Tahıl koridorunda 'kırmızı hat' diplomasisi

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve BM Genel Sekreteri Antonio Guterres başkanlığında, 22 Temmuz'da imzalanan Karadeniz Tahıl Girişimi belgesinin geçerliliğinin 120 gün daha uzatıldığı açıklandı. 22 Temmuz'da belgenin imzalanmasının ardından İstanbul'da Türkiye, Ukrayna, Rusya ve BM yetkililerinin görev aldığı Müşterek Koordinasyon Merkezi kurulup, Ukrayna limanlarında bekleye, tahılın sevkiyatı için 'tahıl koridoru' oluşturuldu. 29 Ekim'de Sivastopol'da gerçekleşen saldırı sonrası Rusya Federasyonu tarafından tahıl inisiyatifi askıya alınırken, Türkiye'nin yoğun çabaları sonucu kriz aşıldı; Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2 Kasım'da yaptığı açıklama ile tahıl koridorunun yeniden açıldığını duyurdu. G20 Liderler Zirvesi'nin sonuç bildirgesinde de Türkiye'nin aracılık ettiği anlaşmadan duyulan memnuniyet ifade edildi.
Anlaşmanın geçerliliğinin dolmasına 2 gün kala Cumhurbaşkanı Erdoğan, yaptığı açıklamada, anlaşmanın 120 gün süreyle uzatılmasına karar verildiğini kamuoyuna duyurdu.

'KIRMIZI HAT' DEVREDE

Uzatma kararının altında Türkiye'nin yürüttüğü yoğun diplomasi trafiğinin etkili olduğu belirtildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuya ilişkin Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ile telefon görüşmeleri gerçekleştirdi. 'Lider diplomasisi' yürüten Erdoğan’ın talimatları doğrultusunda, Milli Savunma Bakanı Akar da tahıl koridorunun açık kalmasına yönelik yoğun çalışmalar yaptı. Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Ukrayna Savunma Bakanı Aleksi Reznikov ve Ukrayna Altyapı Bakanı Oleksandr Kubrakov ile yakın temas içinde olan Akar, görüşmelerinde tahıl girişiminin tüm taraflar için yararlı olduğunu, bunun bozulmasının tüm taraflar için sıkıntı oluşturacağını vurguladı. Tahıl krizinin çözümüne yönelik çalışmalar kapsamında mayıs ayında hayata geçirilen 'kırmızı hat' diplomasisi de bu süreçte Bakan Akar'ın talimatı üzerine yeniden aktive edildi. Milli Savunma Bakanlığı yetkilileri, anlaşmanın uzatılmasına yönelik Ukrayna ve Rusya askeri yetkilileri ile bu hat üzerinden yoğun görüşmeler yaptı. 

KALENDER KASRI'NDA GÖRÜŞME

Telefon diplomasisi ve yoğun görüşmelerin ardından Türkiye, Ukrayna, Rusya ve BM temsilcileri, dün bir araya geldi. Heyetlerin görüşeceği yer, tahıl koridorunun temellerinin atıldığı Kalender Kasrı olarak belirlendi. Askeri heyetler, Milli Savunma Bakanlığı'nın koordinatörlüğünde dün Kalender Kasrı’nda bir araya geldi. Olumlu ve yapıcı havada geçen görüşmelerin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan, bugün "Geride bıraktığımız 4 aylık dönemde 500’e yakın gemi ile 11 milyon tondan fazla tahıl ve gıda maddesinin ihtiyaç sahiplerine ulaştırılması ile bu anlaşmanın dünyanın gıda temini ve güvenliği için ne denli önemli ve faydalı olduğu açıkça görülmüştür. Anlaşmanın uzatılması iradesini ortaya koyan BM’ye, Genel Sekreter Sayın Guterres’e, Rusya Devlet Başkanı Sayın Putin’e ve Ukrayna Devlet Başkanı Sayın Zelenski’ye şükranlarımı sunuyor, emeği geçen herkesi tebrik ediyorum. Hayırlı, uğurlu olsun" açıklamasıyla tahıl koridorunun açık kalacağını duyurdu.