TÜBİTAK'ın beğenmediği proje, dünya şampiyonu oldu

Antalya TED Koleji’nden 10. sınıf öğrencisi Mehmet Can Dursun ile 11. sınıf öğrencisi İrfan Efe Boztepe, şeker hastalarının iyileşmeyen yaraları için atık yengeç ve karides kabuklarından yara bandı üretti. Projelerini TÜBİ- TAK’ın lise öğrencileri için düzenlediği bilim yarışmasına yolladılar. Ancak TÜBİTAK bölge jürisi, geçtiğimiz ocak ayında yaptığı değerlendirme toplantısında projeyi beğenmedi ve bölge sergisine bile çağırmadı.

ABD’DEN BURSLU DAVET

Ancak iki liseli genç yılmadı, aynı projeyi ABD’deki Genius Olimpiyatları’na gönderdi. Ve atık yengeç karides kabuklarından yara bandı, 54 ülkeden 2 bin 450 proje ile girdiği yarıştan dünya birincisi olarak çıktı. Üstelik Oswego New York Eyalet Üniversitesi de yıllık 10 bin dolar burs vererek gençleri eğitimlerini burada sürdürmeye davet etti.

‘ÇOK ÜZÜLMÜŞTÜK’

TÜBİTAK’ın beğenmediği projenin dünya şampiyonu olmasından büyük mutluluk duyduklarını söyleyen Mehmet Can Dursun ile İrfan Efe Boztepe “TÜBİTAK projemizi beğenmeyip, bölge sergisine bile çağırmadığında çok üzülmüştük. Çünkü güzel bir proje yapmıştık. Hazırladığımız yara örtüsünü denemiş ve iyileştirici özelliğini test etmiştik. TÜBİTAK beğenmedi ama ABD’den şampiyonluk aldık. Keşke kendi ülkemizde de beğenilseydik” dedi.

‘KRİTERLERİ BİLE ANLAYAMADIK’

Projenin danışmanı kimya öğretmeni Gülay Demirci ise şampiyonluk öyküsünü şöyle anlattı: “TÜBİTAK’ın proje yarışmasına başvurduk. Türkiye’yi 12 bölgeye ayırarak projeler kabul ediliyordu. Biz Konya bölgesinden katıldık. En başta elendik, beğenilmedik, değerlendirme kriterlerini bile anlamadık. Zaten neden elendiğinizi açıklamıyorlar. Sadece seçilemediğinizi söylüyorlar. Çocuklar çok üzüldü ama ABD’de dünya şampiyonu oldular. Üstelik burslu okumaya ABD’ye davet edildiler.”

DİĞER PROJE DE 3’ÜNCÜ OLDU

Lise öğrencileri arasında çevre konuları ile ilgili uluslararası proje yarışması olan Genius Olimpiyatları SUNY Oswego Üniversitesi tarafından bu yıl 6’ncı kez 5 ayrı kategoride düzenlendi. TED Antalya Koleji bu yarışmaya iki projeyle başvurdu. Yara bandının bilim dalında dünya birinciliği aldığı yarış- mada Baran Başkan ve Ata Özlük tarafından hazırlanan elektromanyetik dalgaları kalkanlayan nano lif projesi ise dünya üçüncüsü oldu. Oswego New York Eyalet Üniversitesi 4 öğrenciyi de yıllık 10 bin dolar bursla üniversitede okumak üzere davet etti.

'IRAK SAVAŞINDAKİ YARALI ASKERLERDEN ETKİLENDİK'

Öğrenciler bu projeyi neden ve nasıl yaptıklarını şöyle anlattı: “Irak savaşı sırasında askerlerin kanayan yaralarına kitosan tozu serpip kanamayı durdurduklarını okumuştuk. Bu da yengeç gibi kabuklu hayvanlarda olan bir madde. Biz bunu polilaktik asit ile birleştirdik. Bu asit yorulunca vücuttan çıkan bir asit yani insana yabancı değil. Bu yara bandı da özellikle şeker hastalarının kapanmayan yaraları ile yanık yaralarında kullanılacak. Çünkü açık yara mikrop kapıyor, kapatınca da iyileşmiyor. Bu bant hava geçirici ve çözünür özellikte...” (Pervin Kaplan / HABERTÜRK)