Toplumsal kaygı arttı

Küresel çapta 64 ülkede faaliyet gösteren Ipsos KMG Sosyal Araştırmalar Enstitüsü’nün hazırladığı ‘Türkiye Barometresi’ raporu, anayasa referandumu ile zirveye çıkan demokratikleşme ve güvenlik algısındaki memnuniyetin, 2011’in ilk ayında yerini kaygıya bıraktığını ortaya koydu. Araştırmaya göre vatandaş hükümetin en çok sağlık, eğitim, dış politika ve genel olarak ekonomi performansından memnunken, Avrupa Birliği, terör ve işsizlik konusundaki kaygısı olanların sayısı, memnun olanlardan fazla.
Ipsos KMG Sosyal Araştırmalar Enstitüsü Direktörü Tonguç Çoban, bir yıldır iki ayda bir düzenli olarak yaptıkları Türkiye Barometresi araştırmasının sonuçlarının ülkenin genel gidişatı konusunda vatandaşın fikrini ve beklentilerini yansıttığını söyledi. Çoban, araştırmanın 2011 Ocak ayındaki son raporunu Radikal’e açıkladı.

‘Yaşam tarzı’ etkiledi

Özellikle 2010’un sonunda anayasa referandumundan başarıyla çıkan iktidarın toplumda yarattığı demokratikleşme algısının etkisiyle memnuniyet ve beklentilerin zirveye çıktığını belirten Çoban, “Ancak yılın ilk haftalarında üniversite öğrencilerinin ve çalışanların gösterilerine yönelik olumsuz tepkiler, akaryakıt zamları vb. gibi uygulamalar ile ‘yaşam tarzına müdahale’ kaygısı, tartışmalarının yoğunlaşması, araştırmamızdaki endekslerin seyrini de nispeten negatife çevirdi” dedi.

Türkiye Barometresi’nde hükümetin yanında muhalefet partilerinin performansı da değerlendirildi. CHP’nin performans endeksi 100 üzerinden 59, MHP’ninki 45, BDP’ninki ise 35 düzeyinde. Çoban, CHP’nin performansının zirveye çıktığı dönemin Kemal Kılıçdaroğlu’nun partinin başına geldiği dönem olduğunu ifade ederek, daha sonra bunun düz bir seyir izlediğini, Ocak 2011 itibariyle ile 6 puanlık bir düşüş yaşandığını kaydetti. Çoban, “Bu bulgu, seçim sürecinin CHP için kritik bir dönem olacağına işaret etmektedir” yorumunu yaptı. MHP açısından bakıldığında, aşağı yönlü bir seyir öne çıkıyor. BDP ise ‘demokratik özerklik’ tartışmasını gündeme taşıdığı dönemde performans açısından en iyi seyri gösterdi. Bugünkü performans endeksinde ise 10 puanlık bir düşüş oldu. Araştırmada ocak 2011 itibariyle seçim olsa vatandaşın tercihleri de incelendi. Buna göre, 2010 yılının mayıs ayında AK Parti’ye yönelik oy tercihi, en dip noktadaydı. Bunda krizin etkilerinin 2010’un ilk çeyreğinde daha açık hissedilmesi ve özellikle Güneydoğu’daki çatışmaların ve şehit haberlerinin etkisi büyük.
AK Parti’ye destek referandumda zirveye çıktı. Ocak 2011’de ise AK Parti çok az bir destek kaybı yaşasa da önemli bir farkla hâlâ lider. CHP ise mayıstaki lider değişimin rüzgârını fazla koruyamadı.

Endeksler nasıl oluşturuluyor?
Araştırma 13 il ve ilçeden 1500 kişi ile yüz yüze yapıldı. ‘Memnuniyet’ anketinde endeksin 100’e eşit olması, iyimser ile kötümserin eşit olduğu, 100’den büyük olması iyimserin arttığı, 100’den küçük olması kötümserin fazlalığını ifade eder. ‘Siyasi performansta’ endeksin 100’e eşit olması seçmen algısının ne olumlu ne olumsuz olduğunu, 100’den büyük olması pozitif, 100’den küçük olması negatifi gösterir. Toplumsal kaygı ölçülürken ise endeksin 100’ün üzerinde olması toplumsal kaygı duyanların sayısının arttığını, 100’ün altında toplumsal huzur ortamının yükseldiğini ifade eder.