TBB Başkanı Çakar: Şokları iyi yönettik

PINAR MUTLU - FINANSGUNDEM.COM

Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Yönetim Kurulu Başkanı Alpaslan Çakar, Kovid-19 salgını döneminde kredi paketleriyle sektörleri ve istihdamı destekleyen adımlar atıldığı belirterek, “Şokları iyi yönettik. Sektörleri destekledik. Bilanço hızlı büyüdü 6,5 trilyon TL’ye ulaştı. Toplam krediler %30 arttı” dedi.

TBB 64. Genel Kurul Toplantısı saat 10.00’da İstanbul’da Four Seasons Hotel Bosphorus Atik Paşa Salonu’nda başladı. Hazine ve Maliye Bakanı Lütfü Elvan, BDDK Başkanı Mehmet Ali Akben, TBB Başkanı Alpaslan Çakar ve Birlik üyelerinin katılımıyla düzenlenen toplantının açılış konuşmacılarından Çakar, pandemide yapılan çalışmalara değindi.

TBB Başkanı Çakar'ın konuşması şöyle:

"Son bir yılda, dünyada olduğu gibi ülkemizin de gündeminin ilk sırasında, sosyal ve ekonomik hayatı olumsuz etkileyen salgın ile mücadele yer aldı.

Salgının ilk aşamasından itibaren çok yönlü ve hızlı önlemler devreye alındı. Tüm faaliyetleri kapsayıcı nitelikte, çok yönlü adımlar atıldı, karma bir maliye, para ve kredi politikası uygulandı.

Bu dönemde büyümenin sürdürülebilmesi amacıyla bankalar da önemli bir rol üstlendi.

BANKALAR TÜM İMKÂNLARIYLA EKONOMİK FAALİYETİ DESTEKLEDİ

Bankacılık sektörü Hükümetimizin ekonomiye olan doğrudan veya dolaylı desteklerine aracılık etti, ediyor. Ekonomik faaliyetin desteklenmesi ve müşterilerimizin nakde ulaşmalarını kolaylaştırmak için kredi kanalları açık tutuldu. Kamu kesiminin artan finansman ihtiyacı karşılandı.

Yeni kullandırılan kredilerin fiyatında, vadesinde, teminatında uygun imkânlar sağlandı. Özellikle ekonomimizin lokomotifi olan KOBİ’lere dönük yaygın ve uygun kredilendirme imkânları hayata geçirildi. Yapılandırmalar yoluyla ek süreler tanındı. İstihdam, döviz kazancı ve tedarik zinciri açısından kritik öneme sahip sektörlere özel nitelikli krediler kullandırıldı.Operasyon ve dijital alt yapının sağladığı imkânlar sayesinde bizlerden beklenen hizmetleri karşılayabildik. Salgın döneminde müşterilerimize finansal hizmetlere erişimde sorun yaşatmadık. Ödeme sistemleri sağlıklı çalıştırıldı.

BİLANÇO VE TEMEL BÜYÜKLÜKLERDE GELİŞMELER

Mart 2020-2021 döneminde bilanço büyüklüğü yüzde 33 oranında artarak 6,5 trilyon TL’ye ulaşmıştır. Bilançonun milli gelire oranı yüzde 122’ye yükselmiştir. TL krediler yüzde 33 artarak 2,4 trilyon TL’yi, toplam krediler ise yüzde 30 artarak 3,8 trilyon TL’yi aşmıştır. 

Özel sektöre ve kamuya kullandırılan kaynakların bilanço içindeki payı yüzde 75 düzeyindedir. Kredilerin milli gelire oranı yüzde 70’i geçerek, tarihsel olarak en yüksek düzeye çıkmıştır. Kredilerin yüzde 78’i ticari, yüzde 22’si bireysel kredilerden oluşmaktadır. KOBİ kredilerinin toplam içindeki payı ise yüzde 23’tür.

Ticari krediler içinde imalat sanayinin payı yüzde 27 ile ilk sıradadır. Ticaret sektörü yüzde 16, inşaat sektörü yüzde 11, enerji sektörü yüzde 9 oranında paya sahiptir. Üretimi ve yatırımları ile ekonomimizin öncelikli sektörü olan imalat sanayinin ilk sırada yer alması bizler açısından da sevindiricidir.

Bilançonun yüzde 56’sı mevduat ile finanse edilmiştir. Toplam mevduatın yüzde 30 büyüdüğü bu dönemde döviz mevduatı ve altına olan talep de artmıştır. Bankalar sendikasyon ve diğer yurtdışı kredilerini yüksek oranlarla çevirmeyi başarabilmişlerdir. Yurtdışı borçlanmada ülkemize ve sektörümüze duyulan güven devam etmiştir.

Kredi riski makul bir düzeyde seyretmiştir. Tahsili gecikmiş alacak oranı Mart 2021 itibariyle yüzde 3.9 düzeyindedir. Bu oran ticari krediler için yüzde 4.4, bireysel krediler için ise yüzde 2’dir. Kredilerin takibe atılma sürelerinin uzatılmasına ilişkin düzenlemenin etkisinin sınırlı düzeyde kaldığı tahmin edilmektedir. Çeklerde karşılıksız çıkma oranı da düşük düzeyde seyretmiştir.

