TCMB Başkanı Uysal: Swap görüşmelerimize devam ediyoruz

TCMB Başkanı Murat Uysal, enflasyon raporu sunumu sonrası, ekonomist ve gazetecilerin sorularını yanıtladı.

MB Başkanı Uysal'ın açıklamalarında öne çıkanlar şöyle:

'Swap hattı kurulması görüşmeleri sürüyor'

Merkez bankalarıyla olan swap görüşmelerimiz devam ediyor. Swap ilişkimiz olan birkaç merkez bankası var onlarla ilişkiyi güçlendirme görüşmelerimiz devam ediyor. Bunlarla sınırlı değil daha fazla sayıda merkez bankasıyla swap hattı kurulması görüşmeleri sürüyor. Sürecin devam etmesi nedeniyle detaylı bilgi veremiyorum. Swap anlaşmalarını yerel paralarla ticareti geliştirme üzerine oturtmuştuk daha önceki anlaşmalarımızı bu dönemde öne çıktı. G20 platformlarında da bir çok ülkenin swap anlaşmalarını genişletme yönünde görüşleri destekledi. Ticari bağımızın güçlü olduğu ülke ve merkez bankalarıyla görüşmeleri sürdürüyoruz. Gelişmeler oldukça paylaşacağız.

'Rezervlerdeki dalgalanma normal ve geçici'

Olağanüstü bir dönemden geçiyoruz küresel bazda risk iştahında ciddi azalma oldu ciddi oranda gelişmede olan ülkelerden sermaye çıkışı oldu. Bizim de diğer merkez bankalarında olduğu gibi döviz kurlarında ve rezerv seviyesinde dalgalanma olabiliyor. Bunlar normal böyle dönemlerde. Geçen yıl da belli dönemlerde bu stresi yaşamıştık. Mart başından itibaren bu süreç nedeniyle rezervlerimizde bir dalgalanma söz konusu ancak bunun geçici olduğunu ifade etmek isterim. Döviz sisteminde değişiklik yok finansal istikrarın koruması açısından farklı kanallarda döviz rezervlerimizde değişimler yaşanabiliyor. Bizim döviz rezervlerindeki değişim ödemeler dengesindeki değişikliklerden de etkilenebiliyor. Önümüzdeki dönemde cari dengede ilk etapta ihracat ve turizmde yavaşlama var ama ithalatta da var petrol fiyatlarında da düşüş var önümüzdeki dönem cari dengede ılımlı seyir olacak. Yıl içinde dengeli seyir oluşmasını ve bu kanaldan baskı gelmemesini öngörüyoruz rezervler üzerinde. Yurt dışı yatırımcıların da döviz yatırımları azaldı bu baskı da sınırlı kalacak. Diğer bir kanal ise reel sektörün ve bankacılık sektörünün borç çevirme oranları. Bu olağanüstü dönemde dahi bankalarımızın ve reel sektörün borçlarını çevirebildiği yüzde 80 oranlarının sürdüğünü görüyoruz. Genişletici adımların olduğu dönemde borç çevirmede ek sıkıntı olmayacak. Önümüzdeki dönemde ödemeler dengesi kanalıyla kalıcı bir baskı beklemiyoruz. Kurlar üzerindeki baskının da kademeli şekilde azalacağını ifade edebilirim.

İşsizlik fonu ödemeleri, işsizliğin artmasını önleyici katkılar yapacak

Tahmin belirsizliği yüksek işsizlik oranları konusunda rakam belirtmem uygun olmaz ancak son dönemde alınan tedbirler ekonomi yönetiminin aldığı tedbirler istihdam tarafında kısa çalışmanın genişletilmesi işsizlik fonundan yapılan ödemeler işsizliği çok hızlı düzeyde artırmasını önleyici katkılar yapacağını düşünüyorum. Bununla birlikte ücretsiz izine çıkanlara yönelik ödemeler söz konusu. Kayıt dışı tarafta çalışanların bu dönemde ne yönde evrileceği daha yakından takip edilmesi gereken konu. Bu kesime de doğrudan destekler sağlanıyor. Dolayısıyla bu sürece girmeden önce işsizlik oranlarında aşağı yönlü seyri görmeye başlamıştık ancak mart ortasından itibaren bunun tersine dönebileceği ama sınırlı şekilde kalacağını öngörüyoruz.

'Kur seviyesiyle ilgili bir savunma mekanizmamız yok'

Kur hedefi olmadığını son iki yadaki gelişmelere bakarak izleyebiliriz. Mart ayının ikinci haftasından itibaren hızlanmakla birlikte kurda bir değişim TL’de değer kaybının kademeli yaşandığını gördük. Yalnız değiliz diğer gelişmekte olan ülkelerde de var. Kurda seviye savunma gibi bir hareket tarzı içinde olmadığımızı gösteriyor. Bununla birlikte reel kurun geldiği seviyeyi gözetmek lazım. Son gelişmelerle birlikte reel kur da son dönemin en düşük seviyelerine yakın seyrediyor. Son yine geçen yıl içinde reel sektörün firmaların borç azaltımına gittiğini görüyoruz. Tüm bunları dikkate aldığımızda firmaların pozisyon azaltmış olması reel kurun seviyesi yerleşiklerin de belli ölçüde dolarize olmuş olması son dönemde burada da pozitif gelişmeler görüyoruz. Kur seviyesiyle ilgili bir savunma mekanizmamız yok ama finansal istikrar açısından tümüne bakmamız lazım bazen sadece faiz ile yönetemeyeceğimiz dönemler olabilir.

Swap işlemleri dalgalanma yaratan spekülatif pozisyonlanmaların belli vadeye sıkışmasını önlemek için oldukça düşük seviyeye çekildi. 'Türk Lirası’na yatırım imkanları kapandı' demek çok doğru olmaz. Bizim swap anlaşmalarımız bundan tamamen farklı durum. Bunların benzerini yaptık, artırmak üzereyiz yeni anlaşmalar için de görüşmeler sürüyor.

Aktif rasyosu düzenlemesinde  likiditenin etkin kullanımını amaçlayan düzenleme pay tarafında swap işlemleri dikkate alındı. Bankaları Merkez Bankası ile swap yapmaya yöneltti. Merkez ile yapılan swapların arttığını son dönemde görüyoruz limitleri de arttırdık.

BDDK'nın swap adımı dalgalanma sınırlamak için.

BDDK'nın swap adımı, bizim swap görüşmelerimizle ilişkendirilemez.