Tedarik zinciri krizi sona mı eriyor?

FINANSGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Tedarik zinciri sorunları, yüksek enflasyonun en önemli katalizörlerinden biri olarak kabul ediliyor. Pandemiyle başlayan zorluklar, pandemi sonrası çehre değiştirse de devam ediyor. Başta işletmeler olmak üzere tüm tüketicileri etkisi altına alan bu zorlu süreç, yerleşik tedarik zinciri yapısının yeniden sorgulanmasının önünü açabilir.

Columbia Üniversitesi’nde Hukuk Profesörü olan Kathryn Judge da Fortune’da yayınlanan yazısında mevcut tedarik zinciri yapısının karmaşıklığına dikkat çekiyor. Bu yapının sürdürülebilir olmadığını belirten Judge, kısa vadeli çözümlerin yeni şoklara davetiye çıkarmak anlamına geldiğine dikkat çekiyor.

Enflasyonu tetikledi

Finansgundem.com’un derlediği bilgilere göre, bir süredir, tedarik zinciri krizinin en görünür işaretleri, insanların yeni bir koltuk için uzun süre beklemek zorunda kalmasıydı. Bugün, tedarik zinciri sorunları tıbbi testlere, bebek mamalarına ve dünyanın bazı bölgelerinde gıdaya bile erişimin önünde duruyor.

Tedarik zincirindeki zorluklar, ABD'nin son 40 yılda yaşadığı en yüksek enflasyona da katkıda bulundu. Tedarik zincirlerinin yakında kendilerini iyileştireceğine dair yanlış inanç, FED'in enflasyonla mücadele çabalarında eğrinin hep gerisinde kalmasına neden oldu. Şimdi herkes bu sıkıntıyı derinden hissediyor ve bazıları düpedüz acı çekiyor.

Tedarik zincirindeki zorluklar, ABD'nin son 40 yılda yaşadığı en yüksek enflasyona da katkıda bulundu.

Krizin üzerine yara bandıyla gitmemeli

Bununla birlikte, krizler üzerine yara bandı ile gitmek ve mümkün olan en kısa sürede 'normale' dönme arzusu, sorunu daha da kötüleştirebilir ve uzun vadede daha fazla hasara neden olabilir. Ne pandeminin ne de Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin şu anda yaşanan sorunların ana nedeni olmadığı unutulmamalı. Aksine, bu şoklar, tedarik zincirlerimizin karmaşıklığı nedeniyle on yıllardır meydana gelen temel zayıflıkları ortaya çıkardı. 2019'a geri dönme umuduyla tedarik zincirlerini düzeltmek, şirketler, politika yapıcılar veya toplum için bir başarı sayılmamalı.

Kovid kaynaklı hastaların tedavileri ertelendi

Kalp hastalığı, kanser ve diğer rahatsızlıkları teşhis ve tedavi etmek için kullanılan tıbbi sıvıların son zamanlardaki kıtlığı sorunun büyüklüğünü ve ciddiyetini gösteriyor. Bu süreçte maliyetleri en aza indirmek için birçok hastane bu sıvıların temini adına tek bir tedarikçiye bağımlı hale geldi ancak bu güvenin onları nasıl savunmasız bıraktığını anlayamadılar. Sonuç olarak, Kovid-19 dalgası, GE Healthcare'in Şanghay fabrikasının kapanmasına neden olduğunda, ABD genelindeki hastaneler kısa sürede kıtlıkla karşı karşıya kaldı. Kendi müşterilerine ve hastalarına hizmet verememekten endişe duyan diğer üreticiler ve hastaneler ürünleri paylaşmayı reddetti. Hastaneler ve doktorlar kıtlığın ne kadar süreceğini anlamaya çalışırken ülke genelinde hastaların tedavileri ertelendi.

Çip krizi büyük zarara neden oldu

Benzer şekilde otomobil üreticileri de pandeminin başlangıcında yarı iletken siparişlerini azaltarak doğru şeyi yaptıklarını düşündüler. Belirsizlik karşısında maliyetleri azaltmak, karlılıkları garantiye almak için ihtiyatlı bir hareket gibi görünüyordu. Ancak, maliyetlerini düşürürken bağımlı oldukları tedarikçilerin gelirlerini de engellediler. Bu durum ilişkilere zarar verdi ve otomobil üreticilerinin ihtiyaç duyduğu yarı iletkenlerin üretimini iyice düşürdü. Yaşananlar 2021 yılında 210 milyar dolara mal oldu. Bu rakam, tasarruf ettikleri miktarlardan çok daha fazla bir miktara karşılık geliyor. Araçların kıtlığı, o yıl enflasyonun şiddetli şekilde yükselmesine de önemli bir katkıda bulundu.