Bankaların tek başlarına veya birlikte yapılandırdıkları ile yeni bir itfa planına bağladıkları kredi miktarı 2020 sonunda 204 milyar TL olmuştur.

Kredi riskinin yönetiminde ihtiyatlı bir yaklaşım gösterilmiştir. Sorunlu kredilerin yüzde 75’i oranında özel karşılık ayrılmış ve özkaynaklar üzerindeki baskı azaltılmıştır.  Benzer şekilde, ikinci grupta sınıflandırılan krediler için de yüzde 21 oranında genel karşılık ayrılmıştır.

Kredi hacmindeki hızlı büyümeye rağmen, özel ve genel kredi karşılıklarının artması yanında bankacılık hizmetlerinden alınan ücret ve komisyonlara standart ve bazılarına üst limit getirilmesinin de etkisiyle sektörün kârlılığı etkilenmiştir.

Özkaynak kârlılığı yüzde 10 civarındaki değeri ile risksiz yatırım aracı getirisinin ve enflasyonun gerisinde kalmıştır. Bunda salgının ekonomik faaliyet üzerindeki etkisi önemli rol oynamıştır.   

Kârlılığın düşmesi ve TL’nin değer kaybı nedeniyle özkaynaklar reel olarak gerilemiştir. Öte yandan, sermaye yeterliliği makul bir düzeyde seyretmiş, bankaların ekonomik faaliyeti desteklenmesini mümkün kılmıştır. Bugün itibariyle ülkemizde sermaye yeterliliği düzeyi uluslararası standartlar düzeyindedir.

ÖZKAYNAKLARIN GÜÇLÜ VE BİLANÇONUN SAĞLIKLI BİR YAPIDA OLMASI ÖNEMLİ

Salgın dönemindeki uygulamalar sayesinde muhtemel yüksek hızda bir daralmanın önüne geçilmiş, hatta milli gelir büyümesine katkı sağlanmıştır.

Yakın zamanda yaşadığımız iç ve dış kaynaklı farklı nitelikteki şoklara benzer şekilde salgının yönetilmesinde de Türkiye ekonomisi ve bankacılık sektörü genel olarak başarılı bir direnç ve performans göstermiştir. 

Bankacılık sektörü bilanço yapısı, güçlü özkaynakları, yönetim tecrübesi, teknolojik alt yapısı ve operasyonel kapasitesi sayesinde kredi arzını sürdürebilmiş ve büyümeyi desteklemiştir.

En fazla önem verdiğimiz konular, özkaynakların güçlü ve bilançonun sağlıklı bir yapıda olmasıdır. Bu sayede ekonomimize finansman katkısı verebiliriz. Kredilerin sürdürülebilmesinin en temel koşulu ise bankaların özkaynaklarının yeterli düzeyde olmasıdır.

Sektörümüz, büyümenin sağlıklı olarak sürdürülmesinin, yeni yatırımların desteklenmesinin, istihdam artışının korunmasının öneminin farkındadır, bilançolarımız buna olanak tanımaktadır ve sektörümüz ekonomimize gerekli desteği vermeye devam edecektir.

GELECEĞE BAKIŞIMIZI OLUMLU ETKİLEYEN İYİLEŞMELER OLMAKTADIR

Küresel ekonomiye ilişkin beklentiler de daha iyimserdir, ticarette toparlanmanın yaygın şekilde devam etmesi beklenmektedir.

Aşılanma sayesinde salgının etkisi azaldıkça toparlanma hızlanacaktır.

Özel sektörde yatırımlar canlı, ihracat artmaktadır.

Piyasa mekanizması sağlıklı şekilde çalışmaktadır.

Bu yıl yurtiçi yerleşiklerin TL talebi daha güçlüdür.

Birliğimizin çalışmalarında; sürdürülebilir büyümeye, kapsayıcı olmaya, kurallı piyasa ilkeleri ve güçlü rekabet anlayışı çerçevesinde, finansal sektörün büyütülmesine, özkaynaklarımızın güçlendirilmesine, sektörün haklarının ve ekonominin menfaatlerinin gözetilmesine, ürün ve hizmetlerimizin çeşitlenmesine ve kalitesinin yüksek düzeyde olmasına, finansal hizmetlere erişimin arttırılmasına çaba göstereceğiz.

Hükümetimiz, ilgili kurumlar, müşterilerimiz ve kamuoyu ile yakın iletişim ve işbirliği içinde çalışmaya, ekonomide ve finansal sektördeki gelişmelere ilişkin görüş ve önerilerimizi sunmaya devam edeceğiz."

Elvan: Yabancı yatırımcı için bankalardan 3 destek istiyorum

Akben: Bankacılık sektörü finansal şoklara karşı dayanıklı

Merkez Bankası'ndan kararlılık vurgusu