Tahran'daki gerginliğin perde arkası

Başbakan Tayyip Erdoğan ve beraberindeki heyetin Tahran'a yaptıkları günü birlik resmi ziyaret sırasında iki ülke arasında varılan Tercihli Ticaret Anlaşması'nın imza töreninde yaşanan gerginlik dün gündemde geniş yer buldu. Metnin sadece Farsça olması nedeniyle Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi'nin imzaya yanaşmadığı ancak Başbakan Erdoğan'ın 'imzala' işaretiyle imzayı attığı iddialar arasındaydı. İddia, sosyal medyada tartışma konusu olduğu gibi CHP tarafından Meclis'e de taşındı. 
Hürriyet'teki habere göre ise gerginliğin arkasındaki sırrın, İran tarafının kurnazlığı olduğu ortaya çıktı. Habere göre, Tahran’daki imza krizinin altından, İran’ın ‘Tercihli Ticaret Anlaşması’na kendisi için son dakika imtiyazları ekleme ve anlaşmanın sadece ilk sayfasını imzalayarak geçiştirme girişimi çıktı. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci’nin ayak diremesi ve Başbakan Tayyip Erdoğan’ın İran Cumhurbaşkanı Birinci Vekili’ni ikna etmesi üzerine İran tarafı bütün sayfaları parafladı.
Başbakan Erdoğan’ın Tahran ziyaretinde Tercihli Ticaret Anlaşması imza töreninde ilginç bir görüntü ortaya çıkmıştı. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, adı anons edildiği halde imzaların atılacağı masaya oturmamıştı. Bunun üzerine Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, ikna çabasına girişmişti. Sonunda Zeybekci masaya oturmuş, Başbakan Erdoğan da eliyle ‘imzala’ işareti yapmıştı. 
Krizin perde arkasını Hürriyet açığa çıkardı. Sorunun 28 Aralık günü Ankara’da tamamlanan 54 maddelik anlaşmaya İran tarafının kendi lehine imtiyazlar ekleme çabası olmuştu. İran tarafı, anlaşmaya yeni maddeler ekleyerek bazı ürünlerle ilgili vergileri artırmak istedi. Bunun üzerine Bakan Zeybekci, “Bu halde imzalayamayız” diyerek Başbakan Erdoğan’ın da desteğini aldı. Erdoğan da İran Cumhurbaşkanı 1. yardımcısı ile konuyu görüştü ve pürüzler giderildi. Pazarlıklar son ana kadar sürdü. Bu arada İran Ekonomi Bakanı da Zeybekci’ye “Sadece 1. sayfaları imzalayalım, diğer 7 sayfayı sonra imzalarız” teklifi yaptı. Zeybekci bunu da reddetti. Son dakika pazarlıklarında İran tarafı anlaşmanın 8 sayfasını da paraflamayı kabul etti ve Başbakan Erdoğan’ın Zeybekci’ye eliyle yaptığı ‘imzalayın’ işaretinin ardından iki bakan Tercihli Ticaret Anlaşması’na imzayı koydu.

BAKAN TWİTTER’DAN YANIT VERDİ

Zeybekci, sosyal medyadaki bayrak tartışmasına konu olan İran pozuyla ilgili eleştirilere Twitter’dan yanıt verdi. “Zerre diplomasi bilenler İran’daki resmi suistimal etmez. Resimde görünmeyen tam karşımızda bizimle aynı sayıda İranlı bakan var” diyen Zeybekci, takipçileriyle şu mesajı paylaştı: 
“O resim İran Cumhurbaşkanı’nın odası, bizdeki gibi kendi resim ve bayrakları olur. Basın toplantısında ise her iki bayrak olur. Hiç kimse bize, bayrağımıza saygı ve milli onurumuzu öğretemez. Samimiyetleri ve yürekleri yetmez. Bu zavallı provokasyonu yapanlar benim ortak ticaret anlaşmasını imzaladığım resme bakma zahmetinde bulunsunlar. Şanlı bayrağımızı görürler. İmzaladığım anlaşmada gurur belgesidir. Tam manasıyla başarımızdır. Her sayfası paraf edilen Türkçe, Farsça ve İngilizcedir, devletin kayıtlarındadır.”

BAŞBAKAN DA UYGUN GÖRDÜ

Bakanlıktan yapılan açıklamada ise şu ifadelere yer verildi:
“Bazı basın yayın organlarında Türkiye – İran Tercihli Ticaret Anlaşmasının imza töreninde Zeybekci’nin anlaşma metninin Farsça olması nedeniyle imza atmaktan imtina ettiği şeklinde haberler dile getirilmiştir. Söz konusu anlaşma İngilizce, Farsça ve Türkçe olarak, Zeybekci ile İran Sanayi, Madenler ve Ticaret Bakanı Mohammad Reza Nematzadeh tarafından imzalanmıştır. İmza töreninde İran Sanayi, Madenler ve Ticaret Bakanı Mohammad Reza Nematzadeh zaman darlığı nedeniyle anlaşmanın her üç dilde imzalanmasını, ancak teamüllere uygun olarak bütün sayfaların paraflanması uygulamasının bilahare yapılmasını teklif etmiş, Zeybekci de hem imzanın hem de anlaşmanın her sayfasının paraflanmasını, istemiştir. Anlaşma Sayın Başbakanımızın da uygun görmesiyle, bu çerçevede imzalanmıştır.”