Teknoloji şirketleri neden çalışanlarını işten çıkarıyor?

FINANSGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

ABD ekonomisi resesyonun eşiğinde. Durgunluk dönemlerinin ilk belirtisi ise yavaşlayan ekonomik faaliyetler ve artan işsizlik oluyor.

Finansgundem.com’un derlediği bilgilere göre, ABD’li dev teknoloji şirketlerinde işten çıkarmalar artan bir hızda devam ediyor. Son olarak Microsoft’un 10.000 kişiyi daha işten çıkaracağını duyurması, yaklaşan felaketi gözler önüne seriyor.

Fenomen halini alıyor

Bloomberg’den Reyhan Harmancı’nın haberine göre, teknoloji şirketleri son aylarda binlerce çalışanını işten çıkarıyor. İşten çıkarmalar bir grup içi iletişim ağı olan Slack üzerinden, e-posta yoluyla, insanlar akşam yemeğindeyken veya gece yarısı gönderilen e-postalarla gerçekleşiyor. Son olarak Microsoft 10.000 kişiyi daha işten çıkaracağını duyururken Amazon da kısa süre içinde tasfiyeye başlayacağı bilgisini paylaştı. Peki gerçekten neler oluyor?

Çalışanların işlerinden bilinçli şekilde koparılışları bir fenomen halini almaya başlıyor. İlk olarak bunun hem yeni bir gerçeklik hem de çok eski bir hikaye olduğunu belirtmek gerekiyor. Ancak, geçen yıl yaklaşık 100.000 kişinin işini kaybetmesi, rakamların tartışılmaz derecede yüksek ve ciddiye alınması gerektiğini gösteriyor.

Yüzde 649 oranında artış

Challenger'ın rakamlarına göre, 2022 yılında teknoloji endüstrisinde açıklanan işten çıkarmaların yüzde 649 oranında arttığı ve toplam 97.171 kişi ile 20 yıldan uzun bir süre önce gerçekleşen 'dot-com balonu'ndan bu yana en yüksek seviyeye ulaştığı anlaşılıyor.

Bu yıl ise işlerin daha iyi değil, aksine daha kötüye gittiği görünüyor. Ocak ayında şimdiye kadar Amazon 18.000 kişiyi işten çıkarmayı planladığını söylerken Coinbase, Flexport ve Salesforce dahil olmak üzere iki düzineden fazla ABD merkezli teknoloji şirketi iş gücünü yüzde 10 veya daha fazla oranda azaltacaklarını belirtiyor.

Zamanlama manidar

Peki işten çıkarmalar neden zamanlama olarak şimdi gerçekleşiyor? Birden fazla şirket ‘iyimser’ tahminleri suçlarken, diğerleri pandemi düzeyindeki alışkanlıkları ‘kalıcı hızlanma’ olarak ele almanın onları yoldan çıkardığını söylüyor. Ancak gidişat, daha makul bir büyümeye geri dönmenin gerçekten de zor olabileceğini gösteriyor. Bloomberg editörleri Austin Carr and Sarah McBride’ın konuyla ilgili kaleme aldıkları haberde şunları söylüyor:

“Risk sermayesi destekli girişimler, kendilerini halka açılmak veya satın alınmak üzere konumlandırmak için genellikle kısa vadeli finansal sürdürülebilirlik üzerinden büyümeyi zorlarken, halka açık teknoloji şirketlerindeki hisse fiyatları sürekli artan büyüme varsayımlarına dayanıyordu. Bu şirketlerin hepsi amiral gemilerini güvenli bir şekilde indirmeye geri dönüş yapsa bile, yatırımcıların hayal gücünü her zaman olduğu gibi yakalayabilecekleri ise artık net değil. Peki Wall Street, Silikon Vadisi'nin yeni keşfettiği alçak gönüllülük ve finansal ihtiyatlılık hakkında gerçekten bir şeyler duymak istiyor mu? Yüksek olasılıkla hayır.”

Veri güvenliği ve kaybolan ticari sırlar

Gerçekten de bunu kimse duymak istemiyor gözüküyor. İşten çıkarmalarla ilgili tüm hikayenin temeli gerçekten de bu noktada yatıyor olabilir. Bu işten çıkarmaların maliyeti de şaşırtıcı şekilde yüksek olabiliyor. Çalışan cihazlarının gece boyunca çalışmayı durdurduğu ve insanların işten çıkarıldıklarını kişisel adreslerine gönderilen e-postalar aracılığıyla öğrendiği Twitter gibi yerlerdeki ani işten çıkarmalarla ilgili birçok hikaye kulaktan kulağa dolaşıyor. Elon Musk dümenin başında olmadığında bile şirketler, çalışanlarının verilerini yanlarında götürmediğinden emin olmaya çalışıyor. Bloomberg muhabiri Andrew Martin şöyle yazıyor:

"Güvenlik araştırmacılarına ve istihdam uzmanlarına göre, veri hırsızlığı denilen verilerin yetkisiz olarak kaldırılması durumu çalışanlar işten ayrıldığında artıyor. Siber güvenlik şirketi Cyberhaven, Eylül ayında müşteri verilerini analiz eden bir raporda, çalışanların istifa etmeden hemen önce verileri alma olasılığının yüzde 69 daha yüksek olduğunu tespit ediyor."

Bazen kaybolan bilgiler ticari sırlar olsa da, daha çok çalışanların hak sahibi olarak gördükleri e-posta listeleri gibi iş ürünleri oluyor. Teknolojik işten çıkarmalar arttıkça şirketlerin bu bilgi akışını kontrol etmesi ise giderek zorlaşıyor gibi gözüküyor.

İşten çıkarmaların zor bir konu olduğu anlaşılıyor. Ancak bugünlerde ABD’de beyaz yakalı işlerde çalışan çoğu insan ya işten çıkarılmış ya da işten çıkarılan birini tanıyor. Bu fenomen makro nedenlere sahip bir sorun olsa da, etkisinin bireyler ve aileler tarafından derinden hissedildiğini kabul etmek gerekiyor.

Microsoft binlerce kişiyi işten çıkaracak

Kriptoda işten çıkarma döngüsü şiddetleniyor

Twitter'da işten çıkarma

Kripto borsası Huobi'da işten çıkarma

Amazon 18 binden fazla çalışanını işten çıkaracak

Salesforce çalışanlarının yüzde 10'unu işten çıkaracak