Taşıt kredilerinde patlama yaşandı

Taşıt kredisinde peşinat ve vade sınırlamasından etkilenmek istemeyenler bankalara akın etti. Tüm yıl verilen kredilerin yüzde 35’i geçen yılın son 5 haftasında kullanıldı.

Vatan'ın haberine göre, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) 1 Şubat’ta hayata geçecek taşıt kredilerinde artan peşinat limiti ve 48 ay üst sınırı düzenlemesine yakalanmak istemeyen tüketiciler bankalara akın etti. BDDK’nın konuyla ilgili olarak 26 Kasım’da yaptığı ilk açıklamanın ardından bankaların ve finansman şirketlerinin kullandırdığı taşıt kredilerinde patlama yaşandı. 26 Kasım’dan yılsonuna kadar geçen 5 haftada bankalar ve finansman şirketleri toplam 1.4 milyar TL’lik taşıt kredisi kullandırdı.

1.8 milyar TL’lik kredi

Bu rakam yılın tamamında verilen taşıt kredilerinin üçte birine denk. Taşıt kredilerinde artan talebin yılın ilk haftasında da devam ettiği görülüyor. Merkez Bankası verilerine göre, 27 Aralık-3 Ocak tarihleri arasında tüketiciler 476.4 milyon TL’lik taşıt kredisi aldı. Dolayısıyla BDDK’nın kredi kartlarında taksit sınırlaması ve taşıt kredileri için hazırlanan taslağı açıkladığı 26 Kasım’dan bu yana alınan taşıt kredisi tutarı 1 milyar 876 milyon TL’ye ulaştı.

1 Şubat’tan itibaren artık cebinde parası olmayan tüketiciler için araba almak hayal olacak. Yeni düzenlemeyle sıfır ya da ikinci el arabalar için taşıt kredisi kullanmayı planlayanların bir miktar nakti de olmak zorunda. Bundan sonra vergiler dahil satış fiyatı 50 bin TL ve altında olan taşıtlar için tüketicilerin cebinde en az bu rakamın yüzde 30’u yani 15 bin TL’nin bulunması şart.

Fiyatı 50 bin TL’nin üzerinde olan taşıtlarda ise yine 50 bin TL’ye kadar olan kısım için yüzde 70’ine kredi alınabilecek. 50 bin TL’nin üzerinde kalan tutar içinse bu sınır yüzde 50 olarak uygulanacak. Yani 100 bin liralık bir araba almak isteyenler; ilk 50 binlik bölüm için 15 bin lira; ikinci elli binlik bölüm için de 25 bin lira olmak üzere; toplamda 100 bin liralık araç için cebinde 40 bin TL para bulunduracak. Geri kalan 60 bin lirayı da bankadan kredi olarak çekebilecek. İkinci el araçlarda taşıt değerinin tespitinde ‘kasko’ değeri esas alınacak.

Kampanyalar da etkili

Son haftalarda artan taşıt kredisi talebinde yeni düzenlemenin getireceği sınırlamaların yanında otomobil şirketlerinin düzenledikleri yılsonu kampanyaları da etkili oldu. 17 Aralık’taki rüşvet ve yolsuzluk operasyonu sonrasında kurlarda yaşanan yüzde 7’lik artışın fiyatlara yeni yıldan itibaren fiyatlara bir miktar yansıtılacağı beklentisi de otomobil talebini bir miktar öne çekti. Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) verilerine göre, Aralık ayı otomobil ve hafif ticari araç pazarı 129 bin 718 adete ulaştı. 115 bin 400 adet olan 2012 yılı Aralık ayı otomobil ve hafif ticari araç pazar toplamına göre satışlar yüzde 12.41 oranında arttı. 2013 yılı Aralık ayında otomobil satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 25.05 artarak 101 bin 199 adet olarak gerçekleşti.

Kartta taksit şimdiden durdu

BDDK’nın cari açığı düşürme amacıyla attığı adımların bir kısmı da kredi kartlarını kapsıyor. Kredi kartı ve nakit çekimlerinde taksit sayısını 9 ayla sınırlandırırken; kuyum, telekomünikasyon, gıda ve akaryakıtta taksit uygulamasını kaldırdı. Şubat ayından itibaren mobilya, beyaz eşya, tatil, araç kiralama dahil olmak üzere hiçbir mal ve hizmet alımında taksit süresi 9 ayı geçemeyecek.
BDDK’nın yeni düzenlemesi kredi kartında taksit seçeneğine olan ilgiyi artırmadı. Hatta Merkez Bankası verileri, 26 Kasım’dan bu yana taksitli kredi kartı harcamalarının durma noktasına geldiğini gösteriyor. 22 Kasım’da 89.5 milyar TL büyüklüğünde olan kredi kartı aracılığıyla kullanılan kredi tutarı, 3 Ocak’ta 91.8 milyar TL’ye çıktı. Bu artışın tamamı tüketicilerin taksitsiz kredi kartı harcamalarından kaynaklandı. Söz konusu dönemde kredi kartında taksitli harcamaların tutarı 65.8 milyon TL azalarak 52.6 milyar TL’ye indi.