Tasarruf uyarısı sözde kaldı

Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun geçtiğimiz yıl eylülde “Taşıt kiralama ve hizmet binası alımları israfa varan harcamaları” denetleyecekleri ve azaltacaklarına ilişkin yaptığı uyarılar ve ardından açıklanan tasarruf tedbirlerine rağmen bu yılın ilk iki ayında harcama rekorları kırıldı. Neşe Karanfil'in Hürriyet'teki haberine göre kamu kurumları taşıt, hizmet binası kiralama ve hizmet binası yapımında milyonlarca lira harcadı. Geçtiğimiz yıl ilk iki ayda 38.9 milyon lira taşıt kiralamaya aktarılırken bu yıl 53.8 milyon lira verildi. Yine geçen yıl ilk iki ayda kamu kiraladığı binalara 38.1 milyon lira verirken bu yıl 60.2 milyon lira ödedi. Hizmet binası yapımları için de kamu cimri davranmadı. Geçen yıl ilk iki ayda hizmet binası yapımı için 198.8 milyon lira harcanırken, bu yıl 557.7 milyon lira harcandı. Geçen yıl ocak ve şubat ayında taşıt alımlarına için 227 bin lira giderken, bu yıl ilk iki ayda yapılan harcama 27 milyon lirayı buldu.

3 KATLIK ARTIŞ

Maliye Bakanlığı’nın verilerine göre müteahhitlik giderleri bu yılın ilk iki ayında 3 milyar 279 milyon lira oldu. Bu kalemin altında kamunun yaptırdığı hizmet binası, yol yapımı, gemi yapımı gibi kalemler yer alıyor. Müteahhitlik giderlerinin en büyük harcama kalemi, yol yapımı harcamalarından oluşuyor. Ocakta 1 milyar 589 milyon lira, şubat ayında ise 1 milyar 689 milyon liralık müteahhitlere ödeme yapıldı. Ocak ayında yol yapımı için 1 milyar 447 milyon, şubatta ise 1 milyar 136 milyon lira yol yapımı için harcama gerçekleşti. Müteahhitlere yapılan ödemenin ikinci büyük kalemini ise hizmet binası ödemeleri geliyor. Hizmet binası yapımı için müteahhitlere bu yıl ocak ayında 119,6 milyon lira, şubatta ise 438 milyon liralık ödeme yapıldı. Geçen yıl ocak ayında hizmet binası için 36.6 milyon lira, şubatta ise 162.2 milyon lira ödeme yapılmıştı. Yani harcama geçen yılın ilk iki ayına göre yaklaşık 3 kat fazla oldu. 

Davutoğlu’nun, geçen yıl eylül ayında yaptığı uyarıdan sonra Maliye Bakanlığı kısmen tedbir almıştı. Ancak 2013 yılında 220.2 milyon lira olan taşıt kiralama harcaması, 2014 yıl sonunda 370.2 milyon liraya yükseldi. Ocak ayında 21.5 milyon, şubatta ise 32.3 milyon liralık taşıt kiralaması yapıldı. Geçen yıl ocakta 9.9 milyon lira, şubatta ise 29 milyon liralık harcama yapılmıştı. Yine Davutoğlu’nun uyarısına rağmen hizmet binası kiralamaları 2014 yıl sonunda 340.2 milyon lira olarak gerçekleşti. 2013 yılında hizmet binaları için yapılan harcama 278.9 milyon liraydı. Bu yılın ocak ayında kamu kiraladığı binalara 25 milyon, şubatta ise 35.2 milyon lira ödedi. Geçen yıl ocakta 17.9 milyon lira, şubatta ise 20.4 milyon liralık ödeme yapılmıştı.

HAVA TAŞITI ALINDI

KAMU bu yıl taşıt alımına da geçen yıla göre daha fazla harcamayla başladı. Geçen yıl ocak ayında 25 bin, şubatta da 202 bin liralık taşıt alımı için harcama yapılmıştı. 2014 yılının ilk iki ayında toplam harcama 227 bin lira olmuştu. Bu yıl ocakta taşıt alımı için 1 milyon 359 bin lira, şubatta ise 25 milyon 541 bin lira harcama gerçekleşti. Ocak ayında 1,3 milyon liralık zırhlı taşıt alımı yapıldı. Şubat ayında ise 26 milyon liralık hava taşıt alımı gerçekleşti. Şubatta toplamın daha düşük olması ise ocak ayındaki zırhlı taşıt alımının bir kısmının eksi bakiyeye dönmesinden kaynaklandı.

5 YILDA 3.5 KAT ARTTI

BU yılın başında hızlı bir artış sinyali veren hizmet binası yapımı ve taşıt alımları geçmiş 5 yılda yaklaşık 3.5 kat artış gösterdi. Hizmet binası yapımı için yapılan müteahhitlik giderleri 2010 yılında 2.3 milyar liraydı. 2012 yılından itibaren artış trendine girdi. 2012 yılında 3.3 milyar lira, 2013 yılında 6.4 milyar lira ve 2014 yılı sonunda da 8 milyar liraya ulaştı. Taşıt alımları için 2010 yılında 265.7 milyon lira harcama yapılırken, 2013 yılında 755.9 milyon lira, 2014 yılında da 932.6 milyon liralık harcama gerçekleşti.

ÖRTÜLÜ ödenek harcamaları da artış trendinde. Geçen yıl şubatta 28,9 milyon lira harcama yapılırken, bu yıl şubattaki harcama yüzde 637’lik artışla 214 milyon liraya ulaştı. Geçen yıl iki aylık dönemde örtülü ödenekten yapılan harcama 133,6 milyon liraydı. Bu yıl ocak-şubat ayında yapılan harcama 323,9 milyon liraya çıktı. Gizli hizmet gideri altında Başbakanlığın örtülü ödenek harcamasının yanısıra MİT, Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı, İçişleri Bakanlığı, Kamu Güvenliği Müsteşarlığı, Milli Savunma Bakanlığı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı, Milli Güvenlik Kurulu gibi kuruluşların da harcamaları yer alıyor.

Taşıt kiralaması harcaması (bin TL)
2010 111.694
2011 133.819 
2012 158.765     
2013 220.239
2014 370.169

Hizmet binası kiralaması (bin TL)
2010 201.714    
2011 215.386   
2012 235.423
2013 278.994 
2014 340.151

Ocak ve şubat karşılaştırması: 
Taşıt kiralama:
 2014 2015
Ocak 9.974 21.538
Şubat 29.727 32.265
Toplam 39.701 53.803

Hizmet binası kiralama:
Ocak 17.945 25.085  
Şubat 20.438 35.240 
Toplam 38.383 60.325