Hiç bir veriyi olduğunu dışında göstermek için çalışmadıklarını, tamamen uluslararası standartları baz alarak bilgilerin hazırlandığını anlatan Birol Aydemir, şunları söyledi: “Hiçbir veriyi düşük veya yüksek göstermek, iyi veya kötü göstermek için biz, herhangi bir ne veride oynama, ne değişiklik yaparız. Biz metodolojik değişiklikleri yaparız. Önemli olan sonucun tutarlılığı ve metodolojinin güvenilirliğidir. Son zamanlar özellikle işgücüne ilişkin metodolojik konular çok tartışılıyor. İşsizlik hesaplarken ümidi kırıkları işsiz kapsamına alıp işsizlik oranını yüksek göstermiyoruz.”
‘Hatalısınız’ diyen IMF ikna oldu
TÜRKİYE’de verinin nasıl üretildiğinin, veriden daha fazla tartışıldığını anlatan Birol Aydemir, “2005 yılında Avrupa Birliği’ne (AB) uyum sürecinde istatistik sisteminin yeniden şekillendi. Eksiklikleri giderdik. Yapmamız gerekeni yaptık. Rakamların ne çıktığıyla değil, doğru bir metodolojiyle üretmek için çalışıyoruz. İsteyen herkese metodolojiyi nasıl topladığımız konusunda her türlü soruyu cevaplamaya hazırız. Bazen ya bizde eksik var diyorum bazen de her şey çok açık diyip üzülüyorum. Belki biz kendimizi iyi anlatamıyoruz. IMF geçen yıl bizim hata yaptığımızı düşündüğünü söyledi. Türkiye temsilciliğindeki uzmanlarını gönderdiler. Ancak daha sonra hatanın kendilerinden kaynaklandığını görüp siz doğru yapıyorsunuz deyip gittiler.”
GSYH, mevsimsel etkilerden arınıyor
GAYRİSAFİ Yurtiçi Hasıla’nın (GSYH) toplamının mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış olarak yayımlandığını dile getiren Birol Aydemir, “Toplam istihdam ve işsizlik göstergeleri mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış olarak yayımlanıyor. GSYH’nın üretim ve harcama yöntemine göre tüm alt kalemleri de mevsim ve takvim etkilerinden arındırılacak” dedi.
Büyümeye revizyon gelecek
BÜYÜME ile ilgili bir revizyon yapacaklarını, bu konuda geride kaldıklarını söyleyen Birol Aydemir, “Tek tek konular üzerinde revizyon mu yapalım yoksa bunları biriktirip birden mi yapalım diye kendi aramızda tartışıyoruz. İş-Kur’daki resmi kayıtlı işsizlerin sayısı istatistik kurumlarının bulduğundan daha yüksek. Biz kamuyla paylaşamadan bilgileri bakanlarla paylaşmıyoruz” dedi.
Cari açığı 2.2 milyar dolar düşürecek
EUROSTAT ve Dünya Turizm Örgütünün turizm istatistikleri metodolojisinde son yıllarda yapılan yenilikleri dikkate alarak güncellenen verilere göre Türkiye’nin daha önce 2012 yılı için 23.4 milyar dolar olarak açıklanan turizm geliri 29.4 milyar dolara çıktı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2001-2012 yıllarını kapsayan ‘Turizm İstatistikleri Revize Sonuçları’na göre, turizm gelirindeki bu revizyonla birlikte cari açığı 2.2 milyar dolar küçülteceği bilgisi verildi. Daha önce 4.1 milyar dolar olarak açıklanan turizm giderini ise 4.6 milyar dolara revize edildi. TÜİK tarafından yapılan açıklamada, uluslararası tanımlara uygun olarak yerli firmalar tarafından taşınan ziyaretçilerin uluslararası ulaşım harcamaları, marinalarda ziyaretçilerin yapmış oldukları harcamaları kapsayan marina hizmet bedelleri ve ziyaretçilerin ülkemizde yapmış oldukları GSM dolaşım harcamaları turizm gelirine dahil edildiği bildirildi.