Kısa vadecilik yeni bir şey değil, ancak bir şirket günümüzün iç içe geçmiş, küreselleşmiş tedarik zincirlerinin yarattığı türden karmaşık bir ekosisteme gömüldüğünde sonuçlar büyüyebiliyor.

Kısa vadeli bakış zarar veriyor

Kısa vadecilik yeni bir şey değil, ancak bir şirket günümüzün iç içe geçmiş, küreselleşmiş tedarik zincirlerinin yarattığı türden karmaşık bir ekosisteme gömüldüğünde sonuçlar büyüyebiliyor.

Bu sistemlerin karmaşıklığı, çoğu üreticinin maruz kaldığı risklerin yalnızca bir kısmını anladığı anlamına geliyor. Örneğin, otomobil üreticileri yarı iletkenlerde kesintiye gittiklerinde, birçok kişi üreticilerin üretimi ne kadar hızlı ölçeklendireceklerini ve dolayısıyla aldıkları riskin büyüklüğünü fark edemedi.

Bu karmaşıklık aynı zamanda şirketlerin kesintileri en aza indirgemek ve hasarı minimuma indirmek için birlikte çalışma yeteneğini de sınırlıyor. Örneğin, Şanghay tesisi, kapandıktan sonraki birkaç hafta içinde tıbbi sıvı üretimini önemli ölçüde artırmayı başardı, bu nedenle toplam arz o kadar büyük bir darbe almadı. Ancak sistemin karmaşıklığı ve her hastanenin, hatta düzenleyicilerin de sistemi yalnızca kısmi olarak algıladıkları gerçeği nedeniyle, kimse dolaşıma girecek kadar stok olduğunu bilmiyor ve tedarikçilerine güvenmiyordu. Bu, sorunu daha da kötüleştiren olağan stoklama ve diğer panik tepkilerine de katkıda bulundu.

Anahtar girdileri birden fazla yerden ve şirketten temin etmek, tek bir tedarikçiyle ilgili sorunların ortaya çıkması durumunda riski azaltabilir, ancak aynı zamanda genel sistemi çok daha karmaşık hale getirecektir.

İyi niyetli çözümler işleri daha da kötüleştirebilir

Tedarik zinciri zayıflıklarını ele alma çabalarının çoğu şu büyük resmi gözden kaçırıyor: Karmaşık tedarik zincirleri ve eksik bilgiler nasıl yeni kırılganlık kaynakları üretiyor? Sonuç olarak, iyi niyetli 'çözümler' işleri daha da kötüleştirebilir.

Örneğin, birçok şirket artık tedarik zincirlerindeki zayıflıkları bu zincirleri birtakım ağlara dönüştürerek gidermeye çalışıyor. Anahtar girdileri birden fazla yerden ve şirketten temin etmek, tek bir tedarikçiyle ilgili sorunların ortaya çıkması durumunda riski azaltabilir, ancak aynı zamanda genel sistemi çok daha karmaşık hale getirecektir. Sorunları daha da karmaşık hale getirmek, yalnızca şirketlerin veya politika yapıcıların güvenlik açıklarını zamanında tespit etmesini zorlaştıran belirsizliği ve çözümsüzlüğü artıracaktır.

Çoklu kaynak kullanımı kesin çözüm olamaz

Çoklu kaynak kullanımı aynı zamanda tedarik zinciri boyunca ilişkileri zayıflatabilir ve ister pandemi, ister bir doğal afet veya bir savaş olsun, yeni bir şok karşısında genellikle kesintileri en aza indirmenin anahtarı olan işbirliğine ulaşmayı da daha zor hale getirebilir. Çoklu kaynak kullanımı, tüm tedarikçileri aynı anda etkileyen şoklara karşı koruma sağlamaz. En kolay uygulanabilen geçici çözümler arasında en akıllıca ve uzun vadeli çözümün parçası olabilecek bir ara formül olsa da, çoklu kaynak kullanımının işleri daha da kötüleştirebileceği unutulmamalıdır.

Son birkaç yıldan bir şey öğrendiysek, o da beklenmedik şeylerin olabileceği ve canımızı yakabileceğidir. Mevcut sistemin karmaşıklığını ve karmaşıklığın mevcut zorluklara nasıl katkıda bulunduğunu kabul etmek, bir sonraki şoka karşı korunmak için gereken yatırım türünü ve risk yönetimi stratejilerini belirlemede ilk ve en doğru adım olacaktır.

Scholz: Küresel tedarik zincirlerine bağımlılık büyük risk

Alman perakendecilerin tedarik sorunları bir yıl daha sürecek

'Tedarik krizi' ile fırlayan fiyatlar niçin geri dönmüyor?